Trong "Khi cuộc đời cho bạn quả quýt", tại sao mẹ chồng lại mắng con dâu khi cô đánh vào tượng đá Ông Nội?

Bộ phim "Khi cuộc đời cho bạn quả quýt" (When Life Gives You Tangerines), với sự tham gia của IU (vai Oh Ae Sun) và Park Bo Gum (vai Yang Gwan Sik), đã tạo nên cơn sốt lớn trong lòng khán giả nhờ câu chuyện nhân văn, bối cảnh đảo Jeju giàu cảm xúc, và diễn xuất đầy chiều sâu. Trong hành trình đầy biến cố của Ae Sun – một cô gái thông minh, kiên cường nhưng phải đối mặt với nhiều khó khăn – mối quan hệ giữa cô và mẹ chồng trở thành một điểm nhấn quan trọng, phản ánh xung đột thế hệ, văn hóa truyền thống và những giá trị gia đình Hàn Quốc.

Trong phân cảnh Ae Sun (IU) đánh vào tượng đá Dolhareubang – một biểu tượng văn hóa nổi tiếng của Jeju – và bị mẹ chồng mắng mỏ. Tại sao mẹ chồng lại phản ứng như vậy?

Tượng đá Dolhareubang (Ông Nội): Biểu tượng thiêng liêng của đảo Jeju

Trước tiên, để hiểu được lý do mẹ chồng mắng IU, chúng ta cần nhìn vào ý nghĩa của tượng đá Ông Nội (Dolhareubang), một hình ảnh mang tính biểu tượng của đảo Jeju. Tượng đá Ông Nội không chỉ là một tác phẩm nghệ thuật dân gian mà còn là biểu tượng của sự bảo vệ, phồn vinh, và sức mạnh tâm linh trong văn hóa địa phương. Những bức tượng này thường được đặt trước cổng làng hoặc nhà để xua đuổi tà ma, bảo vệ gia đình khỏi những điều xấu xa. Với người dân Jeju, đặc biệt là thế hệ lớn tuổi như mẹ chồng của Ae Sun, tượng đá Dolhareubang không chỉ là vật trang trí mà còn là hiện thân của tổ tiên, của sự kết nối với quá khứ và truyền thống.

Nếu Ae Sun, trong một khoảnh khắc bộc phát cảm xúc, đánh vào tượng đá Ông Nội, hành động này có thể bị coi là sự xúc phạm nghiêm trọng đến giá trị tinh thần mà mẹ chồng trân trọng. Trong bối cảnh phim, vốn lấy Jeju những năm 1960 làm nền tảng, xã hội Hàn Quốc vẫn chịu ảnh hưởng sâu đậm của Nho giáo, nơi sự tôn kính tổ tiên và truyền thống là tối thượng. Mẹ chồng, với tư cách là người lớn tuổi trong gia đình, có thể xem hành động của Ae Sun như một sự thiếu tôn trọng không chỉ với gia đình mà còn với cả cộng đồng Jeju.

Ae Sun, do IU thủ vai, được khắc họa là một cô gái mạnh mẽ, thông minh, và không ngại đối mặt với khó khăn. Tuy nhiên, chính sự bộc trực và tinh thần nổi loạn của cô lại thường xuyên đẩy cô vào những tình huống xung đột với các giá trị truyền thống mà mẹ chồng đại diện. Trong phim, Ae Sun không phải là hình mẫu con dâu lý tưởng theo chuẩn mực cũ: Cô không cam chịu, không im lặng trước bất công, và luôn tìm cách khẳng định bản thân. Sau khi đi chùa để khấn xin con, bị mẹ chồng bắt lạy 3000 lần và nhiếc móc trên đường về, lúc đi qua tượng đá, Ae Sun đã vỗ vào mặt tượng. Hành động đánh vào tượng đá Dolhareubang có thể xuất phát từ một khoảnh khắc cảm xúc dâng trào – có lẽ là sự tức giận, bất mãn với cuộc sống làm dâu khắc nghiệt, hoặc áp lực từ gia đình chồng.

Ngược lại, mẹ chồng của Ae Sun, như nhiều nhân vật phụ nữ lớn tuổi trong phim Hàn Quốc, thường đại diện cho thế hệ bảo thủ, coi trọng lễ nghi và trật tự gia đình. Với bà, hành động của Ae Sun không chỉ là sự bộc phát cá nhân mà còn là biểu hiện của sự bất kính với những gì bà đã cố gắng gìn giữ suốt cuộc đời. Việc mắng mỏ IU có thể là cách mẹ chồng thể hiện sự thất vọng, đồng thời nhắc nhở Ae Sun về trách nhiệm của một người con dâu trong việc duy trì hòa khí và tôn trọng truyền thống gia đình.

