Theo bác sĩ nhãn khoa thuộc Phòng khám Cleveland (Ohio, Mỹ) sức khỏe đôi mắt phụ thuộc vào 3 yếu tố chính là di truyền, cách sử dụng/chăm sóc mắt và chế độ ăn uống. Trong đó, nhiều người thường chưa đánh giá đúng tầm quan trọng của dinh dưỡng đối với thị lực nói riêng và sức khỏe nhãn khoa nói chung.
Chế độ ăn uống tác động rất lớn tới sức khỏe đôi mắt (Ảnh minh họa)
Nói về vấn đề này, Tiến sĩ Dinh dưỡng Roxana Ehsani (đang làm việc tại Miami, Florida, Mỹ) chia sẻ: “Mặc dù mọi người có thể không nhận ra, nhưng thực phẩm bạn ăn có thể ảnh hưởng đến sức khỏe của mắt và tất nhiên là cả sức khỏe tổng thể”.
Bài nói thêm: “Duy trì một chế độ ăn uống cân bằng có thể giúp chống lại các tình trạng và bệnh về mắt như thoái hóa điểm vàng do tuổi tác, đục thủy tinh thể và khô mắt. Đặc biệt là tận dụng thực phẩm để bổ sung các chất dinh dưỡng đặc biệt, cần thiết cho mắt”.
Các chất dinh dưỡng quan trọng cho sức khỏe của mắt được bà liệt kê bao gồm:
- Lutein và zeaxanthin : chất chống oxy hóa chủ yếu được tìm thấy trong các loại rau lá xanh đậm có thể làm giảm nguy cơ đục thủy tinh thể và các bệnh mãn tính khác về mắt.
- Vitamin C: một chất chống oxy hóa có trong nhiều loại trái cây (và rau!) Có thể làm chậm quá trình thoái hóa điểm vàng và mất thị lực do tuổi tác.
- Vitamin E: một chất chống oxy hóa có trong dầu thực vật, các loại hạt và rau như khoai lang, giúp bảo vệ mô mắt khỏe mạnh khỏi tổn thương gốc tự do
- Kẽm: một khoáng chất thiết yếu có trong hải sản và các loại hạt có thể bảo vệ chống suy giảm thị lực và đục thủy tinh thể
- Axit béo omega-3: axit béo thiết yếu cũng có trong cá béo, các loại hạt và hạt cũng rất quan trọng cho đôi mắt khỏe mạnh và hỗ trợ phát triển thị giác và tuyến nước mắt.
Đương nhiên, nhắc tới thực phẩm tốt cho mắt thì không thể bỏ qua cà rốt. Bởi loại củ này chứa nhiều chất đường, vitamin và muối khoáng, đặc biệt là vitamin C và caroten là chất tiền vitamin A, khi vào cơ thể sẽ chuyển thành vitamin A có tác dụng trên võng mạc mắt và giúp tăng thị lực.
Tuy nhiên, Tiến sĩ Roxana Ehsani còn nhiều thực phẩm tốt cho mắt khác mà chúng ta rất dễ bỏ qua, chưa biết tận dụng. Trong đó có 4 thực phẩm không hề xa lạ, được nhiều chuyên gia khuyến nghị sau đây:
Lòng đỏ trứng
Là một trong những món ăn sáng được yêu thích ở Mỹ, trứng có thể là một lựa chọn tốt để hỗ trợ đôi mắt của bạn. Tiến sĩ Dinh dưỡng Lexi Moriarty (làm việc tại New Jersey, Westfield, Mỹ) giải thích: “Lòng đỏ trứng là nguồn cung cấp một loại carotenoid có giá trị sinh học cao được gọi là lutein”.
“Lutein đã được chứng minh là làm giảm bệnh điểm vàng liên quan đến tuổi tác. Theo một nghiên cứu kéo dài 15 năm được công bố vào tháng 2 năm 2020, việc tiêu thụ trứng vừa phải làm giảm đáng kể nguy cơ phát triển bệnh điểm vàng liên quan đến tuổi tác”.
Bên cạnh cà rốt, lòng đỏ trứng cũng rất tốt cho mắt (Ảnh minh họa)
Bên cạnh đó, lòng đỏ trứng còn rất giàu một chất carotene tốt cho mắt khác là zeaxanthin. Khi kết hợp lutein và zeaxanthin, hiệu quả cải thiện tình trạng sắc tố điểm vàng thấp tăng lên rất nhiều. Đây là một trong những yếu tố nguy cơ gây thoái hóa điểm vàng do tuổi tác, gây mất thị lực dần dần và đôi khi hoàn toàn theo thời gian.
Lòng đỏ trứng cũng là nguồn cung cấp các chất dinh dưỡng tốt cho mắt khác như kẽm và vitamin A. Từ đó giúp cải thiện thị lực, chống mỏi hoặc khô mắt khi sử dụng mắt quá độ. Tuy nhiên, Tiến sĩ Roxana Ehsani nhắc nhở ăn quá nhiều trứng cũng có tác dụng phụ, không nên ăn quá 2 quả một ngày.
