Huỳnh Hiền Năng: Bích Phương từng từ chối hit trăm triệu view, coi Tết cũng như tình yêu, sẽ có lúc chán nhau nhưng không thể thiếu nhau được!

Mùa Tết 2020, làng nhạc Việt chứng kiến cuộc đổ bộ của hàng chục ca khúc nhạc Xuân, điều chưa từng thấy ở những năm trước! Trong cảnh "trăm hoa đua nở" ấy, nhạc sĩ Huỳnh Hiền Năng nổi lên với danh hiệu "nhạc sĩ mùa Tết" với 6 ca khúc thi nhau đổ bộ vào "bàn tiệc" âm nhạc. Trước đó, anh cũng nổi tiếng với loạt hit nhạc Tết dành riêng cho Bích Phương: "Chuyện Cũ Bỏ Qua", "Bao Giờ Lấy Chồng",... Chúng tôi đã có cuộc trò chuyện với anh những ngày đầu năm, để hiểu thêm về quá trình sáng tác những bản "hit" mùa Tết, cũng như tình yêu sâu đậm mà anh dành cho ngày lễ cổ truyền này.

Tôi trở thành nhạc sĩ đắt show nhạc Tết không hẳn chỉ vì “Bao Giờ Lấy Chồng”

Chào anh Huỳnh Hiền Năng, chúc mừng năm mới! Năm nay anh có về Phan Thiết ăn Tết với gia đình không?

Chào bạn, chúc mừng năm mới. Năm nay tôi ăn Tết ở TP.HCM, không về quê ăn Tết như mọi năm.

Có tới 6 ca khúc nhạc Tết, đi đâu cũng thấy nhạc Huỳnh Hiền Năng được bật, có thể gọi anh là nhạc sĩ “đắt show" nhạc Tết nhất Vpop hiện nay, anh có nghĩ “Bao Giờ Lấy Chồng” đã mở đường cho danh hiệu này đến với mình hay không?

Tôi nghĩ đó là sự cộng hưởng sau nhiều năm liên tục viết nhạc Tết, chứ không hẳn chỉ vì “Bao Giờ Lấy Chồng”. Trước đó, tôi cũng sáng tác ca khúc “Đường Về Quê” do Jun Phạm thể hiện, sau đó là “Tết Đến Thật Rồi” của Uni5, năm kế là “Chuyện Cũ Bỏ Qua” cũng của Bích Phương, và năm nay như bạn thấy đấy: 6 bài.

Thật ra năm kế tiếp ngay sau “Bao Giờ Lấy Chồng” cũng ít người đặt hàng nhạc Tết lắm. Mãi cho đến tận năm nay, có thể gọi là mọi người đổ xô nhau làm nhạc Tết. Tôi thật sự cũng không hiểu vì sao lại như vậy nữa. Ngay từ đầu năm 2019, đã có rất nhiều người “réo gọi”, đặt hàng nhạc Tết của tôi rồi. Tôi nghĩ đó chính là sự cộng hưởng từ 1-2 bài Tết trước đó, đặc biệt tôi sáng tác nhạc Tết rất đều đặn mỗi năm, cũng gây tiếng vang ít nhiều, khiến cho mọi người tin tưởng hơn. Tôi thấy tôi thực sự có duyên với nhạc Tết, cho nên mọi người đều tìm tới tôi.

Những “đơn hàng” nhạc Tết này bắt đầu đổ về từ khi nào?

Từ đầu năm 2019. Tuy nhiên, không phải “ca” nào tôi cũng nhận, vì nhiều trường hợp có các anh chị cứ đến hỏi bâng quơ: “Viết cho anh/ chị một bài nhạc Tết nhé”. Những trường hợp đó thường không thành vì thứ nhất - tôi sẽ quên và thứ hai - tôi thấy họ làm như vậy không nghiêm túc, những đơn đặt hàng đó tôi không làm. Đến tháng 10, tôi mới thực hiện những đơn hàng đầu tiên.

Trong số các bài nhạc Tết mình đã ra trong năm 2020, đâu là bài mà anh hài lòng nhất?

