Lắng lòng nghe chuyện những anh hùng cách mạng kể tại Triển lãm “95 năm Cờ Đảng soi đường”

Dư âm để lại không chỉ là niềm tự hào, mà còn là lời nhắc nhở thế hệ trẻ về trách nhiệm tiếp nối, giữ gìn và dựng xây đất nước.

Trong khuôn khổ Triển lãm "95 năm Cờ Đảng soi đường", ngày 29/8, tại Trung tâm Hội chợ Triển lãm Quốc gia (Đông Anh, Hà Nội), đã diễn ra tọa đàm với chủ đề "Khát vọng bảo vệ nền độc lập và thống nhất non sông". Đây là tọa đàm thứ hai trong chuỗi tọa đàm "Tự hào tiến bước dưới ánh sáng Cờ Đảng soi đường" do Báo Nhân Dân phối hợp với các đơn vị liên quan tổ chức. Tham gia tọa đàm là các nhân chứng và học giả tiêu biểu, mang đến những câu chuyện sống động về một thời kháng chiến gian khổ mà hào hùng.

Tất cả vì nền hòa bình, thống nhất non sông

Các diễn giả tham gia tọa đàm gồm: Đại tá, nhạc sĩ Doãn Nho, tác giả ca khúc "Tiến bước dưới quân kỳ" sáng tác tại Điện Biên Phủ - được chọn là bài hát truyền thống của Quân đội nhân dân Việt Nam; Đại tá Nguyễn Đình Kiên, Anh hùng Lực lượng vũ trang nhân dân, trắc thủ tên lửa từng bắn rơi 4 máy bay B52 trong chiến dịch "Điện Biên Phủ trên không" (tháng 12/1972); Trung úy Ngô Sỹ Nguyên, pháo thủ xe tăng 390 - xe tăng đầu tiên húc đổ cánh cổng Dinh Độc Lập (30/4/1975; PGS, TS Nguyễn Thế Kỷ, nguyên Ủy viên Trung ương Đảng, nguyên Tổng Giám đốc Đài Tiếng nói Việt Nam, hiện là Phó Chủ tịch Hội đồng Lý luận Trung ương. Dưới sự dẫn dắt của nhà thơ, nhà báo Hữu Việt, bốn vị diễn giả đã đưa công chúng trở lại những trang sử bi tráng, hào hùng của dân tộc.

Trong ký ức của Đại tá, nhạc sĩ Doãn Nho, những năm tháng tham gia phục vụ chiến dịch Điện Biên Phủ là quãng đời không thể nào quên. Khi mới ngoài đôi mươi, ông công tác ở tuyến 2 - vùng An toàn khu Định Hóa (Thái Nguyên), nơi Bác Hồ chỉ đạo cuộc kháng chiến chống Pháp, nơi chứng kiến bao đoàn quân ra trận, rồi trở về trong khúc khải hoàn. Trên đồi A1, nhìn thấy sự hy sinh của đồng đội, ông xúc động rơi nước mắt, thấm thía giá trị tự do và khát vọng độc lập dân tộc. Từ cảm xúc ấy, "Tiến bước dưới quân kỳ" ra đời, cất lên âm hưởng vừa bi hùng vừa thiết tha. Những câu hát ngắn gọn mà sâu lắng trở thành tiếng gọi trường tồn, nhắc nhở các thế hệ hôm nay và mai sau về trách nhiệm giữ gìn độc lập, bảo vệ hòa bình.

Mang khát vọng bảo vệ Tổ quốc, thống nhất non sông liền một dải, bộ đội tên lửa phòng không Việt Nam cũng đã nỗ lực học ngày học đêm, dưới sự huấn luyện của các chuyên gia Liên Xô, để làm chủ công nghệ hiện đại. Chỉ trong 3 tháng, từ một đội quân non trẻ, bộ đội tên lửa của chúng ta đã bắn rơi chiếc F4 đầu tiên tại khu vực Sơn Tây ngay ở trận đầu ra quân - một chiến tích hiếm có quân đội nào đạt được.

Khát vọng ấy còn được thể hiện trong những cuộc hành quân gian khổ. Trung đoàn Tên lửa từ Hà Nội hành quân 600km vào Vĩnh Linh mất tới 6 tháng, từ 4 tiểu đoàn ban đầu, đến nơi chỉ còn đủ quân số hợp lại thành một tiểu đoàn tham gia chiến đấu.

Nói về quá trình nghiên cứu cách đánh B52 - "pháo đài bay" của quân đội Mỹ, Đại tá Nguyễn Đình Kiên - Anh hùng Lực lượng vũ trang nhân dân, nhấn mạnh đó là kỳ tích của trí tuệ và tinh thần yêu nước của người Việt, của những người lính "chân đất." Dù phần lớn bộ đội mới chỉ học hết lớp 7, không am hiểu nhiều về vũ khí hay khí tài nhưng chính họ đã cùng cơ quan quân chủng, sáng tạo "cách đánh B52" độc đáo và biến đó trở thành bảo bối của quân đội ta. Họ là minh chứng rõ ràng nhất cho thấy sức mạnh của một dân tộc không chỉ đến từ trình độ, mà còn đến từ lòng yêu chuộng hòa bình và tinh thần quả cảm. Vì khát vọng độc lập, thống nhất non sông, cả một thế hệ đã sẵn sàng đánh đổi bằng máu xương, làm nên chiến thắng vang dội ở trận "Điện Biên Phủ trên không" năm 1972. Với 29 máy bay B52 Mỹ bị bắn hạ, trong đó có 16 chiếc rơi tại chỗ, bầu trời miền Bắc là nơi duy nhất trên thế giới quật đổ "pháo đài bay" khét tiếng.

