Người Ai Cập cổ đại thờ phụng nhiều loài động vật trong hàng nghìn năm. Các loài động vật được tôn sùng vì nhiều lý do khác nhau, chẳng hạn những chú chó đại diện cho khả năng bảo vệ và săn mồi. Tuy nhiên, những chú mèo được cho là loài đặc biệt nhất. Người Ai Cập tin rằng mèo là một sinh vật thần kỳ, có khả năng mang đến vận may cho những người nuôi chúng.
Ảnh minh họa: National Geographic
Để tôn vinh loài thú cưng này, các gia đình giàu có đeo cho chúng đá quý và cho chúng ăn những thực phẩm thượng hạng. Khi những chú mèo chết đi, chúng sẽ được ướp xác.
Cùng với chữ tượng hình, kiến trúc obelisk và các kiểu họa tiết hình khối, những chú mèo cũng là đặc trưng trong nghệ thuật của người Ai Cập cổ, phản ánh vị trí độc đáo của loài động vật này đối với những cư dân sống dọc sông Nile. Mèo ban đầu được những người Ai Cập cổ nuôi như một loài động vật săn mồi hữu ích và sau đó chúng dần trở thành biểu tượng của thần linh và sự bảo hộ.
"Mặc dù khó có thể nói người Ai Cập nghĩ gì bởi đã có quá nhiều thay đổi trong hơn 3.000 năm lịch sử nhưng nhìn chung, người Ai Cập cổ không thờ phụng các loài động vật. Thay vào đó, họ coi động vật là đại diện cho những khía cạnh linh thiêng của thần linh", Julia Troche, một nhà Ai Cập học, đồng thời là Giáo sư về sử học tại Đại học bang Missouri cho hay.
Dù mèo có được thờ phụng như thần linh hay không thì chúng vẫn đóng vai trò không thể thiếu trong cuộc sống của người Ai Cập cổ. Dựa vào những chú mèo ướp xác được phát hiện trong các lăng mộ cùng với con người, chúng ta có thể thấy thấy chúng đóng vai trò quan trọng trong cuộc sống sau khi chết trong quan niệm của người Ai Cập.
Trong lịch sử văn minh nhân loại, người Ai Cập cổ coi mèo là người bạn đồng hành với nhiều lợi ích. Sau khi nuôi mèo như một loài thú cưng trong nhà, họ muốn tiếp tục duy trì mối quan hệ đó sau khi chết đi.
"Lăng mộ là ngôi nhà vĩnh cửu sau khi chết", chuyên gia Troche giải thích.
"Trong lăng mộ, chúng ta sẽ thấy những miêu tả về gia đình, những thành tựu và giải thưởng lớn nhất cũng như những gì mà người đó yêu thích. Vì thế, việc những chú mèo xuất hiện ở đây đã nói lên vai trò của chúng trong cuộc sống hàng ngày của người Ai Cập cổ và mong muốn của họ, đó là chúng sẽ đồng hành với họ ở thế giới bên kia".
Sự xuất hiện của mèo không chỉ được khắc họa qua những bức tranh vẽ trên lăng mộ. Một số chú mèo còn được ướp xác và được đặt trong mộ chủ nhân của nó, Bảo tàng Lịch sử Tự nhiên Carnegie cho hay.
Ngoài việc bắt chuột, rắn và các loài động vật gây hại trong nhà, người Ai Cập cổ tin rằng những chú mèo còn sở hữu trí thông minh, sự nhanh nhẹn và sức mạnh.
Người Ai Cập cổ cũng tin rằng các vị thần có thể hóa thân thành các hình dạng khác nhau, trong đó có các loài động vật, bao gồm cả mèo.
"Những vị thần có thể trú ngụ trong những con mèo. Đó là lý do tại sao chúng được ướp xác và thậm chí có cả một ngành nhân giống và ướp xác mèo thời Ai Cập cổ đại".
Như một cách thể hiện sự tiếc thương với những chú mèo chết đi, những người chủ nuôi mèo sẽ cạo lông mày của họ và tiếp tục thương tiếc chúng cho tới khi lông mày của họ mọc trở lại. Các tác phẩm nghệ thuật từ thời Ai Cập cổ đại cho thấy các bức tượng và bức tranh của nhiều loại mèo. Mèo đặc biệt tới nỗi những người giết hại chúng, kể cả vô tình sẽ bị tuyên án tử hình./.