Đã đến lúc chúng ta phải thừa nhận: Sơn Tùng M-TP chỉ đến thế này thôi?
Với gia tài chưa đến 20 bài hát và 0 album, Sơn Tùng sẽ để lại điều gì cho người ta thấy về con người đã ngồi trên ngai vàng trong suốt 10 năm?
Thật khó để cưỡng lại sức hút của một bài hát đáng yêu như Đừng Làm Trái Tim Anh Đau.
Ngay từ khi bắt đầu nghe bài hát này, tôi đã replay nó không dưới 50 lần. Một bài hát tràn đầy nắng ấm với năng lượng tình yêu trong trẻo, nhẹ nhàng và tích cực. Kết hợp với một MV ngọt ngào, điệu nhảy bắt mắt và vẻ đẹp trai của Sơn Tùng M-TP (dù đã bị thời gian chạm vào ít nhiều). Không khó để lý giải cho sự thành công của sản phẩm comeback lần này.
Sơn Tùng vẫn thể hiện sức hút khủng khiếp của mình trong lòng khán giả. Dù đã qua thời kỳ đỉnh cao khi mà hàng triệu con mắt phải dõi theo từng bước đi kế tiếp, Sơn Tùng của hiện tại vẫn nhẹ nhàng lướt thẳng một lèo đến những con số thành tích đẹp như mơ và thống trị mọi bảng xếp hạng, mọi cuộc thảo luận trên mạng xã hội.
MV Đừng Làm Trái Tim Anh Đau - Sơn Tùng M-TP
Đừng Làm Trái Tim Anh Đau tiếp tục giúp Sơn Tùng củng cố vị trí ngôi sao số 1 showbiz hay còn gọi là "Ông vua của Vpop". Fanbase khổng lồ nổi tiếng về sự trung thành và nhiệt huyết, nỗ lực giữ gìn hình tượng sạch sẽ cùng những sản phẩm luôn chiều theo thị hiếu của người nghe - Có lẽ sẽ rất lâu nữa mới có thể có người khác chấm dứt thời kỳ trị vì đỉnh cao này của Tùng. Xin chúc mừng Tùng cùng đại gia đình Sky của mình về điều đó. Tùng đã, đang và sẽ là ngôi sao giải trí, ca sĩ thần tượng thành công nhất của Vpop với những thành tích vô tiền khoáng hậu.
Nhưng ở vị trí của một người nghệ sĩ làm nghệ thuật? Của một ca sĩ đóng vai trò trend-setter trong thị trường? Tôi không nghĩ Tùng đã thành công trong việc thuyết phục các khán giả về sự tiến bộ và sáng tạo trong âm nhạc của mình. Không thể phủ nhận hai sản phẩm gần đây nhất của Sơn Tùng đều là hai bài hát sinh ra là để viral.
Hơn một thập kỷ lặn ngụp trong làng giải trí Việt, có lẽ công thức để tạo ra một bản hit đã trở thành một phần DNA của Tùng. Cả Chúng Ta Của Tương Lai lẫn Đừng Làm Trái Tim Anh Đau - dù khác nhau về màu sắc âm nhạc, nhưng đều có phần giai điệu cực kỳ bắt tai, dễ nhớ và đầy sức mê hoặc. Tùng biết khán giả thích gì ở mình và tiếp tục khai thác triệt để điều đó nhằm duy trì sức hút mãnh liệt và vị thế nhà vua của mình.
Nhưng để nói về sự khác biệt giữa âm nhạc của Sơn Tùng hiện tại với âm nhạc của Sơn Tùng cách đây 10 năm, tôi không chắc tôi có thể tìm ra sự khác biệt. Nhạc của Tùng vẫn rất dễ nghe và mang một màu sắc đặc trưng của riêng cậu, nhưng sau rất nhiều năm, nó… vẫn thế. Tùng vẫn chiêu đãi khán giả bằng một màu nhạc đáng yêu, ngọt ngào kiểu tuổi xì tin.
Dường như, Tùng của hiện tại đang làm nhạc để thể hiện mình vẫn có thể thống trị top trending chứ không làm nhạc để tìm tòi và sáng tạo với nghệ thuật nữa. Điều này không khó hiểu khi cách đây 2 năm, Tùng chuyển hướng sang thử nghiệm thể loại nhạc tiệm cận hơn với xu hướng thế giới, và thậm chí còn táo bạo viết lời tiếng Anh với There’s No One At All. Bài hát đó là một thất bại. Không chỉ vì những lùm xùm không đáng có từ MV, mà về cơ bản, bài hát đó… không hay.
