Đề xuất xóa bỏ kỳ thi đại học tại quốc gia coi trọng thi cử bậc nhất châu Á

Cuộc chạy đua điểm số, gánh nặng học thêm và một hệ thống giáo dục bị chi phối bởi xếp hạng đang khiến việc học ở Hàn Quốc ngày càng méo mó. Trước thực trạng đó, lãnh đạo ngành giáo dục Seoul vừa công bố lộ trình cải tổ tuyển sinh đại học kéo dài đến năm 2040, với những thay đổi được đánh giá là căn cơ và táo bạo.

Theo The Korea Herald, tại cuộc họp báo tuần trước, ông Jung Geun-sik, Giám đốc Sở Giáo dục đô thị Seoul, cho rằng cạnh tranh điểm số khốc liệt cùng chi phí học thêm ngày càng cao đã làm lệch mục tiêu cốt lõi của giáo dục phổ thông.

“Những điều đó không còn bảo đảm tương lai cho con em chúng ta”, ông Jung nhấn mạnh, đồng thời cảnh báo nếu tuyển sinh đại học không thay đổi, mọi nỗ lực cải cách ở bậc phổ thông sẽ tiếp tục bị “chặn đứng” ngay trước cánh cửa đại học.

Lộ trình ba giai đoạn đến năm 2040

Kế hoạch cải tổ tuyển sinh đại học do Sở Giáo dục Seoul đề xuất được xây dựng theo lộ trình ba giai đoạn, bắt đầu từ cuối thập niên này và kéo dài đến năm 2040.

Giai đoạn 1: Điều chỉnh cách chấm điểm, giảm “cuộc đua môn dễ”

Giai đoạn đầu áp dụng cho nhóm học sinh vào đại học năm 2028. Trọng tâm là thay đổi cách đánh giá trong nhà trường, chuyển từ chấm điểm tương đối sang chấm điểm tuyệt đối đối với các môn tự chọn theo định hướng nghề nghiệp và liên ngành.

Theo ông Jung, thay đổi này nhằm giúp học sinh lựa chọn môn học dựa trên năng lực và định hướng tương lai, thay vì chạy theo những môn “dễ lấy điểm” để cải thiện thứ hạng.

Song song đó, ông đề xuất bãi bỏ khuyến nghị năm 2022 của Bộ Giáo dục yêu cầu các trường đại học tại Seoul dành 30-40% chỉ tiêu tuyển sinh dựa trên điểm Suneung. Một số điều chỉnh khác cũng được đưa ra, như mở rộng tuyển sinh cân bằng vùng miền, ưu tiên học sinh ngoài khu vực thủ đô và hạn chế quyền xét tuyển sớm của học sinh theo học các trường chuyên biệt.

Theo Giám đốc Sở Giáo dục Seoul, các giải pháp này nhằm thay thế kế hoạch tuyển sinh năm 2028 hiện hành, vốn bị đánh giá là chưa giải quyết tận gốc áp lực thi cử.

Giai đoạn 2: Chuyển trục sang đánh giá hồ sơ học tập

Ở giai đoạn tiếp theo, hướng tới nhóm học sinh vào đại học năm 2033, cải cách sẽ đi sâu hơn. Theo đó, toàn bộ các môn học trung học và các phần thi Suneung sẽ được chấm điểm tuyệt đối; các dạng câu hỏi trả lời ngắn và tự luận được mở rộng đáng kể.

Hệ thống tuyển sinh sớm và tuyển sinh chính quy sẽ được hợp nhất, chương trình học trung học cũng được điều chỉnh để cho phép các học kỳ linh hoạt, gắn với định hướng nghề nghiệp cho học sinh cuối cấp. Tuyển sinh đại học khi đó sẽ đặt trọng tâm vào hồ sơ học tập, đưa giáo dục phổ thông trở lại mục tiêu phát triển năng lực toàn diện, thay vì luyện thi.

Kỳ thi Suneung sẽ chỉ đóng vai trò bổ trợ, được chấm theo thang tuyệt đối năm mức. Phiên bản mới của kỳ thi này dự kiến được tổ chức thi thử vào năm 2032 với học sinh lớp 11. Trong nhà trường, tỷ lệ câu hỏi tự luận và trả lời ngắn cũng sẽ tăng dần, từ 25% năm 2026 lên 50% vào năm 2030.

Để bảo đảm tính công bằng, Sở Giáo dục Seoul đang phát triển hệ thống chấm điểm bằng trí tuệ nhân tạo, trong đó AI chấm bài trước, giáo viên kiểm tra và đối chiếu lại.

Tầm nhìn 2040: Xóa bỏ kỳ thi đại học

Mục tiêu dài hạn nhất của kế hoạch là đến năm 2040 sẽ xóa bỏ hoàn toàn kỳ thi Suneung. Theo ông Jung, khi số học sinh trung học tại Hàn Quốc được dự báo chỉ còn khoảng một nửa so với hiện nay, mô hình tuyển sinh dựa chủ yếu vào thi cử sẽ không còn phù hợp.

Thay vào đó, tuyển sinh đại học sẽ dựa trên quá trình phát triển toàn diện của học sinh trong suốt bậc trung học. Các trường đại học vẫn giữ quyền tự chủ, có thể bổ sung phỏng vấn liên ngành hoặc bài luận dựa trên ngân hàng câu hỏi chung.

Để hạn chế chênh lệch giữa các loại hình trường học khi áp dụng chấm điểm tuyệt đối, Sở Giáo dục Seoul đề xuất chuyển các trường tư thục tự chủ, trường ngoại ngữ và trường quốc tế thành trường phổ thông thông thường, nhưng vẫn duy trì chương trình đào tạo chuyên biệt. Sĩ số lớp học tại các trường này cũng được đề xuất giảm dần để phù hợp với xu hướng giảm mạnh số học sinh.

Dù mang tầm nhìn dài hạn, ông Jung thừa nhận kế hoạch vẫn còn nhiều ẩn số, bởi quyết định cuối cùng thuộc về Ủy ban Giáo dục Quốc gia.

“Chúng tôi không phải người quyết định, nhưng lắng nghe tiếng nói từ thực tiễn giáo dục và đề xuất sáng kiến mới là trách nhiệm của người đứng đầu ngành giáo dục địa phương”, ông nói.

Theo kế hoạch, đề xuất sẽ được trình lên Ủy ban Giáo dục Quốc gia, sau đó tham vấn Bộ Giáo dục và các bên liên quan. Quyết định cuối cùng dự kiến được đưa ra vào tháng 2/2026. Ông Jung kỳ vọng tầm nhìn cải cách này sẽ được thảo luận rộng rãi trên toàn quốc và từng bước trở thành hiện thực, mở ra một giai đoạn mới cho giáo dục Hàn Quốc.