“Thấy Tết Lớn, Mừng Tết Lớn” của Trúc Nhân là bài tôi thích nhất. Tư tưởng sáng tác ca khúc ấy là một tư tưởng rất mới của tôi lúc này. “Tết lớn” ở đây không phải nói đến khía cạnh vật chất, mà nó nằm ở mặt tinh thần, một người thấy Tết lớn thì nó sẽ lớn tương ứng. Đó cũng chính là quan điểm của tôi trong thời điểm hiện tại. Bài này tôi sáng tác rất thoải mái: chỉ cần ngồi tưởng tượng ra cả nhà đang làm gì, thế là hình thành nên giai điệu và lời hát ngay.

Bên cạnh đó, “Giải Nghiệp” của LipB cũng là một trường hợp rất thú vị. Ngay từ đầu tôi hoàn toàn không dự định sẽ đưa ca khúc ấy trở thành một bài nhạc Tết, tuy nhiên phía nghệ sĩ và công ty thấy chủ đề rất phù hợp với nhạc Tết nên triển khai và tính vào thị trường nhạc Tết năm nay luôn.

Vậy còn "ca" nào là khó nhất?

Là “Em Chào Tết” của Bích Phương, phải trải qua cả 7-8 lần sửa đổi. Đôi khi yêu cầu của khách hàng chỉ là dựa trên những gì họ thấy thôi, nhiệm vụ của tôi chính là phải hiểu được khách hàng thực sự muốn gì thông qua chính những điều mà họ truyền tải ra bên ngoài. Đôi khi họ chê chỉ dựa trên những đặc điểm bề ngoài mà họ thấy, chứ đó chưa phải là thứ mà họ thực sự muốn. Tôi có tính rất thích “chinh phục” đối phương mà.

Ý tưởng sáng tác của các ca khúc trên đến từ đâu? Các nhãn hàng và nghệ sĩ có góp ý nhiều trong quá trình thực hiện chứ?

Cũng có nhiều trường hợp: tự do muốn viết ra sao thì viết và giới hạn trong chủ đề cho sẵn, một dạng “đề bài” buộc mình phải giải. Đa số các trường hợp ca sĩ tìm đến tôi thì họ đã xác định rõ trong đầu nội dung mà họ muốn thể hiện là gì rồi. Tuy nhiên khi ngồi xuống với ca sĩ và khách hàng, tôi đều nhấn mạnh rõ: hãy để tôi tự do trong sáng tác, tự do trong suy nghĩ và tư tưởng thì tôi mới có thể viết được.

“Tết cũng như tình yêu, sẽ có lúc chán nhau nhưng
không thể thiếu nhau được!”

Nếu chỉ sáng tác nhạc về Tết thôi thì nghe có vẻ rất gò bó cả về cảm hứng lẫn chất liệu sáng tác, liệu có khi nào nó khiến anh bị “chai lì" cảm xúc với Tết hay không?

Không biết tôi nói ra điều này có bị bảo là “sáo rỗng” hay không, nhưng thực sự tôi rất thích Tết. Thích ngay từ nhỏ đến tận thời điểm hiện tại. Cứ đến Tết, chả ai ép uổng cả, nhưng tự mình thấy mình có trách nhiệm phải làm gì đó để cống hiến cho ngày Tết. Tình yêu Tết này đến từ bà và mẹ của tôi. Mẹ thì mua đồ về nhà ăn Tết nhiều mà cũng chả ai ăn mấy, nhưng vẫn cứ mua, rồi chưng hoa lá, cây cảnh. Bà ngoại thì dẫn tôi đi chợ hoa. Cứ thế, các hoạt động ấy cứ diễn ra đều đặn hằng năm, khiến tôi trở nên quen thuộc với chúng.

Cho đến một năm, khi tôi vừa rời quê để đến Sài Gòn để học tập và làm việc, giai đoạn bắt đầu trưởng thành, tôi bỗng dưng thấy… Tết nhạt. Đồ ăn Tết cũng chẳng mua vì không ăn đến, tôi ngừng đi chợ Tết, không còn cảm thấy muốn đi gặp bạn bè nữa. Có một năm đó, tôi không về Phan Thiết ăn Tết, không về thăm gia đình, tôi nói với gia đình rằng mình ở lại làm việc nhưng thực ra vì muốn “trốn” về quê. Tôi cứ nghĩ là mình ổn cho đến khi nghe tiếng pháo hoa đêm giao thừa, tôi tự dưng bật khóc mà chẳng biết vì sao lại khóc như vậy. Tự dưng lúc đó muốn về nhà kinh khủng.

