Một mặt hàng Việt Nam "xuất ngoại" tăng trưởng kỷ lục 3 chữ số, Mỹ ồ ạt gom đơn

Theo số liệu của Hải quan Việt Nam, 8 tháng đầu năm 2025, xuất khẩu cá rô phi (trong đó bao gồm cả cá diêu hồng) đạt hơn 63 triệu USD, tăng 174% so với cùng kỳ năm ngoái. Trong số đó, kim ngạch xuất khẩu cá rô phi sang các thị trường đạt 52 triệu USD, tăng ấn tượng 359% so với cùng kỳ năm ngoái. Con số này vượt qua kim ngạch xuất khẩu cá rô phi của Việt Nam trong suốt 5 năm trở lại đây, kể từ năm 2020.

Mỹ là thị trường nhập khẩu nhiều nhất cá rô phi Việt Nam. Riêng xuất khẩu mặt hàng này của Việt Nam sang Mỹ chiếm 70% tỷ trọng xuất khẩu sang các thị trường.

Theo Trung tâm thương mại thế giới (ITC), Mỹ là quốc gia tiêu thụ nhiều nhất cá rô phi, Trung Quốc là nguồn cung lớn nhất cho Mỹ và cho thế giới. Tính đến hết tháng 7/2025, cá rô phi là loài cá thịt trắng được ưa chuộng nhất tại Mỹ, vượt qua cá tuyết cod, cá da trơn. Phile cá rô phi đông lạnh mã HS 030461 là sản phẩm được người tiêu dùng Mỹ tiêu thụ mạnh nhất.

Bảy tháng đầu năm nay, Mỹ nhập khẩu hơn 1,1 tỷ USD cá thịt trắng từ thế giới, tăng 8% so với cùng kỳ năm ngoái và riêng sản phẩm phile cá rô phi đông lạnh mã HS 030461, Mỹ nhập khẩu 262 triệu USD, tăng 19% so với cùng kỳ năm 2024, chiếm 23% tỷ trọng trong tổng cá thịt trắng Mỹ nhập khẩu từ thế giới. Việt Nam hiện là nguồn cung sản phẩm mã HS 030461 lớn thứ 2 cho Mỹ, chỉ đứng sau Trung Quốc.

Các quốc gia cung cấp cá rô phi lớn cho Mỹ bao gồm Trung Quốc, Indonesia, Ai Cập, Brazil. Trong đó, đứng đầu bảng là Trung Quốc. Trung Quốc là nhà cung cấp cá rô phi lớn nhất thế giới, Mỹ là điểm đến lớn nhất của mặt hàng này trong nhiều năm qua. Khó có quốc gia nào trên thế giới có thể thay thế Trung Quốc với các sản phẩm phile cá rô phi đông lạnh.

Thị trường cá rô phi toàn cầu đang tăng trưởng mạnh mẽ, với sản lượng dự kiến đạt hơn 7 triệu tấn vào năm 2025. Theo Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu Thủy sản Việt Nam (VASEP), Việt Nam khó có thể cạnh tranh trực tiếp với các ông lớn trong việc trở thành nguồn cung chính cá rô phi cho thế giới.

Tuy nhiên, ở thời điểm hiện tại, ngoài cá tra - loài cá thịt trắng có nhiều điểm tương đồng với cá rô phi, nhiều doanh nghiệp Việt Nam đã bắt đầu nuôi, sản xuất để phục vụ xuất khẩu cá rô phi.

Top 5 doanh nghiệp xuất khẩu nhiều nhất cá rô phi 8 tháng đầu năm nay bao gồm: Công ty TNHH MTV Ấn Độ Dương, Công ty TNHH MTV đầu tư và tài chính V, Công ty CP Nam Việt, Công ty TNHH XNK thủy hải sản Kim Phát, Công ty TNHH thủy sản NVD.

VASEP cho biết, để cạnh tranh với các "ông lớn", Việt Nam cần tập trung vào một số chiến lược quan trọng. Đầu tiên là tăng trưởng sản lượng và mở rộng diện tích nuôi trồng.

Thứ 2 là đảm bảo chất lượng và đa dạng hóa sản phẩm để đáp ứng yêu cầu khắt khe của các thị trường quốc tế, đặc biệt là Mỹ và EU. Đặc biệt, việc chú trọng vào các sản phẩm chế biến sẵn như phi lê và cá viên sẽ giúp Việt Nam gia tăng giá trị gia tăng và mở rộng thị trường. Việc phát triển sản phẩm có giá trị gia tăng như phi lê đông lạnh có thể giúp cạnh tranh tốt hơn với các đối thủ như Trung Quốc và Brazil.

Thứ ba là xây dựng thương hiệu và tăng cường marketing quốc tế. Ngoài ra, cần đẩy mạnh và tận dụng các hiệp định thương mại tự do (FTA), ứng dụng công nghệ và cải tiến quy trình sản xuất để nâng cao hiệu quả sản xuất, Đầu tư vào cơ sở hạ tầng và logistics...