Hành trình tìm ngọc trong rác và quán cà phê hàng ngàn đồ tái chế

Gặp Thơ khi anh vừa đi gom phế liệu về, chiếc mô tô treo đầy những rác thải phế liệu phía sau. Nhìn chàng thanh niên có dáng vẻ thư sinh không ai nghĩ lại "chịu" đi làm công việc thu gom "đồng nát" như vậy.

Từng 13 năm làm hướng dẫn viên du lịch, công việc của Thơ cũng là niềm mơ ước của nhiều người, ấy vậy mà chàng trai trẻ đã từ bỏ công việc đó để theo đuổi "sứ mệnh bảo vệ môi trường" của mình. Trong quãng thời gian làm hướng dẫn viên du lịch, Thơ đã có cơ hội đi qua những cảnh đẹp của đất nước, thấy đất nước mình có nhiều bãi biển đẹp, nhất là vùng duyên hải miền Trung. Thế nhưng, khoảng hơn chục năm trở lại đây, sự ô nhiễm rác thải trên các vùng biển cũng như trong các chùa chiền đã trở thành một mối lo lớn. Những rác thải không có chỗ thu gom được đổ thẳng ra biển, ra cánh đồng, người dân vứt rác bừa bãi, hành động vứt rác diễn ra một cách vô thức mà vẫn không có giải pháp... Những điều đó đã để lại những trăn trở rất lớn trong Thơ. Đặc biệt, ở Bắc Ninh quê anh, có những nơi con người, trong đó có một số người thân của anh, đã phải hứng chịu bệnh ung thư vì ô nhiễm môi trường do có rất nhiều làng nghề và chưa có quy trình xử lý và thu gom rác thải hợp lý. Từ đó, ý nghĩ về sứ mệnh gìn giữ môi trường đã nhen nhóm trong anh. Thơ đã từ bỏ công việc hướng dẫn viên cho một công ty của Mỹ với mức thu nhập cao để theo đuổi niềm đam mê "nhặt rác".  Nhiều người, bao gồm cả những người thân của Thơ cho rằng hành động của anh thật điên khùng, có người còn nhìn Thơ với ánh mắt chế giễu. Nhưng, vượt lên những khó khăn đó, Thơ vẫn hàng ngày cần mẫn đi gom rác về tái chế, "đứa con tinh thần" Hidden Gem Coffee ra đời với mong muốn giản đơn của Thơ, đó là: "Muốn làm một điều gì đó nhằm nâng cao ý thức của mọi người trong gìn giữ môi trường sống".

Không gian đậm chất "tái chế" bên trong quán cà phê

Từ những phế liệu đi thu lượm về như: Xe máy, xe đạp, mặt tủ, chai nhựa, bánh xe, chai rượu, bình nước, máy tuốt lúa... Thơ đã lên ý tưởng và cùng một hai người bạn chế tác ra những đồ dùng cho quán cà phê của mình. Cái bàn uống nước bằng lốp xe hay cánh cửa, chai nhựa đổ màu vào cũng trở thành những bông hoa trang trí hay những chú chuồn chuồn đẹp mắt, tất cả những đồ dùng trong quán đều là rác thải nhựa tái chế theo cách thân thiện với môi trường.

Thơ nhớ lại khi xưa những chiếc ván thôi sau khi táng người ta còn tận dụng để làm chuồng bò, không nhà nào vứt đi, vậy nên Thơ nghĩ rằng, ngay cả ván thôi cũng còn tái chế được thì chẳng có cái gì không tái chế được cả.

Nếu chỉ thu gom rác thải rồi vận chuyển về một chỗ thì cũng chỉ là chuyển từ vị trí này sang vị trí khác, rác vẫn không được xử lý. Thơ luôn đặt câu hỏi phải làm gì với rác? Nên biến rác thành một thứ tài nguyên có ích cho cuộc sống của mình, như vậy rác sẽ được xử lý triệt để.

Môi trường sẽ đi về đâu với khối lượng hàng triệu tấn rác thải, đặc biệt là rác thải nhựa vô cùng nguy hiểm thải ra môi trường. Một chai nhựa vứt xuống biển cả 400 năm sau mới phân hủy và khi phân hủy rồi vẫn tạo ra micro plastic rất nguy hiểm. Các loài cá khi ăn vào sau đó lại quay trở lại với con người. Người ta ước tính khoảng 50 năm nữa, lượng cá và lượng rác thải dưới đáy biển bằng nhau. Nguy hiểm hơn nữa là khi rác thải nhựa đó trôi dạt sẽ tạo ra sự ô nhiễm rất khủng khiếp, dẫn đến sự chết chóc cho các loài sinh vật biển, gây tắc nghẽn dòng chảy.