Một yếu tố quan trọng khác cần xem xét là tâm lý của mẹ chồng trong bối cảnh lịch sử của phim. Những năm 1960 tại Jeju là thời kỳ đầy biến động, với những vết thương từ cuộc xung đột chính trị và sự thay đổi xã hội. Mẹ chồng, có thể đã trải qua nhiều mất mát và khó khăn, xem gia đình và truyền thống như một điểm tựa tinh thần.

Khi Ae Sun đánh vào tượng đá, mẹ chồng có thể cảm thấy hành động này như một sự tấn công vào chính những giá trị mà bà dựa vào để tồn tại. Bà mắng IU không chỉ vì sự bất kính mà còn vì nỗi sợ hãi sâu xa rằng thế hệ trẻ, như Ae Sun, đang dần làm mai một những điều thiêng liêng mà bà và tổ tiên đã gìn giữ. Trong mắt mẹ chồng, hành động này có thể bị phóng đại thành dấu hiệu của sự suy đồi đạo đức hoặc sự thiếu gắn kết với gia đình.

Hành động của Ae Sun khi đánh vào tượng đá Ông Nội cũng có thể mang ý nghĩa biểu tượng sâu sắc hơn trong mạch phim của "Khi cuộc đời cho bạn quả quýt". Bộ phim thường xuyên sử dụng những hình ảnh ẩn dụ để phản ánh hành trình vượt qua nghịch cảnh của nhân vật. Tượng đá Ông Nội, với vẻ ngoài cứng rắn và bất biến, có thể tượng trưng cho những rào cản mà Ae Sun phải đối mặt – từ áp lực xã hội, định kiến giới, đến sự kiểm soát của gia đình chồng. Việc cô đánh vào tượng đá có thể là cách cô thể hiện sự phản kháng, mong muốn phá vỡ những giới hạn vô hình đang kìm hãm mình.

Trong rất nhiều cảnh quay của bộ phim, tượng đá Dolhareubang xuất hiện không chỉ một lần. Và tại sao Ae Sun lại đánh vào tượng đá Dolhareubang được gọi là tượng Ông Nội mà không phải đánh vào tượng đá Bà Nội? Trong niềm tin của người dân Jeju, tượng Ông Nội còn gửi gắm điều gì về ước mong sinh con trai, con gái?

Tượng đá Dolhareubang trong tâm thức người dân Jeju

Tượng đá Dolhareubang, một biểu tượng văn hóa đặc trưng của đảo Jeju, Hàn Quốc, không chỉ là những bức tượng được tạc từ đá bazan mà còn là hiện thân của tâm thức, tín ngưỡng và bản sắc của người dân nơi đây. Với hình dáng độc đáo – khuôn mặt tròn, đôi mắt lồi, mũi lớn, miệng mím chặt và đôi tay đặt trước bụng – Dolhareubang từ lâu đã vượt qua ý nghĩa của một vật thể vô tri để trở thành một phần không thể tách rời trong đời sống tinh thần của cư dân Jeju. Để hiểu rõ hơn về vai trò của những bức tượng này trong tâm thức người dân, chúng ta cần nhìn vào bối cảnh lịch sử, văn hóa và những giá trị mà những tượng đá này đại diện.

Dolhareubang, trong tiếng địa phương Jeju nghĩa là "ông già đá", xuất hiện từ khoảng thế kỷ 18, thời kỳ triều đại Joseon. Ban đầu, những bức tượng này được đặt ở cổng làng hoặc các khu vực quan trọng để bảo vệ cộng đồng khỏi ma quỷ và những thế lực xấu xa. Với người dân Jeju, một hòn đảo biệt lập giữa biển khơi, nơi thiên nhiên khắc nghiệt với gió bão và núi lửa, việc tin vào các thế lực siêu nhiên là cách để họ tìm kiếm sự an lành và bình yên. Dolhareubang, với vẻ ngoài nghiêm nghị nhưng gần gũi, trở thành biểu tượng của sự che chở, giống như một người ông hiền từ trong gia đình, luôn dõi theo và bảo vệ con cháu. Chính vai trò này đã khiến những bức tượng đá không chỉ là vật trang trí mà còn mang ý nghĩa tâm linh sâu sắc.

Theo người dân đảo kể lại, những pho tượng Bà Nội không chỉ được đặt trang trọng ở cổng làng như những "người giữ làng" mà còn trở thành dấu mốc thân thuộc, giúp người Jeju đo đếm khoảng cách trên những cung đường. Mỗi lần vượt qua một đoạn hành trình, chỉ cần đếm số tượng Bà Nội, họ đã có thể hình dung được quãng đường mình đã chinh phục.

Về sau, để ngăn xe tải xâm nhập vào làng, người Jeju khéo léo tạc thêm tượng Ông Nội đá, đặt đối diện với Bà Nội đá ở phía bên kia cổng làng. Khoảng cách giữa hai pho tượng trở thành ranh giới tự nhiên, quy định kích thước tối đa của các phương tiện được phép qua lại trên con đường làng. Dù là ngày nắng đẹp hay khi giông bão ập đến, cặp đôi "ông bà đá" vẫn hiên ngang đứng đó, như những vệ sĩ thầm lặng, bảo vệ hòn đảo trước mọi điều kỳ lạ và bất ngờ.

