Áp dụng nguyên này tắc giúp tôi tiết kiệm không ít tiền

Tôi bắt đầu áp dụng quy tắc “1 vào - 1 ra” sau 1 khoảnh khắc tưởng chừng rất bình thường, nhưng lại làm tôi mệt không chịu nổi: Tủ đồ chật ních nhưng mở ra vẫn không biết phải mặc gì. Áo quần treo kín, nhiều món còn nguyên tem, nhưng ngày nào tôi cũng chỉ mặc lại vài bộ quen thuộc, vì lười ủi, lười phối,...

Sau không biết bao nhiêu lần thở dài, cuối cùng tôi cũng không còn trì hoãn việc đối mặt với sự thật: Rốt cuộc vấn đề nằm ở thu nhập hay ở cách mình tiêu tiền?

Đó chính là lúc tôi bắt đầu áp dụng quy tắc “1 vào - 1 ra”: Mua 1 món mới thì phải bỏ bớt 1 món cũ trong nhà. Không bỏ được thì không mua.

Lúc đầu tôi nghĩ quy tắc này chỉ hợp với người theo chủ nghĩa tối giản hoặc những ai quá nghiêm khắc với bản thân. Nhưng khi thử áp dụng nghiêm túc, tôi mới thấy nó không chỉ giúp gọn nhà, mà còn thay đổi hoàn toàn cách tôi ra quyết định chi tiêu.

Trước đây mỗi lần muốn mua gì đó, tôi chỉ hỏi mình một câu: “Món này có rẻ không?”. Còn sau khi áp dụng quy tắc “1 vào - 1 ra”, câu hỏi trở thành: “Món này có xứng đáng để mình chia tay một món đang sở hữu không?”. Chỉ cần đổi câu hỏi thôi, cảm giác đã khác hẳn.

Một chiếc áo mới không còn là chuyện vài trăm ngàn hay tiền triệu, mà là cái giá phải trả cho việc loại bỏ một món cũ - có thể là một chiếc áo từng mua bằng tiền lương đầu tiên, hay một đôi giày vẫn còn dùng được. Sự so sánh đó khiến tôi tỉnh táo hơn rất nhiều.

Những lần đầu áp dụng, tôi… không mua được gì. Không phải vì thiếu tiền, mà vì không nỡ bỏ món cũ nào. Lúc ấy tôi mới nhận ra một sự thật phũ phàng: Mình đã mua quá nhiều thứ chỉ vì thích nhất thời, chứ không phải vì cần. Và chính việc “không bỏ được món cũ” đã trở thành hàng rào chặn đứng những quyết định mua sắm cảm tính.

Điều thú vị là quy tắc này khả thi với tất cả mọi thứ, không chỉ riêng quần áo. Tôi bắt đầu áp dụng nó với đồ điện tử, đồ gia dụng, thậm chí là những món đồ nhỏ nhặt như bình nước, tai nghe, túi xách.

Trước khi mua một chiếc tai nghe mới, tôi phải tự hỏi: chiếc cũ còn dùng tốt không, có thật sự cần nâng cấp không, và nếu mua, mình sẽ xử lý chiếc cũ thế nào? Cứ như vậy, mỗi quyết định mua sắm đều buộc phải đi qua một vòng “xét duyệt” nghiêm túc.

Sau vài tháng, tôi nhận ra một thay đổi rất rõ: Tiền trong tài khoản không còn “bốc hơi” nhanh như trước. Không phải vì tôi cắt giảm chi tiêu một cách khổ hạnh, mà vì tôi mua ít và mua đúng hơn. Mỗi món đồ mới bước vào nhà đều có lý do rõ ràng, đều được cân nhắc kỹ, và vì thế giá trị sử dụng của chúng cao hơn hẳn.

Tôi không còn cảm giác mua xong rồi để đó, cũng không còn những lần mở app ngân hàng và tự hỏi tiền đi đâu mất rồi.

Quy tắc “1 vào - 1 ra” còn mang lại một lợi ích mà ban đầu tôi không hề nghĩ tới: Nó giúp tôi hiểu rõ hơn về bản thân. Khi phải chọn bỏ đi một món đồ, tôi buộc phải nhìn lại thói quen tiêu dùng của mình trong quá khứ. Món này mua vì áp lực theo trend, món kia mua vì “rẻ mà tội gì không chốt”,... Nhìn thẳng vào những lý do đó giúp tôi điều chỉnh hành vi trong hiện tại, thay vì tiếp tục lặp lại vòng mua rồi bỏ quên thành ra lãng phí.

Bạn bè thi thoảng hỏi tôi rằng áp dụng quy tắc này có khiến cuộc sống trở nên gò bó không, câu trả lời đương nhiên là không rồi! Trái lại, tôi thấy mình tự do hơn. Tự do vì không bị đồ đạc chiếm chỗ, không bị những quyết định mua sắm nhỏ nhặt làm phiền đầu óc, và không bị áp lực tài chính âm thầm đè nặng.

Đến giờ, tôi vẫn không dám nói rằng quy tắc “1 vào - 1 ra” là chìa khóa vạn năng cho tiết kiệm. Nhưng với tôi, nó là một trong những nguyên tắc đơn giản mà hiệu quả nhất. Nó không yêu cầu bạn phải tăng thu nhập, không bắt bạn phải sống kham khổ, chỉ buộc bạn phải suy nghĩ thêm một bước trước khi rút ví. Và đôi khi, chỉ cần thêm một bước suy nghĩ đó thôi, bạn đã giữ lại được khối tiền mà trước đây từng trôi đi rất nhẹ nhàng.