Mùng 2 Tết, tôi bắt xe về quê ngay mà không chần chừ nữa. Trên chính chuyến xe đó, tôi đã viết nên ca khúc “Đường Về Quê”. Đây là ca khúc rất đặc biệt, được viết trong 3 năm trời, tôi nói ra mà không ai tin. Cứ trên mỗi chuyến xe về quê mỗi năm, tôi lại viết một đoạn bổ sung vào, cứ thế sau 3 năm thì ca khúc hoàn chỉnh.

Thế rồi những năm sau, tôi nhận ra rằng: thì ra chính những thói quen mẹ tạo ra cho mình từ thuở bé đã khiến mình yêu Tết từ lúc nào. Giống trong tình yêu thôi, sẽ có nhiều lúc thấy chán nhau, nhưng không thể thiếu nhau được, cứ thiếu nhau thì có cảm giác cuộc đời không được hoàn thiện. Từ đó, suy nghĩ trong tôi đã khác hoàn toàn.

Nhiều người cho rằng, những ca khúc Tết cứ nói đi nói lại hoài về những motif cũ – nào thịt mỡ, dưa hành, nào cây mai, cây đào,… anh có sợ dần dà các ca khúc sẽ bị công nghiệp?

Theo tôi, quan điểm này khá phiến diện. Tôi cũng hơi hối hận một chút vì nhận đến 6 bài nhạc Tết trong năm nay. Về chuyên môn nhạc sĩ mà nói, chủ đề về Tết không có nhiều điểm để khai thác lắm. Đặc biệt là khi Tết đến, mọi người cùng quan tâm đến một chủ đề, thì việc “đụng hàng”, “lặp đi lặp lại” rất dễ xảy ra. Thật ra, các ca khúc về Tết cũng chỉ có bấy nhiêu góc nhìn thôi, cũng khó để nghĩ ra một góc hoàn toàn mới lạ, nên việc ấy khó tránh khỏi.

Với tôi, khi sáng tác nhạc Tết, khi mình đưa những lí tưởng sống, những trải nghiệm của riêng mình vào, thì ca khúc sẽ không bao giờ bị “công nghiệp” cả.

Anh có cố gắng đưa những “trend” của giới trẻ vào trong sáng tác của mình năm nay chứ?

Tôi hoàn toàn không có chủ ý đưa bất kì “trend” nào vào nhạc Tết của mình cả. Cái mà tôi nghĩ tới khi viết nhạc Tết là việc: Tôi đang cảm thấy gì? Tôi đang muốn gì? Tôi đang cần gì? Viết nhạc Tết đôi khi như viết nhạc tình yêu vậy.

Với ca khúc “Chuyện Cũ Bỏ Qua” năm ngoái, tôi chơi… ngông! Bản nháp đầu nghe như một giai điệu Tết xưa vậy, thậm chí có chút sến và “quê” nữa. Khách hàng không chịu, tôi phối lại rồi mà còn.. sến và “quê” hơn, kiểu “tằng tăng tắng” cải lương vọng cổ luôn ấy, nhưng không hiểu sao, khách hàng lại chịu, bởi nghe “Tết” quá! Bích Phương khi nghe xong lại không chịu hát, chính tôi phải đi năn nỉ “gãy lưỡi” để thuyết phục bạn ấy đồng ý hát ca khúc này.

Ngoại trừ những sáng tác của cá nhân, thì các ca khúc nhạc Tết khác trên thị trường năm nay anh thấy ưng ý với sáng tác nào nhất?

Thú thật là tôi không nghe những ca khúc nhạc Tết khác, không phải vì mình không thích hay mình đố kị mà bởi vì chỉ khi nghe những sáng tác nhạc Tết của mình, mình mới thấy sự gần gũi thân quen vì Tết là những trải nghiệm rất cá nhân, tôi muốn tận hưởng bầu không khí Tết do chính mình viết nên từ âm nhạc. Các sáng tác của tôi chính là để “mời gọi” khán giả vào cùng tận hưởng không gian nhạc Tết do chính mình vẽ nên.

Tuy nhiên, có những ca khúc nhạc trẻ đã thành hiện tượng về nhạc Tết mà tôi thấy rất ấn tượng: “Về Nhà Ăn Tết”, “Đi Để Trở Về”,...

Có rất nhiều người nêu ra ý kiến: nhạc Tết năm nay đa dạng, số lượng nhiều, nhưng chất lượng lại không tương xứng,...