Tiếp nối dòng ký ức oanh liệt, Trung úy Ngô Sỹ Nguyên đưa khán giả trở lại với khoảnh khắc xe tăng 390 húc đổ cánh cổng Dinh Độc Lập trưa ngày 30/4/1975. Ông gọi đó là "vinh quang nhất cuộc đời", bởi phía sau chiến thắng ấy là khát vọng độc lập cháy bỏng, là mồ hôi và máu xương của bao thanh niên đã làm theo lời hiệu triệu của Đại tướng Võ Nguyên Giáp: "Thần tốc, thần tốc hơn nữa; táo bạo, táo bạo hơn nữa…" để giành lấy nền hòa bình trọn vẹn cho dân tộc.

Trong hai cuộc kháng chiến, bên cạnh những đoàn quân trực tiếp ra trận, còn có một "binh chủng đặc biệt" – những văn nghệ sĩ mang theo vần thơ, tiếng hát để nâng bước quân dân. Họ biến văn hóa thành vũ khí tinh thần, gieo niềm tin và khát vọng tự do trên mọi nẻo đường khói lửa.

Chia sẻ về nội dung này, PGS, TS Nguyễn Thế Kỷ khẳng định bên cạnh sức mạnh chính trị, quân sự, dân tộc ta còn có "vũ khí văn hóa" – trí tuệ và bản lĩnh Việt Nam. Từ những trí thức kiều bào như Trần Đại Nghĩa, Võ Quý Huân trở về Tổ quốc, đến những sáng chế vũ khí ngay giữa rừng núi kháng chiến, tất cả đã góp phần tạo nên sức mạnh toàn diện đưa đất nước đến thắng lợi cuối cùng.

Thơ ca, âm nhạc, nghệ thuật vì thế đã trở thành "sức mạnh mềm" góp phần làm nên chiến công hiển hách, khẳng định chân lý: khát vọng độc lập và hòa bình chỉ có thể được giữ vững khi cả dân tộc đồng lòng, từ người cầm súng đến người sáng tạo văn hóa, cùng chung lý tưởng thống nhất non sông.

Trong gần hai tiếng, những câu chuyện từ bốn diễn giả đã tái hiện sinh động một thời kháng chiến gian lao mà hào hùng. Mỗi lời kể là một lát cắt lịch sử, để thế hệ hôm nay hiểu sâu sắc hơn giá trị của độc lập, tự do, hun đúc niềm tự hào và ý chí tiếp bước cha anh trên hành trình dựng xây đất nước.

Dư âm và cảm xúc: Người trẻ sống lại một phần lịch sử

Buổi tọa đàm khép lại trong tràng vỗ tay vang dội, như lời tri ân gửi tới những thế hệ đi trước và cũng là lời nhắc nhở thế hệ hôm nay về trách nhiệm tiếp nối. Với lớp trẻ, đây là bài học lịch sử sống động, giúp mỗi người thêm trân trọng giá trị hòa bình, độc lập, tự do.

Hồng Nhung (30 tuổi) chia sẻ: "Mình thấy xúc động khi nghe bác Ngô Sỹ Nguyên kể về thời khắc lịch sử khi xe tăng 390 tiến vào Dinh Độc Lập. Tinh thần quyết tâm hoàn thành nhiệm vụ, không sợ hy sinh của những người lính ở độ tuổi đôi mươi đã gợi lên trong mình những suy nghĩ về lòng yêu nước thực sự, cũng như trách nhiệm của người trẻ trong việc xây dựng và phát triển đất nước"

Bạn Thu Huệ, bày tỏ niềm xúc động sau khi nghe Nhạc sĩ Doãn Nho kể về giây phút sáng tác giữa tiếng súng đạn: "Mình từng nghe ca khúc này nhiều lần, nhưng khi được nghe chính tác giả kể lại bối cảnh sáng tác, mình thấy lịch sử không còn xa xôi, mà chạm đến trái tim hơn bao giờ hết. Được ngồi đây, lắng nghe những chia sẻ chân thực từ các bác khiến mình thêm tự hào và cảm thấy có trách nhiệm hơn trong việc giữ gìn hòa bình hôm nay".

Thế hệ lớn tuổi, những người từng đi qua kháng chiến thì bồi hồi khi chứng kiến lớp trẻ chăm chú lắng nghe, đặt câu hỏi và chia sẻ cảm nhận. "Nhìn các cháu hôm nay say sưa tìm hiểu, tôi như thấy một thời tuổi trẻ sôi nổi, rực rỡ sống lại. Tôi tin ngọn lửa yêu nước sẽ không bao giờ tắt, và chính các cháu, chính sự tiếp nối ấy khiến chúng tôi thêm yên lòng" – một cựu chiến binh xúc động chia sẻ.

Triển lãm "95 năm Cờ Đảng soi đường" vẫn đang mở cửa đến hết ngày 5/9 tại Trung tâm Hội chợ Triển lãm Quốc gia (Đông Anh, Hà Nội). Công chúng có thể đến tham quan, tương tác, và lắng nghe những câu chuyện từ các nhân chứng sống, để từ đó hun đúc thêm lòng yêu nước, tinh thần tự tôn dân tộc và khát vọng xây dựng một Việt Nam phồn vinh, hùng cường.