Liên minh châu Âu lên kế hoạch xây dựng “lá chắn không gian” đối phó Nga

(Ảnh minh họa: Getty Images/enot-poloskun)

Liên minh châu Âu (EU) đang chuẩn bị triển khai một dự án quy mô lớn mang tên "Lá chắn không gian" (Space Shield), nhằm bảo vệ các vệ tinh quân sự và thông tin liên lạc của khối trước những mối đe dọa ngày càng gia tăng từ Nga.

Theo bản thảo Lộ trình Sẵn sàng Quốc phòng (Defense Readiness Roadmap) do Ủy ban châu Âu công bố hôm 17/10, chương trình này được xem là phản ứng của Brussels trước môi trường địa chính trị đang thay đổi, trong bối cảnh Nga bị mô tả là "đang quân sự hóa" không gian và Mỹ ngày càng chuyển trọng tâm chiến lược ra khỏi châu Âu.

Tài liệu nêu rõ hệ thống lá chắn sẽ được tích hợp với các mạng lưới vệ tinh định vị và thông tin liên lạc hiện có của EU, tập trung vào ba năng lực then chốt: nhận thức tình huống không gian, chống gây nhiễu và giả mạo tín hiệu, cùng các hoạt động bảo trì - tiếp nhiên liệu trong quỹ đạo. Ủy ban thừa nhận châu Âu hiện còn "nhiều điểm yếu và phụ thuộc" trong lĩnh vực này.

Brussels chưa công bố ngân sách cụ thể hoặc danh sách các quốc gia và đối tác công nghiệp tham gia. Tuy nhiên, kế hoạch được kỳ vọng sẽ nằm trong gói ReArm Europe - một sáng kiến trị giá tới 800 tỷ Euro - nhằm tăng cường năng lực quốc phòng của khối trước "mối đe dọa từ Nga".

Sáng kiến "Lá chắn không gian" được đưa ra sau hàng loạt cáo buộc từ Anh, Đức và Pháp, cho rằng Nga đã theo dõi hoặc tìm cách gây nhiễu các vệ tinh quân sự của họ. Moscow chưa bình luận về cáo buộc này, nhưng nhiều lần khẳng định phản đối việc vũ khí hóa không gian và khẳng định mọi hoạt động của Nga đều tuân thủ luật pháp quốc tế.

Ngược lại, Bộ Ngoại giao Nga chỉ trích kế hoạch của EU là hành động quân sự hóa điên cuồng, cảnh báo nó có thể phá hủy các nỗ lực hòa bình và đẩy khu vực vào nguy cơ xung đột rộng hơn. Người phát ngôn Maria Zakharova nhận định: "Sự cường điệu về cái gọi là 'mối đe dọa Nga' đang được EU lợi dụng để biện minh cho việc tăng chi tiêu quân sự và đối đầu trực diện".

Ngoài "Lá chắn không gian", lộ trình quốc phòng mới của EU còn đề xuất thiết lập hệ thống phòng thủ tên lửa toàn khối, tăng cường biên giới phía Đông và xây dựng một bức tường máy bay không người lái, sau các vụ việc được cho là liên quan đến thiết bị do thám ở nhiều nước thành viên.

Đáng chú ý, tài liệu của EU gọi Ukraine là "tuyến phòng thủ đầu tiên của châu Âu", đồng thời cam kết tiếp tục hỗ trợ lâu dài cho Kiev - động thái được Moscow cảnh báo sẽ chỉ kéo dài và làm trầm trọng thêm xung đột.

Lộ trình này dự kiến được các nhà lãnh đạo EU thảo luận tại Hội nghị Thượng đỉnh châu Âu vào tuần tới, với mục tiêu được thông qua chính thức trước cuối năm 2025.