Bữa ăn gia đình không chỉ là thời điểm để nạp năng lượng mà còn là một môi trường xã hội thu nhỏ, nơi các phép tắc, sự tôn trọng và trí tuệ cảm xúc (EQ) của mỗi thành viên được thể hiện rõ ràng nhất. Những đứa trẻ có EQ cao vượt trội thường bộc lộ sự đồng cảm và khả năng tự quản lý tinh tế qua những hành vi nhỏ nhặt, vô thức trên bàn ăn.
Dưới đây là 12 thói quen nhỏ của con bạn trên bàn ăn có thể báo hiệu trí tuệ cảm xúc cao:
1. Chủ động khen ngợi món ăn một cách cụ thể
Thay vì chỉ nói "ngon," con sẽ nói: "Món này có vị xốt thơm hơn lần trước," thể hiện sự quan sát, ghi nhận nỗ lực của người nấu và kỹ năng giao tiếp tích cực.
2. Không than phiền hoặc làm ồn ào khi gặp món không thích
Nếu không thích một món ăn, con sẽ lặng lẽ ăn những thứ khác hoặc từ chối một cách lịch sự, không bày tỏ sự khó chịu bằng nét mặt hoặc hành động quá mức.
3. Tự điều chỉnh tốc độ ăn của mình
Con có thể tự ý thức điều chỉnh tốc độ ăn để hòa hợp với tốc độ chung của gia đình, thay vì ăn quá nhanh hoặc quá chậm một cách ích kỷ.
4. Chờ đợi mọi người cùng ngồi xuống trước khi bắt đầu
Thói quen này thể hiện sự tôn trọng nghi thức chung và ý thức về sự hiện diện của tập thể.
Ảnh minh họa
5. Dùng lời nói lịch sự để yêu cầu thay vì ra lệnh
Con luôn sử dụng các cụm từ như "Con xin phép..." hay "Mẹ/cha giúp con..." thay vì chỉ vào món ăn hay ra lệnh một cách cộc lốc.
6. Luôn nhìn và lắng nghe khi người khác đang nói
Con không ăn uống cắm cúi mà chủ động duy trì giao tiếp bằng mắt khi người khác chia sẻ, thể hiện sự tập trung và tôn trọng.
7. Chủ động mời người lớn hoặc người khác dùng trước
Đây là biểu hiện của sự quan tâm, nhận ra thứ bậc hoặc sự ưu tiên trong mối quan hệ, không chỉ tập trung vào nhu cầu cá nhân.
8. Hỏi han về một thành viên đang vắng mặt hoặc bị trễ bữa
Hành động này cho thấy con có khả năng mở rộng sự quan tâm ra ngoài phạm vi hiện tại và nhớ đến những người không có mặt.
9. Tự động đưa thức ăn hoặc đồ dùng cho người lớn tuổi hơn
Con có khả năng quan sát và dự đoán nhu cầu của người khác, ví dụ: cần thêm khăn giấy, cần thêm nước chấm... mà không cần được yêu cầu.
10. Không để lại sự lộn xộn gây phiền hà cho người dọn dẹp
Sau khi ăn, con sẽ tự dọn dẹp bát đĩa gọn gàng, lau sạch các vết đổ hoặc nhặt rác dưới ghế, thể hiện sự quan tâm đến công sức của người khác.
Ảnh minh họa
11. Hỏi thăm về công việc của người nấu
Con không chỉ hỏi về món ăn, mà còn hỏi về sự vất vả của người nấu, ví dụ: "Món này làm có lâu không ạ?", cho thấy sự đồng cảm với quá trình tạo ra thành quả.
12. Không cố gắng giành lấy miếng cuối cùng
Con sẵn lòng nhường nhịn món ăn yêu thích còn sót lại, cho thấy khả năng kiểm soát sự thèm muốn và đặt nhu cầu của người khác lên trước một cách nhẹ nhàng.
EQ của con trẻ không phải là thứ tự nhiên xuất hiện, mà được nuôi dưỡng từ sự mô hình hóa và khen ngợi của cha mẹ. Để cải thiện EQ cho con qua những bữa ăn, cha mẹ nên tập trung vào các điểm sau:
- Gọi tên cảm xúc: Dạy con nói ra cảm xúc của mình một cách rõ ràng, ví dụ như: "Con không thích món này, con cảm thấy hơi thất vọng". Điều này giúp con học cách xử lý sự khó chịu một cách văn minh.
- Khen ngợi nỗ lực, không phải kết quả: Ghi nhận khi con chủ động nhặt khăn giấy dưới sàn hay kiên nhẫn chờ đến lượt nói những câu như "Cha mẹ rất vui vì con đã tôn trọng người lớn tuổi trong bữa ăn". Khen ngợi hành vi, chứ không phải sự hoàn hảo.
- Thực hành đồng cảm: Đặt các câu hỏi mở trên bàn ăn như: "Nếu con là người nấu bữa này, con sẽ cảm thấy thế nào khi thấy món ăn bị bỏ thừa?" để kích thích con suy nghĩ về cảm xúc của người khác.
- Dạy nguyên tắc nhường nhịn: Khi con đòi món yêu thích, hãy giải thích rằng sự san sẻ là một phần của tình yêu thương và sự tôn trọng đối với người khác. Bàn ăn là nơi hoàn hảo để thực hành sự nhường nhịn một cách vui vẻ.