Xem phim Sex Education, tôi lạnh người khi nhớ lại lần mình tát con: "Từng đau mà sao vẫn mắc sai lầm như thế hệ trước?"

Hôm đó, tôi xem Sex Education một mình. Đến đoạn Adam bị bố tát trong nhà bếp - cú tát không quá mạnh, nhưng đầy giận dữ và thất vọng, tôi bất giác rùng mình. Adam đứng sững, không khóc, không cãi, chỉ cúi đầu, ánh mắt trống rỗng. Cảnh quay không kéo dài, nhưng dư âm thì ở lại rất lâu. Và rồi, một hình ảnh khác trồi lên trong đầu tôi. Chính bàn tay tôi, từng giơ lên và tát con.

Lần đó xảy ra cách đây vài năm. Con tôi còn nhỏ, bướng bỉnh, nói dối về chuyện học hành. Tôi đã hỏi, con quanh co. Tôi gằn giọng, con im lặng. Sự im lặng ấy khiến tôi tức giận hơn cả lời cãi. Trong khoảnh khắc mất kiểm soát, tôi tát con. Không mạnh, nhưng đủ để con sững người, mắt đỏ hoe, môi mím chặt. Con không khóc lớn, chỉ quay mặt đi.

Ngay sau đó, tôi đã thấy hối hận. Nhưng cái tôi của người lớn khiến tôi không xin lỗi. Tôi tự trấn an mình rằng: "Dạy con thì phải nghiêm", "Ngày xưa mình cũng bị đánh mà có sao đâu". Tôi lặp lại y hệt những câu mà bố mẹ tôi từng nói.

Xem Adam trong Sex Education, tôi mới hiểu, thực ra là "có sao".

Adam không trở nên tốt hơn sau những trận đòn hay những lời quát mắng của bố. Cậu trở nên giận dữ, chống đối, và quan trọng hơn, là không tin rằng mình xứng đáng được yêu thương. Bố Adam không đánh cậu vì ghét con, mà vì bất lực, vì không biết cách nói ra nỗi thất vọng của mình. Nhưng với một đứa trẻ, lý do không quan trọng. Thứ ở lại chỉ là cảm giác bị tổn thương.

Tôi chợt nhận ra điều đáng sợ nhất. Tôi từng là đứa trẻ bị đánh, từng đứng im, từng nuốt nước mắt, từng tự hứa "sau này mình sẽ không như thế". Vậy mà đến một ngày, tôi lại đứng ở đúng vị trí của người đã làm mình đau.

Cú tát ấy không chỉ làm con đau. Nó khiến tôi nhận ra mình đang lặp lại một vòng tròn quen thuộc của rất nhiều gia đình, thế hệ trước tổn thương thế hệ sau, rồi gọi đó là "kỷ luật".

Sau lần đó, con tôi ít nói hơn hẳn. Con vẫn nghe lời, nhưng không còn hay kể chuyện. Có những buổi tối, con ngồi học rất ngoan, nhưng tôi thấy giữa chúng tôi có một khoảng cách mỏng mà lạnh. Cũng giống như Adam và bố mình, cùng ở trong một căn nhà, nhưng không thật sự chạm vào nhau.

Trong Sex Education, phải rất lâu sau, bố Adam mới học được cách nói "bố xin lỗi". Không phải bằng một bài giảng, mà bằng sự lúng túng, vụng về, thậm chí xấu hổ. Nhưng chính lời xin lỗi muộn ấy đã bắt đầu chữa lành những vết nứt đầu tiên.

Tôi đã mất vài ngày để đủ can đảm làm điều tương tự. Tôi gõ cửa phòng con, ngồi xuống ngang tầm mắt và nói: "Hôm đó mẹ sai. Mẹ không nên đánh con. Mẹ xin lỗi". Con nhìn tôi rất lâu, rồi bật khóc. Con nói nhỏ: "Con tưởng mẹ ghét con".

Câu nói ấy khiến tôi đau hơn bất kỳ cú tát nào.

Xem Sex Education, tôi mới hiểu cha mẹ sai không đáng sợ bằng việc cha mẹ không chịu thừa nhận mình sai. Chúng ta có thể không hoàn hảo, có thể nóng giận, có thể vấp ngã. Nhưng nếu chúng ta cứ vin vào câu "ngày xưa ai cũng thế" để biện minh, thì vết đau ấy sẽ còn đi rất xa, qua nhiều thế hệ nữa.

Tôi không dám nói mình đã trở thành một người mẹ hoàn hảo. Nhưng từ cú tát đó, tôi học cách dừng lại trước khi giơ tay, học cách nói lời xin lỗi và học cách nhớ rằng đứa trẻ trước mặt mình không phải là nơi để trút đi những mệt mỏi của người lớn.