Vụ Công ty Việt Á nâng khống giá kit xét nghiệm COVID-19: Chi hoa hồng "khủng"

Phan Quốc Việt (đứng giữa)

Cơ quan điều tra xác định, Công ty Việt Á đã cung ứng kit xét nghiệm cho Trung tâm Kiểm soát bệnh tật và các cơ sở y tế khác của 62 tỉnh, thành với doanh thu khoảng gần 4.000 tỷ đồng.

Trúng thầu tại nhiều bệnh viện

Trung tướng Tô Ân Xô, Chánh Văn phòng Bộ Công an cho biết, Cơ quan Cảnh sát điều tra (C03) đã ra quyết định khởi tố vụ án hình sự "Vi phạm quy định về đấu thầu gây hậu quả nghiêm trọng" xảy ra tại Công ty Cổ phần Công nghệ Việt Á, Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh Hải Dương (CDC Hải Dương) và các đơn vị, địa phương liên quan. Đồng thời, ra các quyết định khởi tố bị can đối với 7 bị can, trong đó, có ông Phan Quốc Việt (SN 1980) - người sáng lập đồng thời là Tổng Giám đốc Công ty Cổ phần Công nghệ Việt Á để điều tra về những sai phạm trong việc nâng khống giá kit xét nghiệm COVID-19.

Bị can Phạm Duy Tuyến, Giám đốc CDC Hải Dương

Theo tìm hiểu của phóng viên Tiền Phong, Công ty Cổ phần Công nghệ Việt Á (Công ty Việt Á) thành lập từ năm 2007, tên cũ là Công ty CP Thương mại - Sản xuất và Dịch vụ Việt Á, đăng ký địa chỉ trụ sở chính tại quận Phú Nhuận, TP.HCM.

Tháng 11/2013, ông Phan Quốc Việt và ông Đồng Sỹ Huy (SN 1981) cùng góp vốn thành lập Công ty Y tế Việt Á (Viet A Medical). Công ty này đăng ký ngành nghề chính là hoạt động các phòng khám đa khoa, chuyên khoa và nha khoa.

Năm 2016 - 2017, doanh nghiệp này trúng gói thầu cung cấp thuốc, hóa chất, vật tư y tế cho Bệnh viện Quân y 175. Thời điểm này (năm 2017, đã thành tên là Công ty Cổ phần Công nghệ Việt Á), vốn của Công ty Việt Á được tăng từ 200 tỷ đồng lên 1.000 tỷ đồng.

Năm 2018 - 2019, Việt Á tiếp tục trúng gói thầu cung cấp hóa chất dung dịch khử khuẩn, dụng cụ xét nghiệm và sinh phẩm xét nghiệm cho Bệnh viện Da liễu Trung ương. Tại Bệnh viện Đại học Y Hà Nội, Việt Á trúng gói thầu cung cấp hóa chất sinh phẩm xét nghiệm chuyên khoa và dung dịch khử khuẩn (gồm 609 danh mục) theo Quyết định phê duyệt kế hoạch lựa chọn nhà thầu số 5269/QĐ-BYT ngày 30/8/2018 của Bộ Y tế.

Kit xét nghiệm COVID-19 của Công ty Cổ phần Công nghệ Việt Á được xác định bán với giá 470.000 đồng/bộ

Tại Bệnh viện Bạch Mai, Công ty Việt Á trúng gói thầu cung cấp hóa chất vật tư tiêu hao theo máy và vật tư tiêu hao phục vụ hoạt động xét nghiệm (gồm 3.296 danh mục).

Ngoài ra, Công ty Việt Á còn là đối tác của nhiều bệnh viện khác như: Bệnh viện Đa khoa tỉnh Tây Ninh; Bệnh viện Đa khoa tỉnh Bình Định; Bệnh viện Đa khoa Trung ương Cần Thơ; Bệnh viện C Đà Nẵng. Bên cạnh đó, công ty còn cung cấp các nguyên liệu xét nghiệm cho một số cơ quan thú y.

Ngày 9/1/2020, Việt Á đã ký kết hợp đồng với Sở Y tế tỉnh Quảng Nam đầu tư nâng cấp một số cơ sở y tế theo phương thức đối tác công tư (PPP). Dự án có tổng mức đầu tư 28,336 tỷ đồng, thực hiện theo hình thức BOT, thời gian thực hiện kéo dài 47 năm.

