Trước thời iPhone, iPad hay Android ra mắt cùng với những thế lực như Facebook chiếm lấy đỉnh cao hoàng kim của làng công nghệ di động, người ta hầu như chỉ biết đến 2 cái tên Microsoft và Apple trong cuộc chiến cạnh tranh lẫn nhau trên thế giới. Những ngày đó, chiến tuyến khốc liệt nhất giữa cặp kỳ phùng địch thủ này chính là lĩnh vực máy tính, với các thế hệ máy cá nhân phổ biến của Microsoft đang bị dòng máy Mac nhăm nhe xâm chiếm vương quyền.
Nói thế đủ để hiểu, mối quan hệ giữa Microsoft và Apple vẫn luôn căng thẳng và sẵn sàng "tranh top" với nhau từ những thập niên 80 cho đến tận bây giờ. Thế nhưng tại trụ sở chính của Microsoft ở Redmond (Washington), một chiếc máy tính Apple Macintosh chế tạo bởi Steve Jobs lại được trưng bày hãnh diện to oành ngay sảnh chính, kế bên nhiều kỷ vật quan trọng khác của chính cựu CEO Bill Gates. Tại sao lại có chuyện lạ lùng như vậy?
Chiếc máy tính Macintosh của Apple được đặt ở trụ sở của Microsoft.
Thực chất, lý do của chuyện này lại hoàn toàn hợp lý khi bạn biết rõ ý nghĩa và câu chuyện ẩn chứa đằng sau nó: Microsoft chúng ta biết ngày nay có thể đã không vĩ đại đến thế nếu như chiếc Macintosh đầu tiên của Apple ra đời, được biết đến là "chiếc máy tính phổ biến đầu tiên có giao diện tương tác đồ họa".
Những năm đầu thập niên 1980, có thể nói Bill Gates và Steve Jobs là một cặp bạn bè kiêm kình địch không đội trời chung với nhau. Định mệnh đã dần được tạo nên cho cả 2 bên khi Jobs đã đích thân bay đến trụ sở Microsoft ở Washington, gặp gỡ Gates và trao đổi về thỏa thuận... nhờ Microsoft sáng tạo nên hệ thống phần mềm cho chiếc Macintosh chuẩn bị ra mắt khi đó. Bill Gates sau này đã gọi đó là một "cuộc gặp gỡ bén duyên nhưng kỳ cục".
Như vậy, không khó hiểu khi Microsoft nói chung và Gates nói riêng đã đóng một vai trò rất lớn để góp phần làm nên thành công của chiếc Macintosh của đối thủ. Thậm chí, chính Bill Gates đã thừa nhận chiếc máy tính Mac này thực sự cuốn hút trí tưởng tượng của mọi người.
Năm 1984, sau khi mọi công đoạn hợp tác và chuẩn bị hoàn tất, Macintosh ra đời thành công với sự kèm cặp và chăm chút của những Microsoft Excel, PowerPoint và Mail phiên bản đầu tiên trên hệ thống. Nói cách khác, thế hệ Microsoft Office 1.0 đã xuất hiện trên Mac của Apple trước chứ không phải một sản phẩm của chính mình. Trong một phút thẳng thắn, Bill Gates cũng tiết lộ thời bấy giờ, số người ở Microsoft bắt tay vào làm phần mềm cho Apple còn... nhiều hơn những người gốc còn lại.
Dù vậy, đời không như là mơ khi chỉ một năm sau đó, mối quan hệ giữa 2 ông lớn lại "đường ai nấy đi" với thông báo chính thức của Microsoft: Chuẩn bị ra mắt hệ điều hành Windows 1.0 với nền tảng giao diện đồ họa của riêng mình.
Dĩ nhiên, Steve Jobs nổi giận đùng đùng khi biết tin, lớn tiếng rằng Gates đã cố tình phá hoại và ăn cắp thành quả về chiếc Macintosh của mình. Bill Gates không mảy may quan tâm, cũng chẳng cho là Jobs có quyền sở hữu toàn bộ những gì có trên chiếc Mactintosh - hay đơn giản, ý tưởng về giao diện đó là do ông và Microsoft giúp sức, nên Apple không giữ sức nặng đủ để chiếm lấy toàn bộ nó.
Dù vậy, ngọn nguồn cảm hứng đầu tiên của cả Gates và Jobs lại đến từ Xerox PARC, một hãng nghiên cứu nổi tiếng đã nghĩ ra nền tảng giao diện đó trước cả 2 công ty. Do đó, trước sức ép từ Steve Jobs, Bill Gates chỉ nói lên sự thật và đáp lại vỏn vẹn: "Steve à, tôi nghĩ ta cần nhìn nhận lại sự việc. Cả hai chúng ta đều biết đến một anh bạn rất nổi có tên là Xerox, và nếu nói tôi là kẻ ăn cắp ý tưởng này thì chắc anh cũng là đồng phạm cùng với tôi luôn đó."
Steve Jobs (trái) và Bill Gates (phải) những năm đầu thành lập Apple và Microsoft.
Một vụ kiện cuối cùng cũng nổi lên, chẳng giải quyết được nhiều nhặn, chỉ thấy hố sâu rạn nứt giữa 2 vị lãnh đạo ngày một rộng thêm. Những động thái chỉ trích công khai nhau cũng dần nhiều lên, khó mà cứu vãn lại được một thời quá khứ êm đềm như trước.
Vậy có khi nào vết nứt này được hàn gắn trở lại, giảm bớt những năng lượng tiêu cực chỉ chực chờ phóng vào nhau giữa Apple và Microsoft? Thật ra là có, vào năm 1997, chính CEO Steve Jobs đã tự thông báo công khai rằng Microsoft là cái tên quan trọng giúp đỡ công ty của mình khi hỗ trợ đầu tư sau nhiều năm Apple bấp bênh, không có nhiều thành công. Xuôi dần theo thời gian, cả hai công ty không còn đấu đá nhau nhiều như trước, với lời tâm sự của Jobs những năm cuối đời rằng ông rất ngưỡng mộ Microsoft cũng như quãng thời gian làm việc của Bill Gates.
Cá nhân Bill Gates cũng dành cho người đồng nghiệp một thời của mình những lời chia sẻ thành thật nhất: "Tôi rất kính trọng Steve - chúng tôi từng làm việc cùng nhau, rồi xích mích nhau nhưng vẫn là động lực để cả hai cùng phấn đấu tốt lên nhiều trong sự nghiệp. Kể cả khi anh ấy chỉ trích tôi, tôi cũng không để bụng làm gì cả."
Kể cả khi Bill Gates về hưu, tạm nhường ghế CEO cho những người kế tiếp, tinh thần hòa hợp với Apple vẫn được phát huy như vậy. Dưới thời CEO Satya Nadella hiện tại, bộ ứng dụng Microsoft Office đã được phát triển hợp tác trên iOS một cách rộng rãi và miễn phí, đồng thời cũng được điểm tên trên màn ảnh lớn ở các sự kiện lớn của Apple. Cạnh tranh thì vẫn có, với cuộc so tài hiện tại đang được dành cho dòng laptop và MacBook/iPad, nhưng những góc cạnh căng thẳng và tiêu cực đã biến mất từ lâu.
Xét cho cùng, nhờ chính chiếc máy tính Macintosh đang hiện diện ở sảnh lớn trụ sở của mình thì Microsoft mới có cơ hội thúc đẩy danh tiếng lên trong những năm quá khứ. Có khi Microsoft thực sự phải cảm ơn Apple và Steve Jobs vì đã tạo ra một bước đà để đời cho danh tiếng của mình chứ nhỉ?