Người Việt ở Hong Kong: Chỉ tia lửa nhỏ có thể gây cháy chung cư 'như tận thế'

Cư dân trú tạm sau vụ cháy chung cư tại Hong Kong. (Nguồn: Facebook/Candice Mak)

Vụ cháy đặc biệt nghiêm trọng tại khu chung cư Wang Fuk Court (Tai Po) ngày 26/11 gây chấn động Hong Kong, với ít nhất 55 người thiệt mạng, hàng chục người bị thương và hàng trăm người mất tích. Ba người liên quan đã bị bắt để phục vụ điều tra.

Theo anh Võ Danh, người Việt sinh sống lâu năm tại Hong Kong, khu vực xảy ra cháy không có nhiều người Việt sinh sống. Anh cũng chưa ghi nhận thông tin người Việt bị ảnh hưởng do vụ cháy.

Chia sẻ với Báo Điện tử VTC News, anh cho rằng "vụ cháy không phải hoàn toàn bất ngờ”. Theo anh Danh, dù nguyên nhân kỹ thuật còn chờ kết luận, nhiều rủi ro liên quan đến vật liệu và điều kiện xây dựng trong các công trình tại Hong Kong đã từng được nhắc đến trước đây. Anh chia sẻ: “Vụ cháy ở Tai Po phản ánh những vấn đề tích tụ từ lâu trong cách vận hành và giám sát các dự án xây dựng".

Anh cho rằng hệ thống giàn giáo tre – được sử dụng phổ biến tại Hong Kong – kết hợp với lưới nhựa có thể dẫn đến nguy cơ cháy lan nhanh. Việc một tòa nhà cao hơn 30 tầng được quấn kín bằng vật liệu dễ cháy khiến đám cháy có điều kiện bùng phát mạnh.

Anh mô tả: “Chỉ cần một tia lửa nhỏ, lửa có thể lan dọc mặt đứng ở tốc độ rất nhanh".

Vụ cháy tại khu chung cư Wang Fuk Court (Tai Po, Hong Kong) ngày 26/11 gây chấn động, khiến ít nhất 55 người thiệt mạng, đồng thời đặt ra nhiều câu hỏi về an toàn.

Theo anh Võ Danh, Hong Kong đã từng thảo luận về việc chuyển đổi sang giàn giáo thép, nhưng quá trình này chưa diễn ra đồng bộ, đặc biệt giữa các dự án công và tư nhân. Việc áp dụng không thống nhất khiến một số công trình vẫn duy trì phương pháp truyền thống.

Việc cảnh sát bắt giữ ba người liên quan đến thi công được anh Võ Danh nhìn nhận như tín hiệu cho thấy có thể tồn tại sai sót trong quá trình kiểm tra an toàn. “Điều này cho thấy cơ quan chức năng đang xem xét kỹ việc tuân thủ quy định an toàn. Có khả năng có những điểm bất cập trong giám sát hoặc thực hiện quy trình".

Anh cũng nhắc lại rằng Hong Kong đã từng trải qua một số vụ cháy lớn và mỗi sự cố đều dẫn đến các điều chỉnh chính sách. Tuy nhiên, “việc cải thiện thường diễn ra sau khi sự cố xảy ra, chứ chưa mang tính chủ động”.

"Nhiều vụ cháy lớn - từ thập kỷ 1950 đến nay - không chỉ gây thương vong cá nhân mà tàn phá quy mô lớn về nhà ở, sinh kế, hạ tầng đô thị (như Shek Kip Mei 1953). Ngay cả trong các tòa nhà hiện đại (cao tầng, chung cư, building thương mại), vẫn xảy ra cháy nghiêm trọng, ngay cả khi có hệ thống cứu hoả - cho thấy vấn đề về vật liệu xây dựng, kỹ thuật xây dựng, an toàn PCCC, quy hoạch & quản lý chưa được giải quyết triệt để", anh nói.

Cộng đồng kỹ sư, chuyên gia PCCC tại Hong Kong từng cảnh báo về khả năng cháy lan theo giàn giáo tre, đặc biệt tại các công trình cao tầng. Một số vụ cháy nhỏ từng xảy ra, nhưng các biện pháp được đưa ra phần lớn ở dạng khuyến nghị hoặc mục tiêu khuyến khích, chứ chưa có quy định mang tính bắt buộc.

“Nhiều kiến nghị đã được đặt ra, nhưng quá trình thay đổi thường cần thời gian và sự đồng thuận của nhiều bên”, anh nhận xét.

Chia sẻ thêm, anh Danh cho biết, Wang Fuk Court là một trong những khu nhà ở mật độ cao, với gần 5.000 cư dân. Mô hình nhà ở thu nhập thấp hoặc nhà chính phủ ở các khu như Tai Po, Kowloon hay New Territories thường có diện tích nhỏ, trong khi số lượng cư dân rất lớn. Điều này tạo ra thách thức trong thoát hiểm.

"Khi cháy lớn, hành lang rất dễ trở thành nơi tập trung khói dày đặc. Đội cứu hỏa cũng khó tiếp cận các tầng trên trong những phút đầu". Anh cho rằng đây là vấn đề mang tính hệ thống trong quy hoạch nhà ở tại Hong Kong, đã tồn tại trong nhiều thập kỷ.

Hong Kong dù không thiếu hệ thống quy định hay lực lượng, nhưng sự thay đổi trong quy định an toàn, vật liệu xây dựng và thiết kế đô thị đôi khi diễn ra chậm hơn so với nhu cầu thực tế.