Rau củ quả vốn được xem là lành mạnh và cần thiết trong chế độ ăn uống hằng ngày. Tuy nhiên, không phải loại nào bày bán trên thị trường cũng thật sự an toàn.
Nhiều loại thực phẩm tưởng chừng vô hại lại đang bị "can thiệp" bằng đủ hình thức kích thích tăng trưởng, giữ tươi nhân tạo hay ép phát triển nhanh - khiến người tiêu dùng đối mặt với nguy cơ nhiễm độc hóa chất mà không hề hay biết. Các hình thức can thiệp chất kích thích có thể là tiêm, phun, ngâm hoặc ủ hoá chất, mục đích là để rau củ phát triển nhanh và giữ tươi lâu.
Dưới đây là 4 loại thực phẩm phổ biến nhưng có thể nằm trong "danh sách đen" vì dễ bị tác động bởi thuốc kích thích hoặc chất bảo quản.
1. Cà rốt - Không đơn thuần là củ cam ngọt ngào
Cà rốt là một trong những loại củ quả dễ bị ngâm hoặc phun thuốc bảo quản để giữ màu tươi lâu, tránh mốc trong quá trình vận chuyển. Thậm chí, một số nơi còn phun chất kích thích tăng trưởng trước khi thu hoạch để cà rốt to, đều và đẹp hơn.
Dấu hiệu nhận biết: Cà rốt có màu cam rực, vỏ bóng quá mức, ruột nhạt, mềm, không ngọt đậm như cà rốt tự nhiên.
2. Khoai tây - Ngon bổ rẻ nhưng không phải lúc nào cũng an toàn
Là nguyên liệu quen thuộc trong nhiều món ăn, khoai tây tưởng như lành tính nhưng lại dễ bị can thiệp hơn bạn nghĩ. Sau thu hoạch, khoai thường được ủ hoặc xử lý bằng chất chống mọc mầm để kéo dài thời gian bảo quản, đặc biệt với hàng vận chuyển xa. Nguy hiểm hơn, một số loại khoai còn được phun thuốc tăng trưởng ngay từ giai đoạn trồng để đẩy nhanh quá trình lớn củ, khiến củ trông to đều nhưng giá trị dinh dưỡng không đảm bảo.
Những loại khoai này có thể trông đẹp mắt nhưng ẩn chứa nguy cơ tồn dư hóa chất, ảnh hưởng đến sức khỏe nếu sử dụng lâu dài.
Dấu hiệu nhận biết: Khoai tây quá tròn, vỏ vàng bóng, mắt khoai mờ, khi nấu có vị sượng hoặc không thơm.
3. Giá đỗ - Rất dễ là "nạn nhân" của hóa chất
Với chu kỳ phát triển chỉ 2 - 3 ngày, giá đỗ là loại thực phẩm cực kỳ dễ bị ủ hóa chất kích thích tăng trưởng. Chỉ cần một lượng nhỏ chất tạo mầm là giá có thể mọc nhanh, trắng mập, không rễ - trông bắt mắt nhưng tiềm ẩn nhiều rủi ro cho sức khỏe.
Những mẻ giá đỗ được can thiệp thường thiếu mùi đậu nành đặc trưng, thân to bất thường, dễ dập, và đặc biệt là không có rễ - một trong những dấu hiệu nhận biết rõ ràng nhất.
Dấu hiệu nhận biết: Thân trắng tinh, to bất thường, không có rễ, không mùi đậu đặc trưng - trái ngược với giá tự làm có rễ, thân nhỏ và ngà vàng.
4. Củ cải - Trắng thơm nhưng đôi khi là "hàng giả tự nhiên"
Củ cải vốn nổi tiếng lành tính, dễ ăn và được dùng nhiều trong các món canh, hầm xương... Tuy nhiên, ít ai biết rằng đây cũng là loại củ dễ bị can thiệp bằng hóa chất nhất. Nhiều nơi sử dụng thuốc kích thích để rút ngắn thời gian phát triển củ, giúp củ phình to nhanh, đều đẹp. Sau thu hoạch, củ còn có thể bị ngâm trong dung dịch làm trắng hoặc bảo quản để giữ được vẻ ngoài sáng bóng, sạch sẽ lâu ngày.
Tuy nhìn bắt mắt, nhưng những củ cải "đẹp nhân tạo" có thể tiềm ẩn nguy cơ tồn dư hóa chất, ảnh hưởng đến gan, thận và sức khỏe lâu dài nếu sử dụng thường xuyên.
Dấu hiệu nhận biết: Củ trắng sáng bất thường, ít tì vết, ruột bở, khi gọt có mùi hắc nhẹ.
- Tránh mua loại quá đẹp, quá đều, quá bóng.
- Ưu tiên thực phẩm có gốc rễ rõ, màu tự nhiên, có vết sâu hoặc xỉn nhẹ.
- Ngâm nước muối loãng hoặc nước vo gạo trước khi nấu.
- Chọn mua ở nơi có nguồn gốc rõ ràng, ưu tiên dùng hàng hữu cơ.