Thu tiền tác quyền ca khúc Nhật Ký Của Mẹ chỉ nhỉnh hơn bát phở

Thu phí tác quyền chỉ nhỉnh hơn bát phở

Việc nhạc sĩ Nguyễn Văn Chung công khai thu phí tác quyền 100.000 đồng của một nhóm sinh viên đang gây chú ý. Cụ thể, nhạc sĩ Nguyễn Văn Chung cho biết một nhóm sinh viên làm dự án tốt nghiệp, tổ chức chương trình nghệ thuật có bán vé ngỏ lời sử dụng ca khúc Nhật Ký Của Mẹ (sáng tác Nguyễn Văn Chung) trong chương trình.

Sau khi nhận email từ nhóm sinh viên, nhạc sĩ Nguyễn Văn Chung phản hồi: "Anh rất vui vì các em đã yêu quý bài hát Nhật Ký Của Mẹ của anh và xin phép trước khi dùng trong vở kịch sắp tới của các em. Anh trân trọng thái độ và sự tôn trọng tác giả, tác phẩm của các em. Theo quy trình khi xin phép dùng tác phẩm trong chương trình biểu diễn có bán vé đều phải thực hiện nghĩa vụ trả phí tác quyền, vì các em làm dự án tốt nghiệp nên anh sẽ hỗ trợ các em, anh nhận phí tác quyền là 100.000 đồng tượng trưng".

Sau khi nhạc sĩ Nguyễn Văn Chung đăng tải câu chuyện trên trang cá nhân, một số người dùng mạng xã hội thắc mắc "thu 100.000 đồng để làm gì", hay "100.000 đồng không đáng là bao với nhạc sĩ như Nguyễn Văn Chung".

Lý giải điều này, nam nhạc sĩ nói muốn các sinh viên có ý thức khi kinh doanh nghệ thuật phải tôn trọng chất xám và công sức của các tác giả hay nhân sự liên quan.

"Các em phải học được cách cân đối chi tiêu giữa chi phí bán vé và chi phí sản xuất, phải có được suy nghĩ dùng tác phẩm phải xin phép và trả tác quyền. Đó là những suy nghĩ văn minh và tử tế mà các nhà tổ chức, các nhà sản xuất chương trình nên có. Đó cũng là cách tôi bảo vệ nguyên tắc làm việc của bản thân. Thu tác quyền dù chỉ là tượng trưng 100.000 đồng nhưng phải có. Đó là sự hỗ trợ và bài học thực tế tôi có thể dành cho các em", nhạc sĩ Nguyễn Văn Chung chia sẻ.

Nhiều người hoạt động trong lĩnh vực nghệ thuật khen ngợi cách ứng xử và làm việc của nhạc sĩ Nguyễn Văn Chung. Một người bình luận hài hước: "Nhạc sĩ thu phí tác phẩm bằng hai bát phở (không trứng, không quẩy, không trà đá)".

Thực tế, không ít trường hợp vấn đề tác quyền, xin phép biểu diễn bị xem nhẹ ở phía người sử dụng tác phẩm lẫn tác giả. Điều này gây nên những tranh chấp, mâu thuẫn trong lĩnh vực hoạt động nghệ thuật.

Không thể dễ dãi, cả nể với vấn đề bản quyền

Nhạc sĩ Nguyễn Văn Chung từng chia sẻ với Tiền Phong quan điểm về vấn đề rạch ròi tác quyền. "Nên hạn chế làm việc theo cảm tính giống như ngày trước giờ vẫn làm. Ai cũng nói tình đồng nghiệp thân thiết, nhưng tôi nghĩ tốt nhất chúng ta nên tôn trọng nhau như hai đối tác... Sẽ có nhiều trường hợp tranh cãi về vấn đề tác quyền/độc quyền trong tương lai nếu giữa các bên không rõ ràng trong hợp đồng", nhạc sĩ Nguyễn Văn Chung nói.

Nhạc sĩ Nguyễn Văn Chung cũng kiên định trong vấn đề bản quyền âm nhạc, nâng cao ý thức tôn trọng tác quyền trong cộng đồng.

Nhiều nhạc sĩ không quan tâm đến việc đăng ký bản quyền cho các ca khúc của mình, các điều khoản không rõ ràng, chế tài xử phạt yếu nên tình trạng không xin phép bản quyền ngang nhiên tiếp diễn.

Nhạc sĩ Phạm Việt Long cho rằng các nhạc sĩ cũng phải tự bảo vệ quyền lợi hợp pháp của mình. "Việc vi phạm quyền tác giả đã diễn ra từ trước khi có mạng xã hội. Thói quen dùng miễn phí của nhiều người cùng sự cả nể, dễ dãi, ngại va chạm của chủ thể sáng tạo khiến nhiều hành vi xâm phạm chưa được xử lý. Chỉ có tạo cơ sở pháp lý chặt chẽ từ đầu, các nhạc sĩ mới có thể tự bảo vệ mình và khi cần thiết, được các cơ quan chức năng bảo vệ", nhạc sĩ Phạm Việt Long nói.

Năm 2024, các website và ứng dụng âm nhạc đóng góp cho Trung tâm Bảo vệ Quyền tác giả Âm nhạc Việt Nam (VCPMC) hơn 305 tỷ đồng. Lĩnh vực biểu diễn nghệ thuật năm qua phát triển khá sôi động nhưng số tiền tác quyền thu về lại giảm 15% so với 2023. Nguyên nhân được chỉ ra là còn nhiều show diễn tìm cách né tránh trả tiền bản quyền, áp đặt mức giá không phù hợp...

VCPMC cũng chỉ đích danh một số đơn vị tổ chức vi phạm tác quyền như Mây Lang Thang (trên 300 chương trình vi phạm), Lululola (trên 200 chương trình) cùng vài đơn vị tổ chức các buổi hòa nhạc Hàn Quốc…