Trẻ nói chuyện như người lớn, "đọc vị" tâm lý người khác giỏi bất thường: Có thể không phải thông minh, mà là...

Có những đứa trẻ khiến người lớn bất ngờ bởi sự sắc sảo khi chúng nói câu nào trúng câu đó, hiểu ngay tâm lý người khác, biết cách làm vui lòng người lớn, thậm chí tự biết "né" khi cha mẹ tức giận... Những đứa trẻ này thường được khen là "già dặn", "khôn sớm", "tâm lý".

Nhưng đằng sau sự trưởng thành vượt tuổi ấy, đôi khi lại là một trái tim đã học cách thích nghi vì tổn thương và cha mẹ cần sớm nhận biết được điều đó.

1. Trẻ đã quen "đọc tình huống" để sống sót trong môi trường thiếu an toàn

Theo thuyết "parentification" trong tâm lý học, nhiều đứa trẻ buộc phải đóng vai người lớn từ sớm vì cha mẹ không ổn định về mặt cảm xúc. Chúng học cách quan sát, đoán cảm xúc của người khác, để biết khi nào nên im lặng, khi nào nên "giả vờ vui vẻ", tất cả chỉ để tránh xung đột.

2. Sự sắc sảo trở thành cơ chế phòng vệ

Trẻ biết phải làm gì để được khen, để không bị trách mắng. Trẻ giỏi xử lý tình huống, nhưng lại không giỏi cảm nhận và xử lý cảm xúc của chính mình. Đây không phải là thông minh cảm xúc, mà là "EQ phòng vệ".

3. Đứa trẻ đó thường "không được phép" là trẻ con

Trong nhiều trường hợp, một đứa trẻ không được phép mắc sai lầm, không được vụng về và càng không được ngây thơ đúng lứa tuổi. Cha mẹ hoặc môi trường xung quanh buộc trẻ phải luôn "làm đúng", luôn "gương mẫu", luôn "hiểu chuyện". Nhưng càng như thế, trẻ càng thiếu trải nghiệm cảm xúc lành mạnh, dẫn tới các vấn đề tâm lý khi lớn lên.

4. Đằng sau vẻ "người lớn" là sự cô đơn

Một đứa trẻ quá hiểu người khác thường là đứa trẻ chưa từng có ai hiểu mình. Chúng nói chuyện như người trưởng thành không phải vì được dạy kỹ năng mà vì từng phải tự mình vượt qua những cảm xúc lẽ ra nên được vỗ về.

Những đứa trẻ "già trước tuổi" không cần lời khen. Chúng cần sự thấu hiểu và cơ hội được sống đúng tuổi của mình, đôi khi là được ngốc nghếch, được khóc lóc, được sai và được yêu thương vô điều kiện.