Bông cải xanh
Tiến sĩ Lexi Moriarty cũng khuyến nghị mọi người nên ăn bông cải xanh để chăm sóc sức khỏe đôi mắt. Bà nói: “Bông cải xanh có rất nhiều lợi ích, bao gồm cả khả năng bảo vệ sức khỏe của mắt. Đầu tiên, nó chứa nhiều vitamin C, một chất chống oxy hóa giúp giảm căng thẳng oxy hóa trong mắt và giúp ngăn ngừa đục thủy tinh thể. Các nghiên cứu cho thấy 1 cốc bông cải xanh sống chứa 81.2mg vitamin C, chiếm khoảng 90% giá trị hàng ngày đối với nam giới và hơn 100% đối với phụ nữ.
Bên cạnh đó, bông cải xanh cũng là nguồn cung cấp vitamin A dồi dào. Hàm lượng chất chống oxy hóa của nó có thể giúp ngăn ngừa chứng thoái hóa điểm vàng do tuổi tác. Nó cũng chứa carotenoid lutein và zeaxanthin có tác dụng chống lại chứng thoái hóa điểm vàng và ngăn ngừa bệnh đục thủy tinh thể”.
Đặc biệt, bông cải xanh còn sulforaphane có lợi cho sức khỏe nhãn khoa. Cụ thể: “Sulforaphane có tác động đến một số quá trình bệnh nhất định và đã được chứng minh là có tác động tích cực đến sự tiến triển của bệnh ở các chứng rối loạn mắt thông thường như bệnh tăng nhãn áp”.
Khoai lang
Chia sẻ với chuyên mục Sức khỏe của MSN (Mỹ), Tiến sĩ Dinh dưỡng Roxana Ehsani nói: “Cà rốt từ lâu đã giữ danh hiệu thực phẩm tốt cho sức khỏe của mắt. Điều này là do cà rốt rất giàu beta-carotene, sắc tố giúp rau có màu cam hoặc màu rực rỡ. Cà rốt chắc chắn có hàm lượng beta-carotene cao, nhưng ít người biết rằng khoai lang thực sự chứa nhiều sắc tố có lợi này hơn. Đặc biệt là khoai lang có màu vàng, cam đậm”.
Bà cho biết, một khẩu phần cà rốt luộc cung cấp 8.3mg beta-carotene, trong khi cùng một khẩu phần khoai lang nướng chứa 11.5 mg chất này. Bà giải thích: “Beta-carotene có lợi cho mắt vì nó được cơ thể chuyển đổi nó thành vitamin A - là chất vô cùng quan trọng với thị lực nói riêng và sức khỏe đôi mắt nói chung. Thậm chí, beta-carotene trong khoai lang còn giúp mắt bạn điều chỉnh trong điều kiện ánh sáng yếu tốt hơn”.
Để thu được nhiều beta-carotene và vitamin C nhất từ khoai lang, Trường Y tế Công cộng Harvard (Mỹ) khuyên bạn nên luộc khoai lang cả vỏ. Đó cũng là điều Roxana Ehsani nhắc nhở khi ăn khoai lang để chăm sóc mắt.
Cá hồi
Cá hồi không xa lạ nhưng cũng không quá quen thuộc với tất cả mọi người, vì giá cả của chúng. Tuy nhiên, muốn chăm sóc, cải thiện sức khỏe đôi mắt thì nên thường xuyên bổ sung thực phẩm này vào chế độ ăn uống, lượng cũng không cần quá nhiều.
Lợi ích cho mắt của cá hồi với mắt đến từ các axit béo omega-3 được gọi là axit docosahexaenoic (DHA) và axit eicosapentaenoic (EPA). Tiến sĩ Roxana Ehsani giải thích: “Cá béo, nhất là cá hồi có hàm lượng DHA và EPA cao, được chứng minh là mang lại lợi ích cho sức khỏe của mắt ngay từ khi còn trong bụng mẹ”. “Trong quá trình phát triển của thai nhi và trong những ngày đầu đời, mắt được bổ sung nhiều axit béo omega-3, đặc biệt là DHA". Nên các bà mẹ tương lai có thể khởi đầu tốt cho sức khỏe mắt của con mình bằng cách ăn cá hồi khi mang thai.
Ăn cá hồi có thể giúp giảm nguy cơ mắc nhiều bệnh về nhãn khoa (Ảnh minh họa)
Mặc dù những lợi ích về mắt của DHA và EPA có trong cá hồi bắt đầu có tác dụng trước khi sinh nhưng tầm quan trọng của chúng vẫn tiếp tục trong suốt cuộc đời. Roxana Ehsani nói thêm: “Ở những người mắc bệnh tiểu đường, hai khẩu phần mỗi tuần các loại cá có dầu như cá hồi, cá ngừ, cá thu và cá mòi đã được chứng minh là làm giảm nguy cơ tổn thương võng mạc do bệnh võng mạc tiểu đường”.
Bà cũng cho biết, cá hồi đỏ hoang dã là một trong những nguồn thực phẩm giàu DHA nhất, đồng thời đây cũng là nguồn thực phẩm cung cấp vitamin A và kẽm, các chất dinh dưỡng khác có lợi cho mắt. Bà nói: “Rất ít loại thực phẩm khác có thể cung cấp sự kết hợp tương tự của các chất dinh dưỡng tốt cho mắt như loài cá này”.
Nguồn và ảnh: MSN, Healthline, Eat This