Không chỉ dừng lại ở chức năng bảo vệ, Dolhareubang còn gắn liền với tín ngưỡng sinh sản – một khía cạnh quan trọng trong văn hóa truyền thống của người Jeju. Hình dáng tròn trịa, đôi tay đan trước bụng và chiếc mũ giống như biểu tượng của sự sinh sôi đã khiến nhiều người tin rằng chạm vào tượng, đặc biệt là phần mũi, có thể mang lại may mắn trong việc sinh con, đặc biệt là sinh con trai. Truyền thuyết kể rằng những cặp vợ chồng hiếm muộn thường đến cầu nguyện bên Dolhareubang, hy vọng được ban phước lành. Dù ngày nay, với sự phát triển của khoa học và y học, niềm tin này có thể đã phai nhạt, nhưng nó vẫn là một phần ký ức văn hóa, được lưu truyền qua các thế hệ như một nét đẹp của tâm hồn Jeju.

Trong tâm thức người dân Jeju, Dolhareubang còn là biểu tượng của sự kiên cường và bền bỉ. Được tạc từ đá bazan – loại đá hình thành từ dung nham núi lửa Halla, trung tâm của đảo – những bức tượng này mang trong mình sức mạnh của thiên nhiên hùng vĩ. Jeju, với lịch sử bị cô lập và điều kiện sống khắc nghiệt, đã rèn giũa người dân nơi đây một ý chí mạnh mẽ để vượt qua khó khăn. Dolhareubang, đứng sừng sững qua mưa gió, bão tố, dường như phản ánh tinh thần ấy. Chúng không chỉ là những khối đá vô hồn mà còn là lời nhắc nhở về nguồn cội, về mối liên kết giữa con người và đất mẹ, giữa quá khứ và hiện tại.

Ngày nay, khi Jeju trở thành một điểm đến du lịch nổi tiếng, Dolhareubang không còn chỉ là biểu tượng tâm linh mà còn là hình ảnh đại diện cho bản sắc văn hóa của hòn đảo. Du khách từ khắp nơi trên thế giới đến đây không chỉ để chiêm ngưỡng vẻ đẹp tự nhiên mà còn để tìm hiểu về những giá trị truyền thống mà Dolhareubang mang lại. Những bức tượng được tái hiện dưới nhiều hình thức: Từ những phiên bản nhỏ làm quà lưu niệm đến các tác phẩm nghệ thuật hiện đại. Tuy nhiên, với người dân địa phương, ý nghĩa sâu xa của Dolhareubang không hề thay đổi. Chúng vẫn là những "người gác cổng" thầm lặng, là cầu nối giữa con người và thế giới tâm linh, giữa truyền thống và hiện đại.

Một khía cạnh thú vị khác là cách mà Dolhareubang được người Jeju yêu mến như một phần của đời sống hàng ngày. Trong các câu chuyện dân gian, những bức tượng này đôi khi được nhân hóa, trở thành nhân vật trong các truyền thuyết hài hước hoặc cảm động. Điều này cho thấy sự gần gũi và thân thuộc mà người dân dành cho Dolhareubang, không chỉ xem chúng như một biểu tượng tôn nghiêm mà còn như một người bạn đồng hành trong cuộc sống. Sự kết hợp giữa tính thiêng liêng và tính đời thường đã tạo nên một nét đặc trưng độc đáo trong tâm thức của người Jeju, khiến Dolhareubang trở thành một hình ảnh không thể thay thế.

Tuy nhiên, trong bối cảnh toàn cầu hóa và hiện đại hóa, Dolhareubang cũng đối mặt với nguy cơ bị thương mại hóa quá mức, làm mờ đi ý nghĩa nguyên bản của nó. Với người dân Jeju, việc bảo tồn giá trị tinh thần của những bức tượng này không chỉ là trách nhiệm mà còn là cách để giữ gìn bản sắc dân tộc trước sự xâm nhập của văn hóa ngoại lai. Dolhareubang không chỉ là một di sản vật chất mà còn là di sản tinh thần, là sợi dây kết nối các thế hệ người Jeju với cội nguồn của mình.

Tóm lại, trong tâm thức người dân Jeju, tượng đá Dolhareubang không chỉ là một tác phẩm nghệ thuật hay một vật phẩm tín ngưỡng mà còn là biểu tượng của sự bảo vệ, sinh sôi, kiên cường và bản sắc văn hóa. Qua hàng thế kỷ, những bức tượng này đã vượt qua giới hạn của đá để trở thành một phần sống động trong đời sống tinh thần của con người nơi đây. Dù thời gian có thay đổi, Dolhareubang vẫn đứng đó, như một chứng nhân thầm lặng, kể câu chuyện về Jeju – hòn đảo của thiên nhiên, con người và những giá trị bất biến.