8 cột mốc biến bánh mì Việt từ món ăn "vay mượn" thành chiếc bánh mì ngon nhất thế giới

Trà My, Design: Hoàng Anh, Theo Trí Thức Trẻ 15:04 09/07/2019

Cùng điểm qua 8 cột mốc trong chặng đường dài để đạt đến cái danh "best sandwich in the world (chiếc bánh mì kẹp ngon nhất thế giới)".

Cùng với phở, bánh mì thịt đã trở thành cái tên tiêu biểu khi nói về ẩm thực Việt Nam. Thế nhưng, để một món ăn du nhập nước ngoài trở thành quốc hồn quốc túy, bánh mì Việt đã trải qua cả thế kỉ thăng trầm.

1958 – Tiệm bánh mì Việt đầu tiên ra đời

Khởi đầu cho hành trình của bánh mì Việt Nam: Bánh mì Hoà Mã.

Tiệm Hòa Mã ra đời vào năm 1958, với "phát minh" đem bánh mì baguette của Pháp đi "kẹp đủ thứ". Nếu không có sáng tạo này, bánh mì vẫn mãi được ăn theo kiểu Tây truyền thống, tức là kẹp với bơ, mứt, thịt nguội hoặc chấm súp. Nhờ cửa hàng Hòa Mã, "concept" bánh mì thịt bình dân với những xe đẩy ở đâu cũng thấy, làm nhanh ăn nhanh, tiện kẹp bên người mới được hình thành – làm nên đặc trưng của bánh mì Việt.

1970 – Bước chuyển mình từ "bánh Tây" sang "bánh Việt"

8 cột mốc biến bánh mì Việt từ món ăn vay mượn thành chiếc bánh mì ngon nhất thế giới - Ảnh 2.

Đến năm 1970, với sự "ra sân" của lò nướng kín kiểu Nhật, chiếc bánh baguette Pháp mới được biến đổi thành bánh mì Việt. Trước đó, bánh mì của người Pháp đặc ruột, dày vỏ và hơi mềm. Nhưng khi dùng lò nướng kín, hơi nước bên trong được giữ lại với nhiệt độ cực cao, những chiếc bánh mì trở nên giòn rụm, rỗng ruột và xốp hơn – cũng là thương hiệu không thể nhầm lẫn của bánh mì Việt với bánh mì Tây.

1975 – Cửa ngõ ra thế giới

8 cột mốc biến bánh mì Việt từ món ăn vay mượn thành chiếc bánh mì ngon nhất thế giới - Ảnh 3.

Sau sự kiện 1975, một bộ phận lớn người Việt di cư sang bờ Tây nước Mỹ, tạo ra một cộng đồng người Việt khổng lồ tại đây. Món bánh mì Sài Gòn cũng theo đó mà chinh phục cả nước Mỹ, bắt đầu từ những cửa hàng ở quận Cam lan rộng sang hết bờ Tây, bờ Đông và dần dần là các quốc gia Anh, Pháp, Úc, Đức, v.v…

2009 – "Cơn sốt" từ lời khen của vua bếp Anthony Bourdain

8 cột mốc biến bánh mì Việt từ món ăn vay mượn thành chiếc bánh mì ngon nhất thế giới - Ảnh 4.

Trong chuyến thăm Việt Nam năm đó, cố đầu bếp huyền thoại Anthony Bourdain đã thử bánh mì Phượng tại Hội An và ca ngợi đó là loại bánh ngon nhất thế giới. Hình ảnh bánh mì Việt cũng xuất hiện trên kênh No Reservation của ông, tạo nên một cơn sốt đua nhau du lịch tới… Hội An để thử bánh mì. Bánh mì Phượng nói riêng và bánh mì Việt nói chung càng nổi tiếng từ đó.

2011 – Từ điển Oxford công nhận "bánh mì" là một món ăn riêng

8 cột mốc biến bánh mì Việt từ món ăn vay mượn thành chiếc bánh mì ngon nhất thế giới - Ảnh 5.

Bánh mì thoát khỏi cái "bóng" của bánh baguette Pháp, chính thức trở thành món Việt của người Việt.

Cột mốc quan trọng nhất trong hành trình "cưa đổ cả thế giới" của bánh mì Việt là đây:  "Bánh mì"- (banh mi /ˈbɑːn miː/) đã vinh hạnh được thêm vào từ điển Oxford, xác nhận là một danh từ riêng dành cho món ăn Việt Nam. Từ nay, bánh mì Việt chính thức thoát khỏi cái bóng của bánh baguette Pháp, trở thành món Việt và của người Việt.

2012 – "Bùng nổ" trên các bảng xếp hạng

8 cột mốc biến bánh mì Việt từ món ăn vay mượn thành chiếc bánh mì ngon nhất thế giới - Ảnh 6.

Ngay sau sự kiện "điểm mặt gọi tên" trong từ điển tiếng Anh uy tín nhất thế giới, hàng loạt trang thông tin lớn đã vinh danh bánh mì Việt với các danh hiệu như:  "Món sandwich ngon nhất thế giới" trên báo The Guardian, "Top món ăn đường phố ngon nhất thế giới"của CNN. Lần đầu tiên, người Việt nhận ra, món bánh mì quen thuộc đầu ngõ của mình lại được thế giới ca tụng đến thế!

2014 – Khiến các ông lớn ẩm thực phải mở tiệm cho "bằng chị bằng em"

8 cột mốc biến bánh mì Việt từ món ăn vay mượn thành chiếc bánh mì ngon nhất thế giới - Ảnh 7.

Cơn sốt bánh mì lớn đến nỗi, tập đoàn Yum! Brands - ông chủ của chuỗi cửa hàng KFC và Pizza Hut phải vào cuộc. Banh Shop ra đời như chuỗi cửa hàng độc quyền của hãng, chỉ phục vụ bánh mì Việt – một hiện tượng vô tiền khoáng hậu ở tập đoàn thực phẩm chỉ chuyên đồ Tây này. 

2018 – Tiệm bánh mì Việt đầu tiên đoạt giải James Bread

8 cột mốc biến bánh mì Việt từ món ăn vay mượn thành chiếc bánh mì ngon nhất thế giới - Ảnh 8.

Tháng 5/2018, giải thưởng ẩm thực danh giá James Bread đã gọi tên tiệm bánh Đông Phương (Dong Phuong Bakery) của một gia đình Việt ở New Orleans, bang Louisiana (Mỹ). Với uy tín gần 70 năm, James Bread được ví như "Oscar của giới ẩm thực" và chỉ hướng đến những món ăn có kĩ nghệ nấu nướng thượng thừa, độc đáo cùng chất lượng năm sao. Với giải James Bread, bánh mì Việt đã thoát khỏi cái mác "món ăn đường phố", được thừa nhận về độ tinh tế cầu kì. Biết đâu đấy, chúng ta hoàn toàn có thể trong đợi vào một sao Michelin cho cửa hàng bánh mì Việt trong tương lai!

8 cột mốc biến bánh mì Việt từ món ăn vay mượn thành chiếc bánh mì ngon nhất thế giới - Ảnh 9.