Câu hỏi đa năng bậc nhất lịch sử loài người

Có những câu hỏi nghe thì tưởng đơn giản, nhưng lại như cái hộp Pandora của giao tiếp, mở ra đủ kiểu tình huống dở khóc dở cười. Một trong số đó chính là câu hỏi "Dạo này có khoẻ không?". Bạn thử nghĩ mà xem, từ bé đến lớn, từ trong gia đình cho đến ngoài đường, ở bất kỳ độ tuổi nào, ít nhất bạn cũng đã nghe và nói câu ấy cả ngàn lần. Thế nhưng, bạn có chắc rằng nó chỉ đơn giản là quan tâm đến sức khỏe không? 

Câu trả lời là: không hề! Ẩn trong đó là một loạt bí mật mà chỉ cần bóc tách ra thôi, bạn sẽ thấy ngay rằng đây là một trong những câu hỏi quyền lực và đa năng bậc nhất lịch sử loài người.

Khi câu hỏi không cần câu trả lời

Nghe có vẻ ngược đời, nhưng đúng là như vậy. Rất nhiều người khi hỏi "Dạo này có khoẻ không?" hoàn toàn không quan tâm đến việc bạn khỏe hay ốm. Họ chỉ cần một lời đáp xã giao để khởi động cuộc trò chuyện. Ví dụ:

Đồng nghiệp gặp nhau ở hành lang: – "Dạo này có khoẻ không?" – "Ừ, cũng tàm tạm." Thế là xong. Không ai đi xa hơn, không ai thật sự muốn bạn đọc bản báo cáo sức khỏe dài 5 trang.

Câu hỏi này, thực chất, là một loại "cửa khẩu ngôn ngữ". Nó giống như thẻ từ để mở cổng công ty vậy: quẹt một cái, cửa mở, vào làm việc. Chứ chẳng ai soi xét xem thẻ có đẹp không.

Cùng một câu hỏi, nhưng tùy người hỏi mà ý nghĩa khác nhau hoàn toàn.

Nếu bố mẹ gọi điện từ quê ra: "Dạo này có khoẻ không?", thì chắc chắn họ lo bạn có ăn uống tử tế, có ngủ sớm hay lại thức khuya xem phim.

Nếu sếp hỏi: "Dạo này có khoẻ không?", bạn nên dè chừng. Bởi ngay sau đó có thể là một yêu cầu: "Thế thì tốt, mai làm thêm dự án này nhé!".

Nếu crush nhắn tin: "Dạo này có khoẻ không?", tim bạn sẽ tự động tăng nhịp, thậm chí muốn báo ngay với bác sĩ tim mạch. Vì thật ra, người ta đâu có hỏi "khoẻ" cho vui, mà đang tìm cớ để bắt chuyện thôi.

Nói cách khác, câu hỏi này giống như một chiếc gương. Ai soi vào thì nó phản chiếu đúng mối quan hệ của bạn với người đó.

3. Sức khoẻ, nhưng không chỉ là sức khoẻ

Nghe thì rõ ràng là hỏi về cơ thể, nhưng thực tế, "Dạo này có khoẻ không?" còn là cách gián tiếp dò xem:

Bạn có đang ổn trong công việc không?

Tinh thần có đang lên dốc hay tụt dốc?

Có chuyện gì khó nói đang ẩn giấu không?

Trong văn hoá Á Đông, nhiều khi người ta ngại hỏi thẳng: "Có buồn không?" hoặc "Có gặp vấn đề gì không?". Vậy nên câu "Dạo này có khoẻ không?" chính là kiểu mật mã xã giao: vừa nhẹ nhàng, vừa không làm bạn khó xử, nhưng vẫn đủ để mở ra cơ hội tâm sự.

Đây mới là phần kịch tính. Có thể bạn không để ý, nhưng chính câu trả lời của bạn mới hé lộ tất cả bí mật.

Nếu bạn đáp ngay: "Khỏe, khỏe lắm!", người ta sẽ nghĩ bạn đang thực sự vui vẻ hoặc cố gắng che giấu một cơn bão trong lòng.

Nếu bạn ậm ừ: "Cũng… bình thường thôi", người kia sẽ tự động kích hoạt radar: "Có gì đó không ổn".

Còn nếu bạn tuôn ra một tràng: "Ôi, dạo này mệt lắm, deadline dí, tiền điện tăng, chó hàng xóm sủa cả đêm…", thì xin chúc mừng, bạn vừa biến câu hỏi xã giao thành buổi kể khổ phiên bản full HD.

Thế nên, cái khó là làm sao vừa trả lời đủ lịch sự, vừa không lộ bí mật cá nhân mà vẫn giữ được phong độ. Nghệ thuật đối đáp đúng là cũng phức tạp chẳng kém gì giải đề toán nâng cao.

Bí mật hấp dẫn

Đây mới là bí mật hấp dẫn nhất. Trong tình yêu hoặc tình bạn thân thiết, câu hỏi này nhiều khi chính là cách để người ta nói:

Nhớ nha. Lo nha. Muốn nói chuyện nha.

Chẳng hạn, bạn bè lâu ngày không liên lạc, đột nhiên nhắn tin: "Dạo này có khoẻ không?" - thật ra họ đang nói: "Mình nhớ những ngày xưa tụi mình đi uống trà sữa chung lắm." Hoặc người cũ bỗng inbox một câu ấy yên tâm, đây không phải quan tâm đến sức khỏe đâu, mà là muốn thăm dò xem bạn còn mở cửa trái tim hay đã khóa chặt 7 tầng bảo mật.

Nói vui một chút, "Dạo này có khoẻ không?" trong nhiều trường hợp chính là "mã Morse của trái tim": người tinh ý sẽ nghe được cả một bản tình ca sau ba từ đơn giản.

Bạn có bao giờ gặp cảnh này chưa?

Bạn ốm liệt giường, mặt xanh như tàu lá, vẫn có người hỏi: "Dạo này có khoẻ không?". Trong đầu bạn chỉ muốn hét: "Nhìn thế này mà còn hỏi được à?".

Hoặc gặp lại người quen sau 10 năm, vừa mở miệng câu đầu tiên cũng là: "Dạo này có khoẻ không?". Thật ra, họ cũng không biết nên nói gì khác.

Câu hỏi này đa năng đến mức, nó dùng được trong mọi hoàn cảnh: gặp ngoài đường, nhắn tin, gọi điện, thậm chí viết email công việc. Nếu một ngày bạn lỡ mất trí nhớ, chỉ cần học lại một câu duy nhất "Dạo này có khoẻ không?", bạn vẫn có thể sống sót được.