Tôi quả thật cũng rất tò mò lí do việc nhà nhà đều đua nhau làm nhạc Tết như năm nay, phải nói là mật độ dày đặc chưa từng có. Tôi nghĩ giống như việc bán trà chanh một dạo, “nhà” này thấy “nhà” kia làm có lời thì bắt chước theo. Tuy nhiên, tôi khẳng định không phải ai cũng hợp với làm nhạc Tết đâu.

Anh có nghe những bài nhạc Tết cổ truyền không?

Có, nhưng nghe một cách rất “bị động”. Nhưng bây giờ bật lên bài nào thì tôi đều thuộc bài đó vanh vách. Cách đây mấy năm trước, gần như khái niệm “sáng tác” ca khúc nhạc Tết khá lạ lẫm, đa phần chỉ cover lại các ca khúc nhạc Xuân cũ hay remix lại theo phiên bản mới thôi. Không có chuyện đến Tết thì một nghệ sĩ sẽ làm sản phẩm riêng đâu.

Những ngày gần Tết thuở bé, ba mẹ tôi mỗi lần dọn dẹp nhà cửa thì lại bật những ca khúc như “Ly Rượu Mừng”, “Câu Chuyện Đầu Năm”,… vang vọng khắp nhà – như một dạng… “bài hát” động viên cả nhà cùng bắt tay dọn dẹp. Cứ thế, mình nghe trong vô thức, nhưng đã “ngấm” vào mình từ lúc nào không hay. Bây giờ nghe lại, tôi cảm thấy hoài niệm lắm chứ. Cũng chính từ những lúc ấy, mà dần dà tôi biết được khán giả muốn nghe gì, thích gì trong một ca khúc nhạc Xuân.

Nói rộng ra về sự nghiệp của anh trong thời điểm vừa qua. Dường như khán giả đã “cộp mác” anh với những sáng tác vui vẻ, sôi động, những ca khúc “sâu lắng” của anh vẫn chưa thành công như kì vọng. Anh có hi vọng sau này khán giả sẽ biết đến với cả những bản pop ballad không?

Tôi cũng có một số các bản nhạc như “Người Từng Nói” của Đông Nhi, “Tình Mây Ngàn” của Jun Đăng Dũng,... được khen đấy, nhưng chưa được may mắn nhận sự đón nhận của đông đảo khán giả. Đó là những ca khúc lúc tôi đang yêu, gửi gắm tình cảm của tôi vào giai điệu. Tuy nhiên, lúc tôi buồn thì tôi không có thói quen và cũng chẳng còn năng lượng để viết nhạc nữa. Điều này trái với nhiều người.

Ngày xưa Khắc Hưng từng bảo tôi mỗi khi cậu ấy buồn thì lại viết nhạc buồn như một cách chuyển hóa. Nhưng tôi không làm được như vậy. Đó cũng là lí do vì sao tôi ít viết những bài “deep deep”, nhưng cũng không phải là không viết vì đôi khi ngồi nhớ lại chuyện ngày xưa thì cũng có cảm hứng để viết.

Tuy nhiên, định mệnh hiện tại hướng tôi trở thành một người viết nhạc vui vẻ, và thành công nhờ những sáng tác vui vẻ thì cứ nghe theo thôi. Nhưng sang năm, tôi chắc chắn sẽ hạn chế viết lại. Trước mắt vì mình cũng đã… già, thứ hai năm vừa qua đã khiến tôi thay đổi trong suy nghĩ rất nhiều, và cuối cùng, tôi cũng không hài lòng với việc mình bị gán là nhạc sĩ Tết, thậm chí đôi lúc rất ghét. Tôi muốn là nhạc sĩ 4 mùa, để mùa nào cũng có khán giả lắng nghe nhạc tôi, chứ không chỉ đến mùa Tết mới nghe.

Hãy chia sẻ một chút về dự định của anh trong năm 2020 nhé!

Cân bằng các sáng tác giữa vui vẻ với những ca khúc sâu lắng hơn. Bên cạnh đó, tôi muốn can thiệp sâu hơn vào chính những sáng tác của mình, không chỉ là khán giả, người hòa âm phối khi mà cả mặt hình ảnh đều có thể can thiệp được. Bật mí: tôi đang cố gắng để ra mắt những ca khúc do chính tôi hát và sáng tác. Những sáng tác này không được phía khách hàng nhận, thế nên tôi cứ gom về và hát, để tự thỏa cho chính mình và khán giả thôi.

Cảm ơn anh về buổi trò chuyện đầu năm này.