Trong hành trình nuôi dạy con, cha mẹ nào cũng muốn mang lại điều tốt đẹp nhất cho con. Nhưng đôi khi, những thói quen hay tư duy mà cha mẹ EQ thấp giữ chặt trong nhà lại vô tình trở thành "rác" - những thứ cản trở sự phát triển của con.
Những "món rác" này không phải đồ vật, mà là những thái độ, hành vi tiêu cực có thể ảnh hưởng đến tâm lý và nhân cách của trẻ. Vậy đó là gì?
Một phụ huynh tò mò đã hỏi Grok, chatbot của xAI, và được bật mí 4 thứ mà cha mẹ EQ thấp hay giữ, nhưng thực chất cần vứt bỏ ngay. Cùng khám phá để tạo môi trường tốt hơn cho con nhé!
1. Thói quen so sánh con với người khác
Thói quen so sánh con với bạn bè, anh em họ, hay "con nhà người ta" là thứ cha mẹ EQ thấp thường giữ trong nhà. Họ có thể nghĩ so sánh là cách thúc đẩy con cố gắng, nhưng thực tế, nó khiến trẻ cảm thấy tự ti, áp lực, và mất niềm tin vào bản thân. Theo Journal of Child Psychology and Psychiatry , so sánh liên tục làm tăng nguy cơ lo âu và giảm động lực học tập ở trẻ.
Để tránh điều này, cha mẹ nên tập trung vào điểm mạnh của con, khích lệ nỗ lực cá nhân. Ví dụ, thay vì nói con học kém hơn bạn A, hãy khen con đã cải thiện điểm số so với lần trước, giúp trẻ tự tin và phát triển tích cực.
Ảnh minh họa
2. Áp lực phải hoàn hảo
Cha mẹ EQ thấp thường giữ tư duy rằng con phải đạt được mọi thứ hoàn hảo, từ điểm số đến hành vi. Họ áp đặt kỳ vọng không thực tế, như mong con luôn đứng nhất lớp hay không được mắc lỗi. Điều này tạo môi trường căng thẳng, khiến trẻ sợ thất bại và thiếu tự tin khi đối mặt với thử thách. Áp lực này có thể làm trẻ né tránh cơ hội mới, vì sợ không đáp ứng được mong đợi.
Cha mẹ nên khuyến khích con thử sức và học từ sai lầm. Ví dụ, nếu con đạt điểm thấp, hãy nói về cách cải thiện thay vì trách móc, giúp trẻ xây dựng tư duy phát triển và kiên nhẫn.
3. Không khí trách móc, tiêu cực
Không khí trách móc, như thường xuyên phàn nàn về lỗi lầm của con hay đổ lỗi khi có vấn đề, là thứ cha mẹ EQ thấp hay giữ trong nhà. Điều này khiến trẻ cảm thấy bị phán xét, mất an toàn trong chính ngôi nhà của mình, và có thể trở nên rụt rè hoặc nổi loạn. Một nghiên cứu từ Developmental Psychology chỉ ra rằng môi trường tiêu cực làm giảm khả năng tự điều chỉnh cảm xúc của trẻ.
Thay vì trách móc, cha mẹ nên tạo không gian cởi mở, nơi con cảm thấy được lắng nghe. Ví dụ, nếu con làm vỡ đồ, hãy hỏi lý do và cùng tìm cách sửa chữa, giúp trẻ học cách chịu trách nhiệm mà không sợ hãi.
4. Thói quen kiểm soát quá mức
Cha mẹ EQ thấp thường giữ thói quen kiểm soát mọi quyết định của con, từ việc chọn bạn bè đến môn học thêm. Họ nghĩ điều này là bảo vệ con, nhưng thực tế, nó cản trở trẻ phát triển sự tự lập và tư duy phản biện. Khi con không được tự quyết, trẻ dễ trở nên phụ thuộc hoặc chống đối, ảnh hưởng đến khả năng đối mặt với thử thách trong tương lai.
Cha mẹ nên để con có không gian đưa ra lựa chọn, như chọn hoạt động ngoại khóa yêu thích, và hướng dẫn thay vì áp đặt. Điều này giúp trẻ xây dựng sự tự tin và kỹ năng ra quyết định.
Để con có thể phát triển toàn diện, cha mẹ hãy xây dựng môi trường khuyến khích con phát triển tự nhiên, từ việc khen ngợi nỗ lực, tạo không gian cởi mở, đến tôn trọng lựa chọn của con. Cha mẹ có thể bắt đầu bằng những thay đổi nhỏ, như trò chuyện tích cực với con mỗi ngày hay lắng nghe ý kiến của trẻ. Bằng cách này, bạn sẽ tạo ra một ngôi nhà tràn ngập năng lượng tích cực, nơi con có thể lớn lên với sự tự tin và nhân cách vững vàng.