Tại sao da tay bị bong tróc khi chuyển mùa?

Một số người cho rằng nguyên nhân là do tay quá khô, có thể thuyên giảm bằng cách thoa kem dưỡng ẩm; số khác lại cho rằng có thể cơ thể đang thiếu vitamin.

Vậy đâu mới là nguyên nhân chính xác gây ra tình trạng này?

Theo bác sĩ Dong Zhengbang, Phó khoa Da liễu, Bệnh viện Zhongda trực thuộc Đại học Đông Nam (Trung Quốc), hầu hết bong tróc da tay là hiện tượng sinh lý bình thường và phổ biến hơn khi thời tiết chuyển mùa. Có 3 nguyên nhân chính gây ra tình trạng này:

- Lột khô

Mùa thu đông khô hanh, cơ thể mất nhiều nước hơn, lớp biểu bì trên tay dày hơn nên dễ bị mất nước hơn. Nếu rửa tay thường xuyên, vệ sinh quá kỹ sẽ làm tổn thương hàng rào bảo vệ da và không chú ý dưỡng ẩm sau đó sẽ khiến da bị khô và bong tróc.

Tình trạng này không cần điều trị đặc biệt, chỉ cần uống nhiều nước và thoa kem dưỡng da tay mỗi ngày.

- Lột da tiếp xúc

Da tay có thể bị bong tróc sau khi tiếp xúc với các chất có tính kiềm như xà phòng hoặc bột giặt. Nói chung, nó bắt đầu từ các ngón tay và từ từ lan ra toàn bộ lòng bàn tay. Sau khi lớp da bề mặt bị bong ra, bàn tay sẽ trở lại hình dạng ban đầu, không đau, không ngứa và không viêm.

Ma sát vật lý kéo dài, chẳng hạn như kéo và mang, cũng có thể gây bong tróc da tay.

- Thiếu vitamin 

Vitamin A bảo vệ bề mặt da, thiếu vitamin A có thể gây khô da. Phức hợp vitamin B là nguyên liệu thô cần thiết để cơ thể con người duy trì quá trình sừng hóa bình thường, và sự thiếu hụt nó cũng có thể dẫn đến những bất thường ở da và niêm mạc.

Nên ăn nhiều thực phẩm giàu chất dinh dưỡng này như cà rốt, sữa, cá, lòng đỏ trứng, gan động vật...

5 bệnh có liên quan đến tình trạng bong tróc da tay

Nếu tình trạng bong tróc da tay ở mức độ nặng và tái phát thường xuyên thì bạn nên cẩn thận với 5 bệnh ngoài da sau đây.

- Dyshidrosis lamellar: Một bệnh bong tróc da bề mặt chủ yếu xảy ra ở lòng bàn tay và lòng bàn chân, đôi khi ở mu bàn tay và bàn chân. Trước khi phát bệnh, có cảm giác ngứa và tê bất thường ở tay. Các tổn thương trên da ban đầu xuất hiện dưới dạng những đốm trắng nông to như những chiếc kim, sau đó dần lan rộng và vỡ ra tạo thành các vảy bong tróc liền kề. Bong tróc da, có thể kèm theo cảm giác ngứa ngáy.

Bệnh không lây nhiễm và không di truyền. Bệnh thường xảy ra vào thời điểm giao mùa xuân hạ thu đông và hầu hết bệnh có thể tự khỏi trong vòng vài tuần. 

Đối với những trường hợp nhẹ, bạn có thể sử dụng chất bôi trơn nhẹ như kem dưỡng ẩm và kem urê để giảm triệu chứng; đối với trường hợp bong tróc nặng và diện rộng, bạn có thể làm theo lời khuyên của bác sĩ.

- Bệnh dày sừng lòng bàn tay tiến triển: Bệnh thường xảy ra ở đầu ngón tay và nửa đầu lòng bàn tay, với triệu chứng nổi bật là nếp nhăn khô, thường có vảy mịn và vết nứt bề ngoài như kính vỡ.

Bệnh chủ yếu là do các loại bột giặt, xà phòng và các chất khác tiếp xúc khi làm việc nhà. Ngoài việc tránh tiếp xúc với các tác nhân gây bệnh càng nhiều càng tốt, các loại thuốc bôi cũng có thể được sử dụng để điều trị triệu chứng.

- Nấm ngoài da: Là một bệnh ngoài da do nhiễm nấm, vị trí phổ biến nhất là bàn chân, được gọi là bệnh nấm bàn chân. Khoảng 20% bệnh nhân bị nấm bàn chân cũng mắc bệnh nấm da.

Các tổn thương da ở bàn tay thường bắt đầu ở giữa các ngón tay ở một bên hoặc ở phần nổi, có ban đỏ cục bộ và bong tróc có ranh giới rõ ràng. Ở một số bệnh nhân, da toàn bộ lòng bàn tay thậm chí còn dày lên và bong tróc, mụn nước hoặc xói mòn. 

Thuốc kháng nấm là đủ cho hầu hết bệnh nhân. Một số bệnh nhân dùng thuốc bôi ngoài không hiệu quả cần dùng thuốc uống, nhưng trường hợp này tương đối hiếm.

- Bệnh chàm: Các thương da của bệnh nhân chàm tay hầu hết xảy ra ở mặt sau các ngón tay và lòng bàn tay, có thể lan ra mặt sau bàn tay và cổ tay, ranh giới không rõ ràng hoặc xuất hiện dưới dạng các tổn thương bong tróc nhỏ.

Ở giai đoạn mãn tính, bệnh có thể trở nên thâm nhiễm và phì đại, có thể xuất hiện các vết nứt do cử động ngón tay; vùng da quanh móng có thể sưng lên và móng tay có thể trở nên dày và không đều.

Cố gắng tránh tiếp xúc với các chất gây kích ứng, chọn thuốc mỡ glucocorticoid bôi tại chỗ và uống thuốc kháng histamine nếu ngứa trầm trọng.

- Mụn rộp mồ hôi: Bệnh thường tái phát vào mùa xuân và mùa hè. Các tổn thương da điển hình bao gồm các mụn nước cỡ hạt gạo phân bố rải rác ở lòng bàn tay, các cơ gấp ngón chân và giữa các ngón tay.

Do lớp biểu bì ở lòng bàn tay dày nên các vết phồng rộp thường không dễ tự vỡ. Sau khoảng 2 đến 3 tuần, các vết phồng rộp sẽ bị hấp thụ và khô lại tạo thành bong tróc, lộ ra màu đỏ, mềm, tươi. biểu bì lúc này bạn sẽ cảm thấy đau.

Có thể dùng thuốc mỡ glucocorticoid bôi tại chỗ cho các mụn nước nhỏ ở giai đoạn đầu, có thể dùng thuốc mỡ vaseline, kem vitamin E... có thể dùng ngoài để bong tróc và làm khô ở giai đoạn sau. Có thể dùng thuốc kháng histamine đường uống cho những người bị ngứa rõ ràng.

Nguồn và ảnh: QQ, The Healthy