Hàn Quốc công bố kết quả điều tra về vụ thiết quân luật của cựu Tổng thống Yoon Suk Yeol

Ông Yoon Suk Yeol hầu tòa vào ngày 19/11/2025 (Ảnh: Yonhap)

Theo kết quả điều tra, ông Yoon đã bắt đầu chuẩn bị cho việc ban bố thiết quân luật từ trước hoặc trong tháng 10/2023, tức hơn 1 năm trước khi ông chính thức tuyên bố thiết quân luật vào tháng 12/2024 - động thái sau đó nhanh chóng bị Quốc hội bác bỏ và dẫn tới việc ông bị phế truất và truy tố hình sự.

Kết luận trên được công bố khi nhóm công tố đặc biệt do ông Cho Eun-suk đứng đầu thông báo kết thúc cuộc điều tra kéo dài 180 ngày liên quan đến nỗ lực áp đặt thiết quân luật của cựu Tổng thống Yoon. Trong quá trình điều tra, 24 người đã bị truy tố, trong đó có ông Yoon, cựu Thủ tướng Han Duck-soo, cựu Giám đốc Cơ quan Tình báo quốc gia Cho Tae-yong và cựu Bộ trưởng Quốc phòng Kim Yong-hyun.

Theo nhóm công tố, việc ban bố thiết quân luật không nhằm "bảo vệ đất nước" như lập luận của ông Yoon, mà thực chất là âm mưu nổi loạn nhằm loại bỏ các đối thủ chính trị, tê liệt hoạt động của Quốc hội và tập trung, duy trì quyền lực. Nhóm điều tra cho rằng ông Yoon đã tìm cách sử dụng lực lượng quân đội để đình chỉ các hoạt động chính trị và thay thế Quốc hội bằng một cơ quan lập pháp khẩn cấp.

Phát biểu tại cuộc họp báo ở Seoul, Công tố viên đặc biệt Cho Eun-suk cho biết ông Yoon đã nhiều lần đề cập tới việc sử dụng "quyền lực khẩn cấp" ngay từ những ngày đầu nhiệm kỳ bắt đầu vào tháng 5/2022. Đáng chú ý, tại một bữa tối với lãnh đạo đảng Quyền lực Nhân dân cầm quyền khi đó vào tháng 11/2022, ông Yoon từng tuyên bố sẵn sàng sử dụng quyền lực khẩn cấp để "quét sạch tất cả", theo lời khai mà nhóm công tố thu thập được.

Cuộc điều tra xác định, đến tháng 10/2023, trước một đợt cải tổ quân đội, ông Yoon và các trợ lý đã đẩy mạnh công tác chuẩn bị thiết quân luật, bao gồm việc cân nhắc thời điểm ban bố và bổ nhiệm các nhân vật chủ chốt vào những vị trí chỉ huy quan trọng. Nhóm công tố cũng cho rằng ông Yoon lựa chọn ngày 3/12/2024 để tuyên bố thiết quân luật nhằm hạn chế sự can thiệp của Mỹ, trong bối cảnh Washington đang trong giai đoạn chuyển giao quyền lực sau cuộc bầu cử Tổng thống.

Ngoài ra, nhóm điều tra kết luận ông Yoon từng tìm cách khiêu khích Triều Tiên nhằm tạo cớ ban bố thiết quân luật, nhưng kế hoạch này thất bại do Bình Nhưỡng không có phản ứng quân sự. Ông cũng bị cáo buộc tìm cách đổ lỗi thất bại của đảng cầm quyền trong cuộc bầu cử Quốc hội tháng 4/2024 do gian lận bầu cử và lên kế hoạch bắt giữ các quan chức Ủy ban Bầu cử Quốc gia trong thời gian ngắn thiết quân luật được áp dụng.

Hiện ông Yoon đang phải hầu tòa với cáo buộc cầm đầu nổi loạn, tội danh có thể bị phạt tù chung thân hoặc thậm chí án tử hình theo luật Hàn Quốc. Các cựu Bộ trưởng và quan chức liên quan cũng đang đối mặt với nhiều cáo buộc khác phát sinh từ vụ việc, trong khi Hàn Quốc tiếp tục nỗ lực ổn định tình hình chính trị sau một trong những cuộc khủng hoảng nghiêm trọng nhất trong lịch sử chính trị hiện đại của nước này.