Bộ VHTTDL yêu cầu xử lý nghiêm hiện tượng ca khúc lệch chuẩn văn hóa

Bộ VHTTDL chính thức nêu quan điểm cần chấn chỉnh mạnh tay trước tình trạng xuất hiện nhiều ca khúc lời lẽ phản cảm, lệch chuẩn văn hóa - Ảnh: Viết Thịnh

Ngày 27/10, Cục Nghệ thuật biểu diễn và Cục Phát thanh, Truyền hình và Thông tin điện tử (Bộ VHTTDL) đã có buổi làm việc về tình trạng xuất hiện nhiều ca khúc có lời lẽ phản cảm, lệch chuẩn văn hóa trong thời gian gần đây.

Chia sẻ với báo chí bên lề buổi làm việc, lãnh đạo Cục Nghệ thuật biểu diễn, Cục Phát thanh, Truyền hình và Thông tin điện tử đều nhận định cần thiết chấn chỉnh mạnh thực trạng nói trên, nhằm lập lại trật tự cần có trong không gian nghệ thuật biểu diễn vốn mang tính định hướng các giá trị chân - thiện - mỹ cho công chúng.

Cục trưởng Cục Nghệ thuật biểu diễn, NSND Nguyễn Xuân Bắc nhấn mạnh, cơ quan quản lý thể hiện rõ tinh thần và quan điểm trong việc xử lý các biểu hiện lệch chuẩn trong hoạt động biểu diễn thời gian qua.

Cục trưởng Nguyễn Xuân Bắc nêu, có nghệ sĩ biểu diễn ca khúc ngoài danh mục đã được cấp phép, không tuân thủ quy định của cơ quan có thẩm quyền. Cục đã yêu cầu các đơn vị liên quan rà soát, báo cáo cụ thể để có hướng xử lý nghiêm.

Ông Lê Quang Tự Do, Cục trưởng Cục Phát thanh, Truyền hình và Thông tin điện tử cho biết, nhằm chấn chỉnh những bất cập, gây tác động tiêu cực đến đời sống văn hóa cộng đồng, hai đơn vị đã chủ động trao đổi thông tin khi phát hiện các nội dung vi phạm trên không gian mạng.

"Với chức năng của mình, quan điểm của các đơn vị quản lý của Bộ thể hiện rất rõ, đó là phải chấn chỉnh nghiêm khắc, lập lại trật tự trên không gian mạng, đặc biệt là các nền tảng xuyên biên giới. Động thái nghiêm khắc nhằm hạn chế, đẩy lùi các tác động xấu đến cộng đồng, nhất là với giới trẻ. Nghệ sĩ là nhóm có sức ảnh hưởng lớn nên càng cần ý thức, gương mẫu trong mọi phát ngôn và hành động", Cục trưởng Lê Quang Tự Do nhấn mạnh.

Theo ông Do, qua quá trình giám sát, kiểm tra, Cục nhận thấy một số ca khúc có dấu hiệu vi phạm quy định về nội dung, chứa ngôn từ phản cảm, thiếu văn hóa.

Một số đơn vị tổ chức biểu diễn khi được yêu cầu giải trình thì có biểu hiện chống chế, giải thích thiếu thiện chí. Có bài hát có ca từ gây tranh cãi, bị cho là tục tĩu, song phía quản lý nghệ sĩ lại cho rằng đó là hiểu nhầm.

"Nhiều ca khúc chứa ngôn từ, lời lẽ tục tĩu, chắc chắn sẽ đưa tới những tác động tiêu cực, đặc biệt đến giới trẻ. Trong khi đó, đơn vị quản lý ca sĩ lại giải thích trước cơ quan quản lý với lý lẽ, dấu hiệu chống chế", theo ông Do.

Vì vậy, các cơ quan quản lý thống nhất quan điểm phải kiên quyết lập lại kỷ cương trong hoạt động biểu diễn nghệ thuật, đặc biệt trên môi trường mạng – nơi các sản phẩm văn hóa được lan truyền nhanh và có sức ảnh hưởng mạnh không tưởng với giới trẻ.

