Đạo diễn tuyệt phẩm day dứt "Bay Trên Tổ Chim Cúc Cu" qua đời ở tuổi 86

Ngày 13/4 vừa qua, đạo diễn Milos Forman người được biết tới là chủ nhân của hai tượng vàng Oscar cho One Flew Over the Cuckoo’s Nest (Bay Trên Tổ Chim Cúc Cu) và Amadeus (Sự Đố Kỵ Của Thiên Tài) đã qua đời ở tuổi 86.

Sau một thời gian đau yếu, vị đạo diễn gốc cộng hòa Séc đã ra đi trong vòng tay của người thân. Bên cạnh hai tác phẩm đã đem về cho ông tượng vàng Oscar cho hạng mục Đạo diễn xuất sắc nhất, Milos Forman còn được biết tới với thành công của những phim Hair, Ragtime hay The People vs. Larry Flynt.

Trước khi gây được tiếng vang với Bay Trên Tổ Chim Cúc Cu, đối với Hollywood Milos chỉ là một đạo diễn châu Âu trong tay có đúng một phim Mỹ không thành công là Taking Off (1971). Vì thế ông dường như là một lựa chọn bất đắc dĩ khi nhà sản xuất trao vào tay kịch bản của One Flew Over the Cuckoo’s Nest.

Thế nhưng đêm trao giải Oscar năm 1975 đã chứng kiến Bay Trên Tổ Chim Cúc Cu đi vào lịch sử như tác phẩm đầu tiên kể từ sau It Happened One Night (1934) có được bộ năm tượng vàng danh giá dành cho Phim hay nhất, Đạo diễn xuất sắc nhất, Nam chính, Nữ chính và Kịch bản chuyển thể xuất sắc nhất. Phim cũng trở thành tác phẩm ghi dấu diễn xuất đỉnh cao "đến điên dại" của Jack Nicholson trong vai Randle Patrick McMurphy.

Cặp đạo diễn diễn viên trên trường quay

Bộ phim Amadeus đã đưa Milos Forman trở lại quê hương để tìm thấy diễn viên ít tên tuổi Wolfgang Amadeus Mozart vào vai một thiên tài nghệ thuật. Một lần nữa, Amadeus lại chinh phục giới mộ điệu nước Mỹ để đem về cho ông Oscar thứ hai. Dù là một công dân Mỹ, nhưng gốc gác châu âu cùng quá khứ nặng lòng (mẹ của ông đã bỏ mạng trong trại tập trung của Đức) và phong cách làm phim đầy gai góc đã khiến ngài Forman chưa bao giờ là một cái tên dễ dãi tại Hollywood.

Những bộ phim của ông luôn tìm cách đẩy các nhân vật và khán giả ra khỏi vùng an toàn như The People vs. Larry Flynt, Man on the Moon (Người Đàn Ông trên Mặt Trăng) hay Goya’s Ghosts (Những Hồn Ma của Goya).

Chúng đều kén khán giả tới mức Hollywood cũng dần quên luôn người tài này bởi phim của ông không bán được cho khán giả Mỹ - vốn càng ngày càng trở nên lười nhác và phụ thuộc vào các bom tấn hơn. Tuy vậy với nhiều người, Milos Forman vẫn là một cái tên sáng chói đã đạt tới đỉnh cao của nghệ thuật làm phim, người đi tìm vẻ đẹp của điện ảnh ở những ngã rẽ quanh co và khó khăn hơn. Cuối cùng thì sau Forman, ai sẽ đưa ta nhìn thấy tổ chim cúc cu lần nữa?