Đáng chú ý, khi dịch COVID-19 bùng phát, Công ty Việt Á đã hợp tác với Học viện Quân y sản xuất thành công kit xét nghiệm COVID-19 "made in Vietnam".

Ngày 4/3/2020, Bộ Y tế đã có Quyết định số 774/QĐ-BTY về việc ban hành danh mục 2 sinh phẩm chẩn đoán SARS-CoV-2 được cấp số đăng ký do Học viện Quân y và Công ty Việt Á sản xuất để phục vụ kịp thời công tác phòng chống dịch bệnh COVID-19. Khi đưa vào sản xuất, bộ kit có giá thành vào khoảng 400.000 - 600.000 đồng/bộ. Tại thời điểm trên, ông Phan Quốc Việt, Tổng Giám đốc Công ty Việt Á cho biết, công ty đã chuẩn bị sẵn 100.000 bộ kit.

Sở dĩ Công ty Việt Á được lựa chọn tham gia vào quy trình nghiên cứu, sản xuất bộ kit này vì được đánh giá là một công ty hàng đầu trong lĩnh vực sản xuất các sinh phẩm xét nghiệm. Năng lực sản xuất của Công ty Việt Á khoảng 10.000 bộ kit thử COVID-19/ngày, khi cần huy động có thể tăng công suất lên 3 lần.

Đến tháng 4/2020, Công ty Việt Á được Bộ Y tế cấp phép đăng ký lưu hành cho sản phẩm kit xét nghiệm COVID-19. Đến nay, Công ty Việt Á đã cung ứng kit xét nghiệm cho Trung tâm Kiểm soát bệnh tật và các cơ sở y tế khác của 62 tỉnh, thành phố trên cả nước với doanh thu khoảng gần 4.000 tỷ đồng.

Chi tiền hoa hồng 20% giá trị hợp đồng

Kết quả điều tra cho thấy, ông Phan Quốc Việt và các đối tượng là lãnh đạo chủ chốt Công ty Việt Á khai nhận: Lợi dụng tính cấp bách về nhu cầu xét nghiệm COVID-19 của các địa phương trên cả nước; sản phẩm kit xét nghiệm COVID-19 thuộc danh mục được áp dụng hình thức chỉ định thầu rút gọn nên đã chủ động cung ứng thiết bị, vật tư, sinh phẩm y tế trước cho các bệnh viện, CDC các tỉnh, thành phố sử dụng.

Sau đó, các đối tượng thông đồng với lãnh đạo các đơn vị hợp thức hồ sơ chỉ định thầu bằng cách sử dụng các pháp nhân trong hệ thống (công ty liên danh, công ty con), lập hồ sơ chào sản phẩm, xác nhận khống các báo giá... để hoàn thiện hồ sơ, ký hợp đồng, thanh quyết toán theo giá do Công ty Việt Á đưa ra cao hơn nhiều so với giá thành sản xuất.

Vẫn theo cơ quan điều tra, ông Phan Quốc Việt còn thỏa thuận, thống nhất, chi cho cán bộ, lãnh đạo các đơn vị mua hàng với số tiền rất lớn. Để thu lợi nhuận bất chính và chi tiền ngoài hợp đồng, Phan Quốc Việt và các đối tượng của Công ty Việt Á đã nâng khống giá thiết bị, chi phí nguyên vật liệu đầu vào đưa vào thuyết minh cơ cấu giá xác định giá bán là 470.000 đồng/kit. Ngoài ra, Phan Quốc Việt còn thỏa thuận và chi tiền "hoa hồng" hợp đồng cho lãnh đạo bệnh viện, CDC các tỉnh, thành phố trong quá trình cung cấp sản phẩm.

Cơ quan điều tra xác định, hành vi của ông Phạm Duy Tuyến, Phan Quốc Việt và các đối tượng liên quan tại CDC Hải Dương, Công ty Việt Á đã vi phạm nguyên tắc công bằng, minh bạch trong hoạt động đấu thầu, vi phạm các điều cấm quy định tại Luật Đấu thầu, có dấu hiệu của tội "Vi phạm quy định về đấu thầu gây hậu quả nghiêm trọng" quy định tại Điều 222, Bộ luật Hình sự năm 2015, sửa đổi bổ sung năm 2017.