Vi nhựa - những mảnh vụn nhựa hình thành do các sản phẩm nhựa bị phân hủy theo thời gian - và thậm chí cả những hạt nano nhựa nhỏ hơn nữa hiện diện ở khắp mọi nơi, có thể gây nguy cơ cho sức khỏe con người.
Nhiều người uống nước đóng chai vì sự tiện lợi, hương vị hoặc tin rằng nó tốt cho sức khỏe hơn. Tuy nhiên, nghiên cứu gần đây cho thấy nước đóng chai không hoàn toàn tinh khiết như chúng ta nghĩ. Một nghiên cứu năm 2018 đăng trên trang Frontiersin.org phát hiện, trung bình 325 hạt vi nhựa trên mỗi lít nước đóng chai.
Nước đóng chai không chỉ chứa nước mà còn chứa một lượng đáng ngạc nhiên các mảnh nhựa siêu nhỏ. Trung bình, mỗi lít nước đóng chai chứa gần 240.000 mảnh nhựa nhỏ, trong đó gần 90% là các hạt nano nhựa – những hạt không thể nhìn thấy bằng mắt thường và đủ nhỏ để xâm nhập vào tế bào, mô cơ thể. Đó là kết quả được các nhà nghiên cứu báo cáo vào ngày 8/1/2024, trong Biên bản của Viện Hàn lâm Khoa học Quốc gia Hoa Kỳ.
Nanoplastic có thể gây ra nguy cơ cho sức khỏe con người thậm chí còn lớn hơn so với microplastic, vì chúng dễ bị xác định nhầm là thành phần tự nhiên trong cơ thể chúng ta hơn.
Chúng ta vẫn chưa biết vi nhựa và nano nhựa có thể gây hại như thế nào đến sức khỏe con người, nhưng các nhà nghiên cứu nhắc nhở rằng "không có gì đảm bảo rằng nước đóng chai bạn mua từ cửa hàng thực sự an toàn hơn nước chảy từ vòi nhà bạn".
Ảnh minh họa
Một nghiên cứu mới đây đã chỉ ra rằng việc tiêu thụ vi nhựa có trong đồ uống đóng chai trong thời gian dài có thể làm suy giảm khả năng sinh sản ở nam giới. Hơn nữa, vi nhựa cũng đang được cho là một trong những nguyên nhân gây ra sự gia tăng đột biến tỷ lệ mắc ung thư ở giới trẻ.
Trường Đại học Quốc gia Pukyong (Hàn Quốc) ngày 1/1/2025 đã công bố nghiên cứu của nhóm nghiên cứu gồm các nghiên cứu sinh Tiến sĩ Jung Seung-jin, Park Soo-rye cùng Giáo sư Ryu Bo-mi và Lee Seung-jun thuộc khoa Dinh dưỡng Thực phẩm trên tạp chí khoa học quốc tế Advanced Science số tháng 1. Nhóm nghiên cứu đã cho chuột ở giai đoạn sơ sinh uống vi nhựa hàng tuần trong 29 tuần. Sau đó, họ phân tích toàn diện cấu trúc vi mô của mô tinh hoàn, mào tinh hoàn, nồng độ testosterone trong máu, nồng độ và khả năng vận động của tinh trùng, cũng như những thay đổi trong quá trình phiên mã RNA.
Ảnh minh họa
Kết quả phân tích cho thấy nồng độ và khả năng vận động của tinh trùng giảm nói chung. Quá trình sản xuất và trưởng thành tinh trùng bị ức chế đồng thời.
Thông qua phân tích, các tác giả đã chứng minh rằng việc tiếp xúc lâu dài với vi nhựa có thể ảnh hưởng trực tiếp đến sự suy giảm chức năng sinh sản.
Nhóm nghiên cứu cho biết: "Nghiên cứu này có ý nghĩa trong việc làm rõ một cách khoa học những nguy cơ tiềm ẩn mà vật liệu chai nhựa thường được sử dụng có thể gây ra cho cơ thể con người trong thời gian dài". Họ cũng nhấn mạnh: "Cần phải nghiên cứu kỹ lưỡng hơn về ảnh hưởng của vi nhựa đối với sức khỏe sinh sản và đưa những phát hiện này vào việc cải thiện chính sách môi trường cũng như y tế".
Gần đây, tỷ lệ mắc ung thư ở người trẻ tuổi đang gia tăng nhanh chóng và vi nhựa được cho là một trong những nguyên nhân. Tờ Daily Mail (Anh) gần đây đã đưa tin về kết quả nghiên cứu của các nhà nghiên cứu tại Đại học California (UCSF - Mỹ) khi phân tích mối liên hệ giữa vi nhựa và sự phát triển của nhiều loại ung thư.
Nghiên cứu này đã chỉ ra mối liên hệ tiềm ẩn giữa vi nhựa với vô sinh, ung thư đại tràng, suy giảm chức năng phổi và viêm phổi mãn tính. Các nhà nghiên cứu đã xem xét hơn 3.000 nghiên cứu liên quan đến vi nhựa. Kết quả, họ tìm thấy bằng chứng cho thấy vi nhựa gây hại cho chất lượng tinh trùng và sức khỏe tinh hoàn, làm suy yếu hệ thống miễn dịch. Ngoài ra, vi nhựa còn được chứng minh là có ảnh hưởng tiêu cực đến nang noãn, hormone sinh sản, hệ tiêu hóa và chức năng phổi.
Ảnh minh họa
Hiện nay, hơn 460 triệu tấn nhựa được sản xuất trên toàn thế giới mỗi năm và con số này dự kiến sẽ tăng lên 1,1 tỷ tấn vào năm 2050.
Để bảo vệ bản thân, cộng đồng và các thế hệ tương lai khỏi mối đe dọa của vi nhựa, cách tốt nhất là giảm thiểu việc sử dụng nhựa. Chuyển sang sử dụng nước máy khi có thể, sử dụng các sản phẩm tái sử dụng, giảm thiểu rác thải nhựa là những bước quan trọng để bảo vệ môi trường và sức khỏe cộng đồng.
Theo CNN, Naver