Theo ông Lê Quang Tự Do, trong bối cảnh đời sống văn hóa nghệ thuật đang diễn ra sôi động, bao gồm cả trên không gian mạng, sự phối hợp giữa Cục Nghệ thuật biểu diễn và Cục Phát thanh, Truyền hình và Thông tin điện tử nhằm đưa ra các giải pháp chấn chỉnh là rất cần thiết, và không thể chậm trễ.

Trước đó, Ban Tuyên giáo và Dân vận Thành ủy TP Hồ Chí Minh đã có Công văn gửi đến Sở Văn hóa & Thể thao, Hội Âm nhạc, Hội đồng Lý luận phê bình văn học nghệ thuật cùng các cơ quan báo chí của thành phố, đề nghị định hướng và chấn chỉnh hoạt động âm nhạc có biểu hiện lệch chuẩn văn hóa.

Ban Tuyên giáo và Dân vận Thành ủy TP Hồ Chí Minh nhận định, thời gian gần đây môi trường âm nhạc xuất hiện nhiều biểu hiện đáng lo ngại. Một số ca sĩ trẻ tự sáng tác, biểu diễn và lan tỏa các ca khúc trên mạng xã hội với ngôn ngữ âm nhạc cẩu thả, phản cảm, dung tục; sử dụng tiếng Việt không trong sáng.

Nhiều bài hát biến âm nhạc thành nơi để trút giận, đả kích, công kích; thể hiện thái độ ngạo mạn, thiếu văn minh, thiếu đạo đức nghề nghiệp; thậm chí có yếu tố cổ xúy cho việc sử dụng chất cấm, lối sống buông thả, giang hồ, tệ nạn xã hội...

Cũng tại Công văn, Ban Tuyên giáo và Dân vận Thành ủy Thành phố nêu một số trường hợp cụ thể như: ca sĩ Jack (Trịnh Trần Phương Tuấn) trong ca khúc trình diễn ngày 16/10/2025 tại Hà Nội có ca từ dung tục, lệch chuẩn; ca sĩ Pháo với bài Sự Nghiệp Chướng; rapper Gducky với Miền mộng mị; CLME (Hoàng Tôn x Andree x Tinle), Jack với Chưa bao giờ; Andree với Kẹo; Bray x Đạt G với Cao ốc 207; Hiếu Thứ Hai với Trình; Andree x Bình Gold với Em iu...

Về nội dung này, Cục trưởng Lê Quang Tự Do khẳng định, việc "gọi tên" cụ thể các nghệ sĩ, ca khúc lệch chuẩn thể hiện ý chí, quyết tâm mạnh mẽ của TP Hồ Chí Minh trong việc lập lại trật tự trong lĩnh vực chứa đựng nhiều yếu tố nhạy cảm này.

NSND Xuân Bắc cũng cho rằng, thái độ và sự kiên quyết từ cơ quan quản lý Nhà nước nhằm chấn chỉnh, giúp các nghệ sĩ nâng cao nhận thức, ý thức chính trị xã hội của mình. Theo Cục trưởng, trong quá trình sáng tác, điều đương nhiên nghệ sĩ cần là có cảm xúc, cảm hứng, thế nhưng điều cần thiết hơn cả là nhận thức chính trị, đạo đức nghề nghiệp cũng như trách nhiệm xã hội cần đầy đủ, đúng đắn. Khi đó, những tác phẩm được đưa ra trước công chúng mới đạt đủ yếu tố chuẩn mực, đặc biệt trong câu từ, hành vi, thậm chí cả động tác biểu diễn.

"Trên thực tế, có nhiều người không biết họ sai. Vì thế giải pháp hạn chế, chấn chỉnh là cần thiết. Để từ đó, nghệ sĩ nhận thức rõ ràng rằng về tác động, ảnh hưởng của mỗi tác phẩm khi công bố trước công chúng. Mỗi nghệ sĩ trước khi sáng tác, biểu diễn đều cần phải tự "gác cửa", "tiền kiểm" cho chính mình", Cục trưởng Cục Nghệ thuật biểu diễn Nguyễn Xuân Bắc nhấn mạnh.