Trồng cây gì để đuổi muỗi an toàn, hiệu quả?

Muỗi không chỉ gây khó chịu bởi tiếng vo ve và những nốt đốt ngứa ngáy mà còn là tác nhân truyền nhiều bệnh nguy hiểm như sốt xuất huyết, sốt rét, Zika... Trong cuộc chiến chống lại muỗi, bên cạnh các biện pháp hóa học, ngày càng nhiều người tìm đến những giải pháp tự nhiên, an toàn và thân thiện với môi trường, bao gồm việc trồng các loại cây có khả năng đuổi muỗi .

Vì sao cây có thể đuổi muỗi?

Một số loài cây có khả năng khắc chế loài muỗi nhờ có hàm lượng tinh dầu cao trong lá, thân, hoa hoặc rễ. Những tinh dầu này chứa các hợp chất hóa học có mùi hương đặc trưng khiến loài muỗi khó chịu và tránh xa.

Các hợp chất phổ biến có khả năng đuổi muỗi bao gồm citronellal, geraniol, linalool, eugenol... giúp nhiều loài cây này trở thành "vũ khí xanh" chống côn trùng gây hại này.

Mùi hương từ tinh dầu của các loại cây này hoạt động theo cơ chế kép, cụ thể là:

- Xua đuổi trực tiếp: Mùi hương nồng nàn, đặc trưng của tinh dầu khiến muỗi cảm thấy khó chịu, mất phương hướng, tránh xa khu vực đó.

- Che giấu mùi hương hấp dẫn muỗi: Muỗi tìm kiếm "nạn nhân" dựa vào mùi cơ thể (đặc biệt là khí CO2 và axit lactic) mà chúng ta thải ra. Mùi hương từ cây đuổi muỗi có thể che lấp hoặc lấn át mùi cơ thể người, khiến muỗi khó phát hiện ra chúng ta và giảm nguy cơ bị đốt.

Những loại cây đuổi muỗi hiệu quả

Trồng cây gì để đuổi muỗi? Cùng điểm qua những "chiến binh xanh" giúp xua đuổi muỗi một cách tự nhiên và hiệu quả.

- Sả (Citronella Grass): Sả, đặc biệt là sả chanh (Cymbopogon citratus) là loại cây nổi tiếng nhất với khả năng đuổi muỗi vượt trội. Lá sả chứa hàm lượng cao tinh dầu citronellal, một hợp chất có mùi hương mạnh mẽ, khiến muỗi chạy xa. Sả dễ trồng, phát triển nhanh, có thể trồng trong chậu hoặc ngoài vườn.

- Oải hương (Lavender): Oải hương không chỉ nổi tiếng với vẻ đẹp lãng mạn và hương thơm quyến rũ mà còn là một khắc tinh của loài muỗi. Tinh dầu lavender chứa linalool và camphor, những hợp chất có khả năng đuổi muỗi và nhiều loại côn trùng khác. Oải hương thích hợp trồng ở nơi có nắng, đất thoát nước tốt.

- Húng quế (Basil): Tinh dầu húng quế chứa citronellal, limonene và eugenol, có khả năng đuổi muỗi và các loại côn trùng gây hại khác. Húng quế dễ trồng, có thể trồng trong chậu, ban công hoặc vườn rau.

- Cúc vạn thọ (Marigolds): Không chỉ tô điểm khu vườn bằng sắc vàng cam rực rỡ, cúc vạn thọ còn có khả năng đuổi muỗi cùng nhiều loại côn trùng gây hại khác nhờ mùi hương đặc trưng của lá và hoa. Cúc vạn thọ dễ trồng, chịu nắng tốt, nở hoa liên tục.

- Hương thảo (Rosemary): Loại thảo mộc Địa Trung Hải này có mùi thơm nồng ấm đặc trưng, tinh dầu chứa camphor, cineole và limonene, có tác dụng xua đuổi muỗi và nhiều loại côn trùng bay khác. Hương thảo thích hợp trồng ở nơi có nắng, đất thoát nước tốt.

- Bạc hà (Mint): Bạc hà với hương thơm mát lạnh sảng khoái có khả năng đuổi muỗi nhờ tinh dầu menthol và các hợp chất khác. Bạc hà dễ trồng, phát triển nhanh nhưng có xu hướng lan rộng, nên trồng trong chậu hoặc khu vực riêng biệt.

- Phong lữ thảo (Geranium): Phong lữ thảo, nhất là phong lữ thảo thơm (Scented Geranium) có nhiều giống khác nhau với mùi hương đa dạng (chanh, sả, bạc hà...). Một số giống phong lữ thảo thơm, đặc biệt là giống Citronella Geranium có khả năng đuổi muỗi tương tự sả chanh nhờ chứa tinh dầu citronellal. Phong lữ thảo ưa nắng, dễ trồng và có hoa đẹp.

Mẹo sử dụng cây đuổi muỗi hiệu quả

Để tận dụng tối đa khả năng đuổi muỗi của các loại cây này, bạn có thể áp dụng một số mẹo sau:

- Đặt chậu cây đuổi muỗi ở những vị trí muỗi thường xuyên xuất hiện như cửa sổ, cửa ra vào, ban công, sân thượng, khu vực sinh hoạt ngoài trời.

- Trồng nhiều cây hơn để tăng cường hiệu quả đuổi muỗi, đặc biệt là ở những khu vực rộng lớn hoặc có mật độ muỗi cao.

- Để tinh dầu phát huy tác dụng mạnh mẽ hơn, bạn có thể vò nhẹ lá cây hoặc cắt tỉa cành lá thường xuyên để kích thích cây sản sinh và giải phóng tinh dầu.

- Trồng kết hợp nhiều loại cây đuổi muỗi khác nhau để tạo ra "hàng rào" bảo vệ toàn diện và tăng cường hiệu quả xua đuổi.

Ngoài việc trồng cây, bạn cũng có thể chiết xuất tinh dầu từ các loại cây này (hoặc mua tinh dầu nguyên chất) để xông phòng, pha loãng xịt lên quần áo, hoặc dùng đèn đốt tinh dầu để khuếch tán hương thơm đuổi muỗi.

Lưu ý khi dùng cây đuổi muỗi

Hiệu quả có giới hạn: Cây đuổi muỗi là giải pháp tự nhiên, an toàn nhưng hiệu quả có thể không mạnh mẽ bằng dùng hóa chất diệt muỗi. Hiệu quả còn phụ thuộc vào nhiều yếu tố như loại cây, số lượng cây, điều kiện thời tiết, mật độ muỗi...

Cây đuổi muỗi nên được xem là một phần của giải pháp tổng thể, kết hợp với các biện pháp phòng chống muỗi khác như giữ vệ sinh nhà cửa, loại bỏ nơi sinh sản của muỗi (nước đọng), sử dụng màn chống muỗi...

Tuy hiếm gặp nhưng một số người có thể bị dị ứng với tinh dầu của một số loại cây, gây kích ứng da hoặc đường hô hấp. Nếu bạn có tiền sử dị ứng, hãy thận trọng khi sử dụng và theo dõi phản ứng của cơ thể.