Bài tập tiếng Việt dưới đây sẽ khiến bạn hoài nghi về khả năng dùng tiếng mẹ đẻ của chính mình

Tiếng Việt đúng là "đỉnh của chóp" trong thang đo độ khó – mà khổ cái, khó với cả người Việt luôn cơ. Một chữ mà đổi dấu thôi là nghĩa bay xa, rồi thì nói chuyện thì phải để ý ngữ cảnh, viết văn lại phải cân chỉnh dấu chấm dấu phẩy, chưa kể đụng đến thành ngữ tục ngữ là như chơi giải mật mã. Thế nên đừng ai vội chê người nước ngoài học tiếng Việt chậm – người Việt chính hiệu đôi khi cũng phải tra Google không trượt phát nào.

Mới đây, MXH xôn xao trước bài đăng của một cô bạn về một bài tập tiếng Việt nhận được sự quan tâm của dân tình. Mở đầu, nữ sinh đưa ra một joke "Người Việt Nam chỉ cần biết tí ngoại ngữ là có thể dạy tiếng Việt được mà", nhưng ngay sau đó cô bạn lập tức "bẻ lái" để chứng minh tiếng Việt khó đối với cả người Việt.

Để chứng minh điều đó, cô đưa ra một bài tập nhỏ: Điền từ "các" hoặc "những" vào chỗ trống trong 10 câu đơn giản. Và đây là đề bài khiến dân tình thực sự "toát mồ hôi":

Câu chuyện tưởng chỉ là một trò đố vui, nhưng lại khiến nhiều người Việt… lú toàn tập. Trong một câu, nhiều người ngơ ngác khi thấy điền "các" hay "những" đều thấy có lý. Có người thì biết chỗ nào dùng "các", chỗ nào dùng "những" nhưng khi được hỏi vì sao thì phần lớn đều không lý giải nổi.

Chính điều đó đã nói lên sự phức tạp và tinh tế của tiếng Việt - một ngôn ngữ giàu hình ảnh, linh hoạt về sắc thái, nhưng cũng đầy những quy tắc. Và bài học rút ra là hiểu và sử dụng đúng tiếng mẹ đẻ không chỉ là bản năng, mà còn là một kỹ năng cần được rèn luyện nghiêm túc.

Một số bình luận khác của dân tình:

- Ơ thế rốt cuộc là "những người bạn" hay "các người bạn"? Mình người Việt 27 năm nay đang tự nghi ngờ chính mình.

- Lúc học tiếng Anh mới thấy tiếng Việt khó ngang ngoại ngữ. Nhiều lúc thấy mình đang dịch… tiếng Việt sang tiếng Việt để hiểu.

- Không biết mấy bạn Tây học tiếng Việt làm sao chứ mình học tiếng Việt 12 năm mà vẫn lú bài này.

- Các cái bài như này… à không, những cái bài như này… Á thôi bỏ đi.

- Ngôn ngữ mẹ đẻ mà làm bài xong thấy khó quá. IELTS thật sự chỉ còn là một cái tên đối với mình.

Sự khác nhau giữa "các" và "những"

"Các" và "những" đều là từ chỉ số nhiều trong tiếng Việt, nhưng cách dùng lại khác nhau ở mức độ xác định.

Theo Từ điển tiếng Việt của Hoàng Phê, "các" được dùng trước danh từ để chỉ toàn bộ những đơn vị đã được xác định, tức là người nói và người nghe đều biết rõ đối tượng đang được nhắc tới.

Ví dụ: "Các em học sinh lớp 12 sẽ thi vào tháng 6" – ở đây "các em" là toàn bộ học sinh lớp 12 đã xác định.

Trong khi đó, "những" dùng để chỉ một phần, một số lượng không xác định rõ trong một tập hợp lớn. Cũng theo Hoàng Phê, "những" mang tính khái quát hơn, không nhất thiết bao hàm toàn bộ.

Ví dụ: "Những người bạn cũ thỉnh thoảng vẫn liên lạc" – tức là chỉ một vài người trong số các bạn cũ, không phải tất cả.

Có thể hiểu nôm na: "các" là nói đến cả nhóm, còn "những" là chọn ra một phần trong nhóm đó. Đây là một trong những điểm tinh tế khiến tiếng Việt trở nên thú vị nhưng cũng không ít thử thách, ngay cả với người bản ngữ .

Tổng hợp