Bộ trưởng Y tế: "Thuốc giả tồn tại trên thị trường nhưng không trong bệnh viện"

Khẳng định trên được lãnh đạo Bộ Y tế nêu tại phiên thảo luận tại Quốc hội về tình hình kinh tế - xã hội đầu năm 2025, sáng nay (18/6).

Bộ trưởng Y tế Đào Hồng Lan nhấn mạnh, thuốc giả và thực phẩm giả là vấn đề nhức nhối với nhiều nước, không chỉ ở Việt Nam. Theo thống kê của Mỹ, mỗi năm thế giới thiệt hại khoảng 600 tỷ USD do thuốc và thực phẩm chức năng giả.

Bà ủng hộ Bộ luật Hình sự quy định mức xử lý cao nhất là tử hình với tội Sản xuất thuốc giả, bởi thuốc và thực phẩm giả làm ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe người dân.

Tư lệnh ngành thừa nhận công tác phòng, chống thuốc giả thời gian qua còn nhiều vấn đề cần chấn chỉnh, bao gồm cả hệ thống pháp luật lẫn đội ngũ thực thi. Để giải quyết triệt để, Bộ Y tế đã tham mưu Chính phủ ban hành nhiều văn bản nhằm hoàn thiện hành lang pháp lý, đồng thời siết chặt phối hợp giữa các lực lượng chức năng.

Trước ý kiến đại biểu phản ánh tình trạng thuốc giả lọt vào bệnh viện, Bộ trưởng khẳng định, tất cả thuốc trong bệnh viện công lập đều phải thông qua đấu thầu, có kiểm soát nguồn gốc xuất xứ chặt chẽ. "Thuốc giả có thể tồn tại trên thị trường, nhưng không có trong bệnh viện công", bà nói.

Thời gian tới, Bộ Y tế tiếp tục phối hợp với Ban Chỉ đạo 389 quốc gia, Bộ Công an, Bộ Văn hóa Thể thao Du lịch và các bộ ngành liên quan để kiểm soát chặt thị trường thuốc, thực phẩm chức năng, cả trong quảng cáo và phân phối.

Người đứng đầu ngành Y tế cũng dẫn chứng một số vụ việc lớn gần đây như thuốc giả tại Thanh Hóa, mỹ phẩm giả tại Đồng Nai, vụ kẹo Kera của Nguyễn Thị Thái Hằng (Hằng Du Mục)... đều được Bộ Y tế phát hiện và phối hợp với Bộ Công an điều tra, xử lý.

"Đây là minh chứng cho quyết tâm của ngành Y tế trong cuộc chiến chống thuốc giả, thực phẩm giả", bà khẳng định.

Tại phiên thảo luận chiều qua, đại biểu Lê Hữu Trí (Đoàn Khánh Hòa) nêu băn khoăn, chúng ta phấn đấu xây dựng xã hội văn minh, hạnh phúc nên phải nghiêm túc đấu tranh với các loại tội phạm, đặc biệt tội phạm liên quan hàng giả, hàng nhái. Cần có khung pháp lý nghiêm minh để xử lý và công khai thông tin để người dân biết, tẩy chay hàng giả, hàng nhái, đặc biệt là thuốc giả, thực phẩm bẩn.

“Chúng ta có cả hệ thống pháp luật quản lý bao quát ở tất cả lĩnh vực hay nhiều lực lượng quản lý xã hội từ biên giới, cửa khẩu, trong khu dân cư, nhưng hàng trăm tấn thuốc giả, thực phẩm chức năng giả, đồ ăn, thức uống giả được sản xuất, lưu hành, kinh doanh và được bán trong các nhà thuốc, cửa hàng kinh doanh hợp pháp và hiện diện ngay ở bệnh viện, trường học”, ông Trí nêu thực tế.

Trước vấn nạn hàng giả tràn lan, khó kiểm soát như hiện nay, đại biểu đề nghị nhanh chóng thay đổi phương thức quản trị xã hội hiệu quả hơn, không để các loại tội phạm này có môi trường tồn tại và phát triển. Quan trọng nhất, cần hành lang pháp lý để trừng phạt nghiêm minh các loại tội phạm liên quan hàng giả, hàng nhái.

“Cần có các cuộc thanh lọc, phát hiện và xử lý thật nghiêm minh với những cán bộ thực thi pháp luật đã bao che, dung túng cho tội phạm”, ông Trí nói.

Đại biểu Tô Văn Tám (Đoàn Kon Tum) dẫn lại thống kê năm 2023, các cơ quan chức năng phát hiện, xử lý hơn 52.000 vụ hàng giả, hàng nhái, hàng kém chất lượng. Năm 2024, số vụ bị phát hiện và xử lý là hơn 47.000.

Hay chỉ trong 4 tháng đầu năm 2025, các đơn vị, địa phương bắt giữ và xử lý hơn 30.000 vụ vi phạm, thu nộp ngân sách Nhà nước hơn 4.892 tỷ đồng, khởi tố hình sự 1.450 vụ với hơn 2.100 đối tượng.

“Tình hình cho thấy sản xuất buôn bán hàng giả, hàng nhái, gian lận thương mại, buôn lậu diễn biến phức tạp bất chấp nỗ lực của các cơ quan chức năng”, ông Tám nhận định.

Hàng giả, hàng nhái không chỉ gây thiệt hại kinh tế, đe dọa sức khỏe, tính mạng của người dân, làm suy giảm uy tín thương hiệu của các doanh nghiệp chân chính, giảm niềm tin của người dân đối với hàng hóa trong nước, mà còn cản trở sự phát triển của nền kinh tế, gây thất thu ngân sách Nhà nước, gây bất ổn xã hội và môi trường đầu tư.

Do vậy, đại biểu đề nghị, Chính phủ tăng cường kiểm tra, rà soát quá trình tổ chức thực hiện chức năng, nhiệm vụ của các cơ quan chức năng. “Cần xem thử tính thống nhất trong quản lý như thế nào, có tình trạng nhiều đầu mối quản lý kiểm soát nhưng phản ứng chậm, có sự chồng chéo trong quản lý hay có lỗ hổng nào để chấn chỉnh và xử lý”, ông Tám góp ý.

Nhận định hàng giả, gian lận thương mại có thể coi là quốc nạn bởi nó gây ra hệ lụy xã hội và đạo đức rất nặng nề, thậm chí có sự móc ngoặc của một số cán bộ công quyền, đại biểu tỉnh Kon Tum cho rằng, phòng chống hàng giả, gian lận thương mại cũng cần được nâng lên tầm quốc gia để quyết sách tương ứng, phù hợp.