Suy nghĩ đi đôi với hành động. Quán cà phê sử dụng rác thải tái chế ra đời là minh chứng cho những nỗ lực của Thơ trong biến giấc mơ bảo vệ môi trường thành hiện thực.

Quán cà phê độc đáo từ những đồ tái chế lượm nhặt trong những bãi rác.

Hàng ngày, Thơ chăm chỉ đi thu gom rác. Có khi thì anh thuê xe tải đi các tuyến Hòa Bình, Phủ Lỗ, Vĩnh Phúc, Phú Thọ... có lúc lại tự đi xe máy để thu gom rác, mỗi hôm đi một tuyến. Dọc đường thấy rác thì nhặt hoặc vào các tiệm đồng nát vừa mua, vừa xin. Chi phí đi lại cũng nhiều, công sức bỏ ra cũng không ít, lại chưa kể đến việc lúc nào cũng tiếp xúc với những phế liệu bẩn như vậy. Thế nhưng, Thơ vẫn cứ cặm cụi với công việc "kiến tha lâu đầy tổ" của mình.

Phế liệu sau khi thu gom về, Thơ chỉ rửa sạch lắp ráp lại thành các vật dụng, không lãng phí các chi tiết của phế liệu. Trong quá trình xử lý Thơ tuân thủ quy tắc không đốt phế liệu gây ô nhiễm môi trường. Các sản phẩm trong quán của Thơ 95% là xử lý từ vật liệu tái chế thân thiện với môi trường.

Trần nhà từ 1.000 chai nhựa

Những sản phẩm tái chế lần lượt ra đời, từ ít đến nhiều, từ đơn giản đến phức tạp và ngày càng phong phú hơn về thể loại. Ngoài việc phục vụ làm đồ dùng trong quán, Thơ sẽ bán hoặc trưng bày những sản phẩm của mình với mục đích lan tỏa ý thức bảo vệ môi trường và mở rộng mô hình sản phẩm rác thải tái chế.

Thơ chia sẻ: Cái tên "Hidden Gem Coffee" mang một ý nghĩa là tìm thấy những viên ngọc trong rác. Từ đó, Thơ mong muốn chuyển tải thông điệp về cùng chung tay nâng cao ý thức bảo vệ môi trường.

Quyết định bỏ việc một công việc tốt chỉ bởi sự đau đáu với môi trường cộng với niềm đam mê tái chế đã khiến cho Thơ nhiều lúc cảm thấy lạc lõng, cô đơn. Nhiều người cho rằng việc làm của Thơ quá nhỏ bé cho một vấn đề lớn. Nhưng chàng trai vẫn kiên định con đường mình đã chọn, vì: "Tôi nghĩ là một cánh én nhỏ thì không mang nổi một mùa xuân, tuy nhiên nó lại báo hiệu mùa xuân đến. Việc làm của tôi có thể đến lúc nào đó sẽ làm ý thức của mọi người thay đổi, hành động nhỏ nhưng ý nghĩa lớn thì sẽ được lan tỏa. Tôi tin tưởng những điều mình đang làm và con đường mình đang đi, cứ đi rồi sẽ đến".

Những suy nghĩ và việc làm của Thơ thật đáng quý biết bao. Tôi càng khâm phục hơn khi biết những nhân viên phục vụ trong quán cà phê của Thơ đều là những bạn trẻ câm và điếc. Chắc chắn năng suất lao động của họ sẽ không bằng người bình thường rồi, nhưng Thơ vẫn muốn để họ có một cơ hội làm việc, bởi: "Họ là những người cần được giúp đỡ, với người bình thường kiếm công việc sẽ dễ dàng hơn còn những người câm-điếc sẽ khó khăn hơn rất nhiều".

Hình ảnh anh Thơ đang hướng dẫn các bạn nhỏ cách tái chế sử dụng nhưng chai lọ bỏ đi

Anh Thơ chia sẻ với các em học sinh trường Long Biên về ý thức bảo vệ môi trường

Hoạch định cho những kế hoạch tương lai, Thơ mong muốn sẽ có nhiều người cùng đồng hành với mình trên con đường này. Mô hình về quán cà phê sử dụng đồ tái chế sẽ được mở rộng tới nhiều nơi khác nữa, và chàng trai sẽ không còn đơn độc trên con đường thực hiện sứ mệnh bảo vệ môi trường của mình. Hidden Gem Coffee cũng trở thành một điểm đến thú vị cho các bạn trẻ, đặc biệt là du khách nước ngoài mỗi khi đến với Hà Nội.