Ông Nguyễn Thiện Nhân: "Việt Nam cần công bố hết dịch Covid-19"

Bí thư Thành uỷ TPHCM dành toàn bộ thời gian phát biểu của mình trên diễn đàn Quốc hội, sáng 15/6, để đề cập chủ đề Việt Nam có thể và cần lập trình quá trình mở lại nền kinh tế, chủ động bảo vệ năng lực sản xuất kinh doanh trong nước, phát huy động lực kép và sức mạnh Việt Nam để phát triển kinh tế, ổn định xã hội.

Từ “không sợ” đến “sợ”

Ông Nguyễn Thiện Nhân cho biết, ngày 1 tháng Giêng năm 2020, có người nhiễm đầu tiên chết ở Trung Quốc. Ngày 25 tháng Giêng có 1000 người nhiễm ở Trung Quốc và ngày 28 tháng Giêng có 100 người chết. Lúc đó thế giới chưa biết đặt tên virus là gì. Đến ngày 1/2, Trung Quốc có 12.000 người nhiễm, 1000 người chết. WHO công bố virus corona là nguy cơ dịch toàn cầu nhưng khuyến cáo chưa phải hạn chế đi lại giữa các quốc gia.

Đến tháng 3, các nước EU, Singapore vẫn tranh luận có cần đeo khẩu trang hay không thì cho rằng chưa cần đeo. Ngày 11/3, WHO công bố dịch toàn cầu, lúc đó có 117 nước có ca nhiễm với 118.000 người nhiễm, 4.240 người chết. Tức bình quân 1 nước có 1000 người nhiễm vào thời điểm dịch toàn cầu và có 37 người chết. Thờ điểm này, Tổng thống Mỹ cũng coi dịch không phải là vấn đề quan trọng với Mỹ.

Theo ông Nguyễn Thiện Nhân, như vậy trong 3 tháng đầu năm 2020, thế giới trải qua giai đoạn “1 Chưa” và “3 Không”, đó là Chưa biết và Không cần đeo khẩu trang, Không cần hạn chế đi lại giữa các nước, Không cần hạn chế đi lại, tiếp xúc, đóng trường học trong mỗi quốc gia. Kết quả dịch bùng phát ở Trung Quốc vào tháng 2, tháng 3; EU vào các tháng 3-5, Bắc Mỹ trong tháng 5-6... còn “chưa biết Châu Phi khi nào có dịch lớn”.

Cũng theo Bí thư Thành uỷ TPHCM, sau 6 tháng dịch toàn cầu, có thể rút ra 4 nhận thức về quy luật lây nhiễm và phát triển dịch. Đó là phải đeo khẩu trang, hạn chế tiếp xúc, rửa tay sát trùng và phải thực hiện cách ly triệt để.

“Giai đoạn 1 lây nhiễm tăng chậm, 30 ngày mới có 100 người nhiễm và các quốc gia không sợ. Giai đoạn 2 từ 100 ca đến 1000 ca cần 10 ngày lây nhiễm, nhiều quốc gia bắt đầu coi sợ. Từ 1000 đến 32.000 người nhiễm chỉ cần trong 15- 30 ngày, các quốc gia sợ” - ông Nhân phân tích và nhấn mạnh khi đó hệ thống y tế gặp khó khăn, nhiều nơi rối loạn.

Cũng theo ông Nguyễn Thiện Nhân, hiện nay thế giới có 4 loại nước trong trạng thái nhiễm và có dịch: Các nước ở giai đoạn 2 tăng tốc lây nhiễm và như Mỹ, Nga, Brazil, Ấn Độ... và chưa chuyển giai đoạn. Nhóm 2 là các nước ở giai đoạn 3, tức có ca nhiễm tăng cao đạt đỉnh và giảm dần như Đức, Pháp, Ý... nhưng chưa an toàn. Nhóm 3 là các nước đạt an toàn, bình quân dưới 10 người nhiễm trên 1 triệu dân như Lào, Campuchia. Nhóm 4 là những nước chưa bao giờ đạt ngưỡng 1000 ca nhiễm/1 triệu dân, tức an toàn từ đầu như Việt Nam, Myanmar.

Cần công bố hết dịch trong nước

Đề cập đến giải pháp, Bí thư TPHCM cho biết có 9 nhóm giải pháp song do thời gian phát biểu hạn chế, các giải pháp này sẽ được gửi tới tận tay các đại biểu Quốc hội. Nhưng với kết quả chống dịch ở Việt Nam, ông Nguyễn Thiện Nhân cho rằng cần công bố hết dịch ở trong nước với 3 tiêu chí, và Việt Nam đã đảm bảo cả 3 tiêu chí này.

