"Thủ phạm" gây ngứa mùa thu đông
Không khí vào mùa thu đông lạnh, khô hanh giống như một chiếc "máy hút ẩm" Khi độ ẩm giảm, độ ẩm trên bề mặt da cũng dễ mất đi hơn. Da thực chất giống như một lớp "màng bảo quản" có nhiệm vụ chính là khóa độ ẩm và bảo vệ cơ thể khỏi những tổn thương từ bên ngoài.
Tuy nhiên, trong môi trường khô hanh, "lớp màng bảo quản" này sẽ yếu đi, thậm chí bị hư hỏng dẫn đến chức năng hàng rào bảo vệ da bị tổn thương. Lúc này, làn da mất đi độ ẩm nhiều hơn, trên bề mặt sẽ xuất hiện những vết nứt nhỏ, giống như vùng đất khô cằn. Các vết nứt làm lộ ra các đầu dây thần kinh trên da và một chút kích ứng có thể gây ngứa.
Tệ hơn nữa, lớp mỡ da ở chân mỏng hơn, lại có ít tuyến mồ hôi và tuyến bã nhờn. Lớp màng bảo vệ dầu tự nhiên không đủ khiến da chân càng "dễ bị tổn thương" trong môi trường hanh khô. Vì vậy, tình trạng ngứa chân căng phổ biến vào mùa thu đông.
Nguyên nhân khác
Mặc dù khô da là thủ phạm nhưng nó không phải là nguyên nhân duy nhất. Nếu tình trạng ngứa chân kéo dài hoặc thậm chí kèm theo các triệu chứng khác như phát ban, mẩn đỏ, sưng tấy và đóng vảy thì bạn cần cảnh giác với các tình trạng sau:
Viêm da dị ứng
Bạn có bị dị ứng từ khi còn nhỏ hoặc có tiền sử bệnh chàm không? Viêm da dị ứng là tình trạng viêm da mãn tính, dễ tái phát và trở nên nghiêm trọng hơn do thay đổi thời tiết. Môi trường khô hanh vào mùa thu đông sẽ gây kích ứng hàng rào bảo vệ da, làm trầm trọng thêm tình trạng viêm nhiễm và khiến tình trạng ngứa trở nên rõ ràng hơn.
Làn da "lão hóa"
Khi chúng ta già đi, "khả năng tự bảo vệ" của da sẽ giảm dần. Khoảng một nửa số người trên 50 tuổi sẽ bị ngứa da vào mùa thu đông, hay còn gọi là "ngứa tuổi già". Đây không chỉ là vấn đề da khô mà còn liên quan đến việc tăng độ nhạy cảm của các đầu dây thần kinh.
Giãn tĩnh mạch chi dưới: "tín hiệu cấp cứu" cho tuần hoàn máu
Nếu tình trạng ngứa tập trung ở bắp chân, kèm theo cảm giác đau nhức và nổi gân xanh ở chân thì có thể nguyên nhân là do chứng giãn tĩnh mạch ở chi dưới. Tuần hoàn máu kém có thể gây ra tình trạng thiếu oxy cục bộ ở da, kích thích các đầu dây thần kinh và gây ngứa.
Các bệnh toàn thân khác
Một số bệnh toàn thân cũng có thể gây ngứa da, chẳng hạn như tiểu đường, bệnh gan, bệnh thận và thậm chí là rối loạn chức năng tuyến giáp. Nếu tình trạng ngứa của bạn kèm theo các triệu chứng như sụt cân, vàng da, nước tiểu bất thường,… thì bạn cần đến cơ sở y tế càng sớm càng tốt.
Vì sao càng gãi càng ngứa?
Gãi chỗ ngứa tưởng chừng là cách "giải tỏa" trực tiếp nhất nhưng thực ra lại là một cái bẫy. Bạn có thể bị mắc kẹt trong một "vòng luẩn quẩn ngứa ngáy" Gãi sẽ làm tổn thương thêm hàng rào bảo vệ da, làm trầm trọng thêm phản ứng viêm, kích thích nhiều đầu dây thần kinh hơn và khiến tình trạng ngứa trở nên trầm trọng hơn. Càng gãi thì càng ngứa, càng ngứa thì càng gãi nhiều, lâu dần có thể phát triển thành "ngứa nốt", để lại những vết sẹo khó coi.
Cách giảm ngứa
-Dưỡng ẩm là yếu tố then chốt
Lựa chọn kem dưỡng ẩm phù hợp là bước đầu tiên để giải quyết tình trạng da khô. Kem dưỡng ẩm có chứa glycerin, urê, ceramides hoặc bơ hạt mỡ có thể khóa độ ẩm cho da một cách hiệu quả. Khi thoa, hãy nhớ "bôi khi da còn ẩm", chẳng hạn như trong vòng 3 phút sau khi tắm để có hiệu quả dưỡng ẩm tốt hơn.
- Tắm nhẹ nhàng
Nhiều người thích tắm nước nóng vào mùa đông lạnh giá, nhưng nhiệt độ nước quá cao (trên 40°C) sẽ rửa trôi lớp dầu tự nhiên trên bề mặt da, khiến da khô hơn. Nên kiểm soát nhiệt độ nước ở khoảng 37°C, tắm không quá 10 phút và sử dụng chất tẩy rửa nhẹ không chứa xà phòng.
- Lựa chọn trang phục phù hợp, tránh chất liệu gây kích ứng
Cố gắng chọn chất liệu cotton mềm cho quần áo bó sát và tránh mặc chất liệu len hoặc sợi hóa học. Những chất liệu này có thể gây kích ứng da và làm trầm trọng thêm tình trạng ngứa.
- Điều chỉnh chế độ ăn uống, bổ sung nước từ trong ra ngoài
Ngoài kem dưỡng ẩm tại chỗ, việc bổ sung đầy đủ các axit béo chất lượng cao (như dầu cá biển sâu, dầu hạt lanh) và vitamin E cũng có thể tăng cường chức năng rào cản của da và giảm khả năng ngứa.
- Tìm kiếm sự trợ giúp y tế nếu cần thiết
Nếu tình trạng ngứa ảnh hưởng nghiêm trọng đến cuộc sống hàng ngày, bạn có thể sử dụng thuốc chống ngứa tại chỗ có chứa calamine hoặc sử dụng thuốc kháng histamine ngắn hạn theo khuyến cáo của bác sĩ để giảm triệu chứng.
(Tổng hợp)