Sốc khi bộ não bị đánh cắp của nhà bác học Einstein nằm trong... lọ sốt mayonnaise

Gia Minh, Theo Tuổi Trẻ 14:57 29/09/2022

Trong một thời gian dài sau khi bị "đánh cắp", não của nhà bác học Einstein - một trong những bộ não đáng chú ý nhất của giới khoa học toàn cầu - được giữ bên trong một chiếc lọ đựng sốt mayonnaise.

Các bộ phận khác của não được tìm thấy bên trong một lọ đựng rượu táo có nhãn "Costa Cider" bên dưới tủ lạnh bia, ở góc phòng thí nghiệm của một người đàn ông...

Einstein: "Tôi muốn hỏa táng!"

Vào ngày 17-4-1955, ở tuổi 76, nhà bác học Albert Einstein được đưa đến Bệnh viện Princeton với tình trạng chảy máu trong do chứng phình động mạch chủ bụng, dẫn đến cái chết của ông một ngày sau đó.

Sốc khi bộ não bị đánh cắp của nhà bác học Einstein nằm trong... lọ sốt mayonnaise - Ảnh 1.

Nhà bác học Albert Einstein - Ảnh: INDIA TODAY

Từ chối phẫu thuật, ông nói với gia đình và đội ngũ y tế của mình: "Tôi muốn đi. Kéo dài sự sống một cách giả tạo thật vô vị. Tôi đã thực hiện xong phần việc của mình, đã đến lúc phải đi". Và ông qua đời vào sáng 18-4.

Nhà bác học Einstein nói với người viết tiểu sử của mình: "Tôi muốn được hỏa táng để mọi người không đến thờ lạy bộ xương của tôi". Ông đã được hỏa táng và tro của ông được rải tại một địa điểm bí mật.

Sau khi hỏa táng, gia đình nhà bác học Einstein phát hiện trong quá trình khám nghiệm tử thi, bác sĩ bệnh học Thomas Harvey đã mổ hộp sọ của ông và lấy não ra để nghiên cứu.

Con trai của ông Einstein không hài lòng với việc bộ não của cha mình bị lén cắt mà không xin phép, theo trang IFL Science.

Tuy nhiên, ông Harvey đã thuyết phục được gia đình cho phép ông lấy bộ não nghiên cứu, để tìm ra điều gì khiến tâm trí ông Einstein trở nên tuyệt vời như vậy. Ông hứa sẽ sớm công bố phát hiện của mình.

Điều gì xảy ra với bộ não bị đánh cắp?

Một thời gian dài - thực tế là 45 năm, ông Harvey đã giữ phần lớn bộ não Einstein trong những cái lọ đựng xốt và rượu táo. Tuy nhiên, không có tài liệu khoa học nào về bộ não của Einstein được xuất bản.

Mãi đến năm 1978, khi phóng viên điều tra Steven Levy của tờ New Jersey Monthly gặp ông Harvey, người ta mới biết rõ điều gì đã xảy ra với bộ não đặc biệt này.

Ông Harvey đã đo, cân, chụp ảnh việc phân chia và lưu trữ bộ não thành 240 khối tại Đại học Pennsylvania ở Philadelphia.

Lấy ra các mẫu não của Einstein để nghiên cứu, ông Harvey nhận thấy rất ít hoặc không có sự khác biệt so với những bộ não của người bình thường khác. Không có manh mối gì có thể cho thấy tại sao ông Einstein lại thông minh hơn rất nhiều so với mọi người.

Ông Harvey đã giữ các mẫu an toàn và từ chối để quân đội Mỹ lấy chúng.

Ngay sau khi bài báo của phóng viên Levy được xuất bản, ông Harvey đã nhận được nhiều yêu cầu về việc lấy một mảnh não của Einstein để nghiên cứu, bao gồm cả từ nhà giải phẫu thần kinh Marian Diamond ở Đại học California, Berkeley (bà đã qua đời năm 2017).

Ông Harvey đã gửi bốn mẫu não bằng đường bưu điện tới bà Diamond. Các mẫu này đựng bên trong một chiếc lọ dùng để đựng sốt mayonnaise nhãn hiệu Kraft Miracle Whip.

Nhiều mẫu hơn đã được phân phối cho các nhà khoa học khác, trước khi ông Harvey chuyển bộ não cho Trung tâm Y tế Đại học Princeton vào năm 2004.

"Đó là bộ não bình thường"

Tất cả các nghiên cứu đều cho ra kết quả: đó là bộ não bình thường như mọi người.

"Có sự khác biệt giữa não sống và não chết. Một bộ não sống có vô số thứ bạn có thể nghiên cứu và học hỏi. Nhưng nó lại khá hữu hạn khi nghiên cứu từ một bộ não chết", bà Anna Dhody, người phụ trách Viện Mütter, nơi lưu trữ các mẫu não của Einstein, giải thích với trang khoa học Smithsonian.

Nhà nghiên cứu Diamond sau khi nhận được mẫu não Einstein đã xuất bản một bài báo vào năm 1985. Bà thấy não của Einstein có tỉ lệ tế bào thần kinh đệm cao hơn, đặc biệt là trong mô được cho là liên quan đến hình ảnh và suy nghĩ phức tạp.

Một nghiên cứu khác công bố vào năm 1996 cho thấy trong não ông Einstein, các tế bào thần kinh được đóng gói chặt chẽ hơn so với các tế bào điều khiển.

Tuy nhiên, các nghiên cứu không biết liệu những khác biệt này đã có từ rất sớm và giúp ích gì cho suy nghĩ của ông Einstein hay không? Hoặc bộ não của Einstein phát triển theo cách này như một phản ứng với sự suy nghĩ phức tạp của ông ấy?

Về phần ông Harvey, việc lén lấy não của nhà bác học Einstein không mang lại những điều tốt đẹp cho sự nghiệp của ông, và ông đã mất việc làm tại Bệnh viện Princeton.

Khi nói lý do tại sao lại lấy bộ não của nhà bác học Einstein, ông Harvey than thở với báo Gazette: "Tôi không biết có ai khác muốn lấy bộ não này nữa không!".