Đây mới là thế hệ đang "xóa sổ" tiền mặt và viết lại cách tiêu tiền của cả xã hội!

Nếu Gen Z là thế hệ chuyển mình mạnh mẽ sang ngân hàng số, thì Gen Alpha (những đứa trẻ sinh từ 2010 trở đi) đang chuẩn bị bỏ luôn khái niệm "tiền mặt" ra khỏi từ điển sống của mình. Lớn lên trong thế giới nơi mọi thứ đều được "quẹt" hoặc "chạm", Gen Alpha không chỉ tiêu tiền khác người lớn mà còn đang trở thành trung tâm của một cuộc đua công nghệ tài chính.

Những "công dân số" đầu tiên thực sự

Gen Alpha là thế hệ đầu tiên mà các giao dịch kỹ thuật số không còn là "sự lựa chọn" mà là chuẩn mực. Theo dự báo của AInvest, đến hết năm 2025, khoảng 64% trẻ em từ 8–15 tuổi sẽ tự mình thực hiện các giao dịch mua sắm kỹ thuật số, với mức chi tiêu trung bình đã tăng vọt 123% so với năm 2017.

Với các hệ sinh thái thanh toán tích hợp sâu trong game, mạng xã hội và nền tảng phát trực tuyến, Gen Alpha đang vẽ lại bản đồ chi tiêu của cả hộ gia đình. Không phải ngẫu nhiên khi các nhà nghiên cứu chỉ ra rằng 27% quyết định mua sắm không thiết yếu trong gia đình đang bị ảnh hưởng trực tiếp bởi những “cố vấn tiêu dùng" tí hon nhưng đầy sức nặng.

3 đặc trưng chi tiêu của Gen Alpha:

- Kỹ thuật số là mặc định: Phần lớn chi tiêu của Gen Alpha đổ vào trò chơi điện tử (chiếm tới 32,6% ), sau đó là các nền tảng streaming và mua sắm qua mạng xã hội - nơi các influencer có tầm ảnh hưởng lớn hơn cả cha mẹ. Thực tế, gần một nửa ( 50% ) Gen Alpha thừa nhận họ tin người nổi tiếng hơn phụ huynh khi chọn mua một món đồ.

- Quyền riêng tư và sức khoẻ cá nhân: Dù sống trong thế giới số, Gen Alpha không hoàn toàn "nghiện màn hình". 74% cho biết đã chủ động cắt giảm thời gian sử dụng thiết bị vì sức khỏe - điều tưởng chừng chỉ có người lớn mới quan tâm.

- Có kiến thức tài chính từ sớm: Đáng ngạc nhiên, 69% trẻ em từ 6–14 tuổi đã có nguồn thu nhập riêng, chủ yếu nhờ các mô hình "start-up nhí". Trung bình, mỗi em kiếm được khoảng 22 USD mỗi tuần (khoảng gần 600.000 VNĐ) không chỉ để tiêu vặt mà còn để tiết kiệm cho những mục tiêu rất "người lớn" như mua xe, học đại học, và thậm chí nghỉ hưu sớm.

Fintech cần định hình lại để "lấy lòng" thế hệ không tiền mặt

Gen Alpha không chỉ là thế hệ của TikTok và Roblox, mà chính là những người tiêu dùng tương lai có ảnh hưởng sâu sắc tới cách công nghệ tài chính vận hành. Để chiếm được lòng tin và thói quen sử dụng của Gen Alpha, fintech phải tiến hóa nhanh chóng, không chỉ về công nghệ mà cả trải nghiệm.

Game hoá giáo dục tài chính

Với Gen Alpha, những khái niệm như "ngân sách", "tiết kiệm" hay "đầu tư" không nên xuất hiện trong một bài giảng dài ngoẵng, mà nên được lồng ghép vào các nhiệm vụ hấp dẫn trong game hoặc ứng dụng tương tác. Những app như GoHenry, Greenlight, hoặc Gimi đang tiên phong tạo ra sân chơi nơi trẻ có thể "kiếm tiền ảo", tích lũy điểm thưởng khi hoàn thành công việc nhà, tự phân bổ tiền tiêu vặt và thiết lập mục tiêu tài chính - chẳng khác gì một trò chơi mô phỏng đời thực nhưng với đồ họa bắt mắt và phần thưởng thật.

Mục tiêu không chỉ là giải trí mà còn giúp trẻ ngấm dần tư duy tài chính lành mạnh, mà không cảm thấy bị ép học hay "bài vở".

Thiết kế tôn trọng quyền riêng tư

Gen Alpha không thích bị kiểm soát, nhưng cũng không thể bị "thả nổi". Fintech thành công sẽ là những nền tảng biết cách giao quyền một cách thông minh, nghĩa là cho phép trẻ được tự ra quyết định trong giới hạn hợp lý, với sự hỗ trợ tinh tế từ phụ huynh.

Các ứng dụng cần tích hợp tính năng kiểm soát linh hoạt như: thiết lập giới hạn chi tiêu theo ngày/tuần, gửi thông báo khi trẻ thực hiện giao dịch lớn, hoặc cho phép cha mẹ "duyệt" trước các khoản mua hàng đặc biệt. Quan trọng hơn, mọi thứ cần được minh bạch, dễ hiểu, tránh lạm dụng dữ liệu cá nhân - vì Gen Alpha lớn lên trong thời đại mà quyền riêng tư được xem là tiêu chuẩn, không phải đặc quyền.

Cá nhân hóa bằng AI

Thay vì thiết kế một app cố định dùng chung cho mọi độ tuổi, fintech cần tạo ra những ứng dụng có khả năng "tiến hoá" theo thời gian. Ví dụ: Khi trẻ còn nhỏ, giao diện nên trực quan, dễ hiểu, dùng biểu tượng thay vì chữ. Khi trẻ lớn dần, app có thể "mở khoá" các tính năng nâng cao như lập kế hoạch tài chính dài hạn, phân tích chi tiêu, hoặc tìm hiểu về đầu tư cơ bản.

AI sẽ đóng vai trò như một "người thầy tài chính ảo", theo dõi hành vi chi tiêu, đưa ra lời khuyên phù hợp độ tuổi và phong cách sống của từng người dùng. Điều này giúp Gen Alpha không chỉ học cách dùng tiền, mà còn dần trưởng thành về tư duy tài chính - một kỹ năng quan trọng hơn cả những con số.

Theo AInvest