Trong những trang sử vàng son của nhân loại, Babylon hiện lên như một viên ngọc quý, rực rỡ với quyền lực, văn hóa và những kỳ quan kiến trúc vượt thời đại. Giữa lòng đô thị tráng lệ ấy, Vườn treo Babylon, một trong Bảy kỳ quan thế giới cổ đại, đã trở thành biểu tượng cho sự xa hoa, kỹ thuật điêu luyện và cả một câu chuyện tình lãng mạn. Nhưng tiếc thay, dấu vết vật chất của khu vườn huyền thoại này gần như tan biến theo dòng chảy khắc nghiệt của thời gian. Vậy, nếu Vườn treo Babylon vẫn sừng sững đến ngày nay, vẻ đẹp lộng lẫy của nó có thể khiến chúng ta kinh ngạc đến mức nào?
Câu chuyện về Vườn treo Babylon thường được gắn liền với vị vua Nebuchadnezzar II (thế kỷ VI TCN) của vương triều Chaldea. Tương truyền rằng, ông đã cho xây dựng khu vườn bậc thang độc đáo này để vơi đi nỗi nhớ quê hương đồi núi xanh tươi của hoàng hậu Amytis, người con gái của vua xứ Medes. Giữa vùng đất Lưỡng Hà khô cằn, sự xuất hiện của một ốc đảo xanh mát, tầng tầng lớp lớp cây cối vươn mình giữa không trung, chắc chắn đã gây ấn tượng mạnh mẽ với đương thời.
Tuy nhiên, tính xác thực lịch sử của Vườn treo Babylon vẫn còn là một chủ đề gây tranh cãi trong giới khảo cổ học và sử học. Dù không có bằng chứng khảo cổ học trực tiếp nào được tìm thấy, các ghi chép của các nhà sử học Hy Lạp cổ đại như Herodotus, Diodorus Siculus, Quintus Curtius Rufus và Strabo đều mô tả về một khu vườn kỳ vĩ như vậy ở Babylon. Điều này khiến nhiều người tin rằng Vườn treo Babylon thực sự tồn tại, là minh chứng cho sự giàu có, quyền lực và trình độ kỹ thuật vượt trội của đế chế Babylon.
Tàn tích của Babylon cổ
Nguyên nhân chính dẫn đến sự biến mất của Vườn treo Babylon vẫn chưa được xác định rõ ràng. Một số giả thuyết cho rằng khu vườn đã bị phá hủy bởi các cuộc xâm lược, chiến tranh liên miên trong khu vực, hoặc do sự suy tàn của hệ thống thủy lợi phức tạp vốn duy trì sự sống cho nó.
Cũng có ý kiến cho rằng, do vị trí địa lý và điều kiện tự nhiên khắc nghiệt của Lưỡng Hà, việc duy trì một khu vườn trên cao quy mô lớn như vậy là vô cùng khó khăn và tốn kém về lâu dài. Dù lý do là gì, sự biến mất của Vườn treo Babylon đã để lại một khoảng trống tiếc nuối trong lịch sử kiến trúc thế giới.
Dựa trên các mô tả của các nhà sử học cổ đại, chúng ta có thể hình dung về một công trình kiến trúc vô cùng độc đáo và ấn tượng. Vườn treo Babylon được cho là một cấu trúc nhiều tầng, giống như một ngọn đồi nhân tạo, với các bậc thang rộng rãi được xây dựng bằng gạch nung và nhựa đường. Trên mỗi tầng, đất màu mỡ được chở đến để trồng đủ loại cây cối, hoa lá, thậm chí cả những cây cổ thụ lớn, tạo nên một khung cảnh xanh mát, trù phú giữa sa mạc khô cằn.
Hệ thống thủy lợi để cung cấp nước cho khu vườn chắc chắn là một kỳ công kỹ thuật. Các nhà sử học mô tả về những máy bơm nước phức tạp, có thể là sử dụng nguyên lý Archimedes, để đưa nước từ sông Euphrates lên các tầng cao nhất của khu vườn. Nước sau đó sẽ chảy theo các kênh rạch và hệ thống tưới tiêu được thiết kế tỉ mỉ để nuôi dưỡng thảm thực vật phong phú.
Hãy thử tưởng tượng, nếu Vườn treo Babylon vẫn tồn tại đến ngày nay, sự lộng lẫy của nó có thể vượt xa mọi hình dung. Giữa một đô thị hiện đại ồn ào, một ốc đảo xanh mát, tầng tầng lớp lớp cây cối rủ xuống như thác đổ, sẽ là một cảnh tượng ngoạn mục đến nhường nào. Hương thơm ngào ngạt của hoa cỏ, tiếng chim hót líu lo, sự tươi mát của hơi nước giữa cái nóng oi ả của vùng Trung Đông, tất cả sẽ tạo nên một không gian thư thái, thanh bình, một minh chứng sống động cho sự tài hoa và sức sáng tạo của con người cổ đại.
Dù chúng ta không bao giờ có thể biết công trình huyền thoại này đã trông cụ thể ra sao, nhưng một số hình ảnh do AI thực hiện có thể đưa ra một số hình dung nhất định cho hậu thế về "vườn địa đàng" này.
Về mặt kiến trúc, Vườn treo Babylon có lẽ sẽ được bảo tồn và nghiên cứu như một di sản vô giá. Các kỹ sư và kiến trúc sư hiện đại có thể khám phá những bí mật trong kỹ thuật xây dựng và hệ thống thủy lợi của nó, áp dụng những kiến thức đó vào các công trình xanh bền vững ngày nay. Khu vườn có thể trở thành một điểm du lịch hấp dẫn bậc nhất thế giới, thu hút hàng triệu du khách đến chiêm ngưỡng vẻ đẹp huyền thoại và tìm hiểu về một nền văn minh rực rỡ.
Một thiết kế khác của Vườn treo Babylon do hoạ sĩ thực hiện
Dù chỉ còn là những trang sử và những hình dung trong tâm trí, Vườn treo Babylon vẫn mãi là một huyền thoại, một minh chứng cho sự lộng lẫy và xa hoa có thể đạt được khi con người dám mơ ước và hiện thực hóa những điều tưởng chừng như không thể.