Đột quỵ là một trong những nguyên nhân hàng đầu gây tử vong và tàn tật trên toàn cầu. Đột quỵ là một tình trạng y tế khẩn cấp xảy ra khi lượng máu cung cấp cho một phần não bị gián đoạn hoặc giảm do mạch máu bị tắc nghẽn hoặc vỡ mạch máu gây xuất huyết trong não.
Khi cơn đột quỵ xảy ra, máu cung cấp lên não bị gián đoạn và có thể khiến một phần não bị suy giảm chức năng, rối loạn hoạt động. Nếu tình trạng này kéo dài và không được điều trị kịp, nó có thể gây hoại tử não và ảnh hưởng nghiêm trọng tới sức khỏe của người bệnh.
Các chuyên gia y tế cho biết, trong mùa đông, nguy cơ mắc đột quỵ thường có xu hướng tăng lên do nhiệt độ lạnh làm co thắt các mạch máu, làm tăng huyết áp. Ngoài ra, khi thời tiết chuyển rét đậm, một số thói quen vào buổi sáng cũng có thể gây hại cho tim mạch và tăng nguy cơ đột quỵ.
1. Ngồi bật dậy khi thức giấc vào buổi sáng
Khi vừa tỉnh dậy, huyết áp sẽ tăng lên rất nhanh, đặc biệt là đối với những người bị huyết áp cao hoặc mắc bệnh tim mạch. Việc ngồi bật dậy hoặc thay đổi tư thế đột ngột sau khi thức giấc có thể khiến huyết áp tăng thay đổi đột ngột. Điều này có thể khiến lượng máu lên não hoặc tim thay đổi theo và dẫn tới các cơn đột quỵ cấp.
Chuyên gia Cao Mẫn Mẫn, tại Đài Loan, Trung Quốc cho biết khi thức dậy vào buổi sáng, đặc biệt là vào mùa đông khi thời tiết chuyển lạnh, mọi người nên nằm trên giường hoặc ngồi tựa vào đầu giường từ 3 đến 5 phút để giúp não bộ tỉnh táo, cử động tay chân nhẹ nhàng để máu lưu thông và tim kịp thích nghi với môi trường xung quanh.
Khi rời giường, mọi người nên mặc quần áo ấm để tránh cơ thể bị lạnh đột ngột, khiến mạch máu co thắt, làm tăng áp lực mạch máu, từ đó làm tăng nguy cơ mắc đột quỵ.
Ngồi bật dậy hoặc thay đổi tư thế đột ngột sau khi thức giấc có thể khiến huyết áp tăng thay đổi đột ngột và dẫn tới các cơn đột quỵ cấp. (Ảnh minh họa)
2. Tập thể dục vào sáng sớm
Nhiều người cho rằng tập thể dục vào buổi sáng sớm (4-5 giờ sáng) là một cách tuyệt vời để bắt đầu ngày mới nhưng điều này cũng tiềm ẩn một số nguy cơ về sức khỏe.
Bác sĩ Lai Đại Xương, trưởng khoa Thần kinh bệnh viện Trấn Hưng, Đài Loan, Trung Quốc giải thích rằng sáng sớm mùa đông là thời điểm nhiệt độ thấp nhất trong ngày. Việc tập thể dục vào sáng sớm (trước 6 giờ sáng) có thể làm tăng nguy cơ gặp biến cố tim mạch ở nhóm có yếu tố nguy cơ, chẳng hạn như người lớn tuổi bị tăng huyết áp.
Bác sĩ Lai cho biết: “Chênh lệch nhiệt độ có thể tác động đến huyết áp và lưu lượng máu, khiến chúng thay đổi đột ngột, có thể gây ảnh hưởng tới sức khỏe tim mạch và làm tăng nguy cơ mắc đột quỵ”.
Bác sĩ Lai khuyến nghị: “Đối với nhóm có yếu tố nguy cơ, để đảm bảo an toàn, mọi người nên thức dậy và tập thể dục sau khi mặt trời mọc”.
Tập thể dục vào sáng sớm có thể làm tăng nguy cơ gặp biến cố tim mạch ở nhóm có yếu tố nguy cơ, chẳng hạn như người lớn tuổi bị tăng huyết áp. (Ảnh minh họa)
Để phòng ngừa đột quỵ trong mùa đông, các chuyên gia khuyến cáo mọi người nên thực hiện đủ 5 việc sau:
- Giữ ấm cơ thể: Vào mùa đông, mọi người nên mặc nhiều lớp quần áo để giữ nhiệt độ cơ thể ổn định, tránh để cơ thể nhiễm lạnh vì điều này có thể gây ảnh hưởng tới huyết áp.
- Kiểm soát các tình trạng sức khỏe: Đối với những người mắc bệnh lý nền, chẳng hạn như huyết áp cao, nhịp tim không đều, tiểu đường, mỡ máu,.... việc kiểm soát các bệnh lý kể trên giúp phòng ngừa đột quỵ hiệu quả.
- Tập thể dục thường xuyên: Tập thể dục giúp chúng ta tăng cường sức khỏe, giảm nguy cơ mắc bệnh, bao gồm cả đột quỵ. Tuy nhiên, mọi người cần lưu ý về thời điểm tập thể dục.
- Xây dựng chế độ ăn uống lành mạnh: Hạn chế tiêu thụ muối, chỉ nên sử dụng dưới 5g muối/ngày. Tăng cường ăn các loại trái cây, rau củ; hạn chế ăn đồ chiên rán, nhiều dầu mỡ, thực phẩm chế biến sẵn.
- Hạn chế tiêu thụ rượu, bia thuốc lá: Hút thuốc và uống rượu quá nhiều có thể sẽ kích thích các mạch máu, ảnh hưởng đến khả năng co giãn của mạch máu. Do đó, việc hạn chế hút thuốc lá, sử dụng rượu bia cũng giúp bảo vệ sức khỏe tim mạch, phòng ngừa đột quỵ.