Một là tỷ lệ người nhiễm trên 1 triệu dân không quá 5 người (hiện ta chỉ có 3,1 người nhiễm/1 triệu dân); hai là tỷ lệ người đang điều trị không quá 1 người trên 1 triệu dân (thực tế chỉ có 0,2 người) và thứ ba là không có người chết.

Theo ông Nguyễn Thiện Nhân, chúng ta cần có lộ trình mở cửa từng bước, có mức độ với các nước để có thể vừa khai thác thị trường đầu tư nước ngoài, đồng thời khuyến khích khai thác thị trường và đầu tư trong nước, phát huy 3 sức mạnh của Việt Nam là sức mạnh văn hoá, chính trị và kinh tế.

Bí thư TPHCM Nguyễn Thiện Nhân đánh giá do có chính sách chỉ đạo chung sớm, kịp thời, chúng ta đã kiểm soát rất tốt đại dịch. Tổng số người nhiễm ở Việt Nam chưa bao giờ đạt 1.000 người. Đến nay là 332 người, thấp hơn nhiều mốc 1.000 so với lúc thế giới công bố dịch.

Về việc Việt Nam cần làm, ông Nguyễn Thiện Nhân phân tích chúng ta có quan hệ kinh tế với nhiều nước nhưng chỉ có 17 nước có quan hệ đối tác quan trọng nhất, quyết định 90% đầu tư nước ngoài, 80% thương mại quốc tế và 80% khách du lịch đến Việt Nam nên đề nghị cần giám sát và lập trình mở cửa với 17 nước này theo lộ trình, thoả thuận 2 bên.

Theo ông, từ tháng 5 đến tháng 8 năm nay, 10/17 nước này sẽ không còn dịch ở tiêu chí dưới 10.000 người đang điều trị trên 1 triệu dân, trong đó có: Nhật Bản, Trung Quốc, Hàn Quốc, Đài Loan, Thái Lan, Hồng Kông, Đức, Úc… Vì vậy, Việt Nam cần phân công cụ thể lập lộ trình mở cửa với 10 nước này. 7 nước còn lại chưa đến độ an toàn như Ấn Độ, Mỹ, Singapore… thì phải theo dõi để khi họ có điều kiện thì thiết lập ngay.

“Làn sóng dịch vẫn lơ lửng trên đầu”

Đại biểu Nguyễn Lân Hiếu (Giám đốc Bệnh viện Đại học Y) tranh luận với Bí thư TPHCM Nguyễn Thiện Nhân về đề xuất mở cửa dần dần với các nước, công bố hết dịch theo 3 tiêu chí.

Ông Nguyễn Lân Hiếu cho rằng cần hết sức cẩn trọng vì chúng ta vẫn đang đối mặt với nguy cơ bùng phát dịch, làn sóng thứ 2 vẫn lơ lửng trên đầu rất nhiều nước, trong đó có nước ta.

Cùng với đó, các nhà đầu tư vẫn đang lo lắng Việt Nam chưa có môi trường an toàn trong tương lai gần với bằng chứng là thị trường chứng khoán chưa khởi sắc.

Chính vì vậy, theo ông Nguyễn Lân Hiếu, ta cần tiến hành biện pháp để khẳng định nguy cơ ở Việt Nam không thể dữ dội như các nước khác. Các phương pháp này cần dựa vào khoa học, có ngành y tham vấn, ví dụ cần làm nghiên cứu miễn dịch cộng đồng để khẳng định sự an toàn ở Việt Nam. Hay quy trình nhập cảnh khách quốc tế vào Việt Nam phải hết sức chặt chẽ, tuân theo quy định kiểm dịch, phối hợp với các nước làm xét nghiệm kháng thể cho các khách muốn nhập cảnh để khách không mang dịch vào Việt Nam.

Ông Nguyễn Lân Hiếu cũng đề cập vai trò của hệ thống y tế công cộng. Đây là hệ thống đã phát huy hiệu quả trong đợt dịch vừa qua, nhưng đang có nguy cơ suy yếu không được đầu tư. Ví dụ trong chương trình mục tiêu quốc gia, đầu tư y tế chỉ chiếm 3% trong tổng số 270.000 tỷ.

Đại biểu nhấn mạnh, nâng cao chất lượng nhân viên y tế là nhu cầu cấp bách, cần có chiến lược đầu tư cho y tế để khi đối mặt với dịch bệnh thì Việt Nam mới có thể có điểm sáng trên bản đồ thế giới./.