Cú vấp ngã quá đau từ There’s No One At All và sản phẩm sau đó là Making My Way - dường như đã khiến Tùng mất hết sự tự tin cần có để thử nghiệm những điều mới mẻ. Để không bị đánh giá là hụt hơi so với chính mình trước đây, Tùng trở lại với những phương án an toàn mà Tùng biết chắc khán giả sẽ dễ dàng tiếp nhận: Ballad và những bản nhạc kẹo ngọt.
Rõ ràng là Tùng không có lý do gì phải thay đổi nếu công thức cũ vẫn khiến Tùng thành công và khán giả của Tùng vẫn yêu thích. Tùng có thể hát những bài hát như thế này thêm 10 năm nữa cũng được, chừng nào khán giả còn ủng hộ. Nhưng chúng ta đều hiểu rằng, sự thành công của một nghệ sĩ không chỉ phụ thuộc vào top trending hay lượt thảo luận.
Chừng nào Sơn Tùng còn là một ca sĩ, những khán giả yêu nhạc sẽ còn đánh giá Tùng dựa trên những thước đo về sự trưởng thành và sáng tạo trong âm nhạc. Và nếu Tùng cứ mãi sống trong cái bong bóng lấp lánh từ lời khen mà fan tạo nên, rất có thể, cậu sẽ không thể tiếp tục phát triển về mặt chuyên môn.
Dù muốn hay không, fan của Tùng không thể phủ nhận được rằng đã từ lâu, âm nhạc của Tùng dậm chân tại chỗ. Lần cuối cùng, chúng ta được nghe một sản phẩm âm nhạc thực sự mang tính đột phá về mặt phong cách và màu sắc của Sơn Tùng là Lạc Trôi, và đó là câu chuyện của 7 năm trước.
Sau đó, với cú bắt tay cùng onionn., Tùng tiếp tục có một chút cá tính hơn với Chạy Ngay Đi và Hãy Trao Cho Anh. onionn. rời đi để lại cho Tùng một khoảng trống nhất định trong việc tạo ra màu sắc âm nhạc tiệm cận với xu hướng giới trẻ. Và chúng ta lại thấy một Sơn Tùng loay hoay trong những gì mình đang có. Các bài hát vẫn là hit khi ra mắt, vẫn viral, vẫn phá kỷ lục về mặt con số - nhưng sức ảnh hưởng thật sự và khiến người nghe phải gật gù vì sự tìm tòi sáng tạo, về tính nghệ thuật, về sự trưởng thành, về cái tôi nghệ sĩ - thì hoàn toàn không có.
Việc Tùng quanh quẩn mãi trong thứ âm nhạc một màu của mình có thể lý giải được bằng việc cậu phải chịu áp lực quá lớn của một nghệ sĩ hàng đầu Việt Nam. Sự kỳ vọng và yêu thương của fan không cho phép Tùng được sơ sảy trong bất cứ sản phẩm nào. Mọi thử nghiệm - nếu sai lầm - rất có thể sẽ là những bước lùi kéo cậu ngã khỏi cái ngai vàng mong manh vốn lắm kẻ dòm ngó để hạ bệ. Việc mỗi sản phẩm đều được đo ni đóng giày sao cho phù hợp nhất với thị hiếu của fan và của người nghe đại chúng đảm bảo cho Tùng vị trí số 1 mỗi khi trở lại, nhưng cũng bắt Tùng buộc phải đánh đổi sự sáng tạo cần có của một người nghệ sĩ.
Âm nhạc của Tùng, vì chủ đích sinh ra dành cho đại chúng, thế nên nội dung của chúng cũng là thứ mà đại chúng dễ tiếp cận. Nhạc của Tùng không có sự riêng tư, vậy nên nó dễ đi vào lối mòn của những chủ đề quen thuộc và tiếp cận một cách cực kỳ chung chung và bề mặt. Nhìn sang thế hệ mới như MCK, Wren Evans, tlinh, Vũ., Hoàng Dũng - có thể thấy âm nhạc của họ - dù khác nhau về thể loại, nhưng đều kể cho khán giả những câu chuyện riêng phảng phất chính cuộc đời mình.
Họ đại diện cho những nghệ sĩ sẵn sàng đào sâu vào những cung bậc cảm xúc, giãi bày những tâm tư và thành thật với những trải nghiệm, từ đó mang đến cho khán giả những sản phẩm không chỉ có giai điệu hay, mà còn là những câu từ thật sự có chiều sâu và sự đồng điệu.
Nghe một sản phẩm của tlinh hay MCK, chúng ta có thể biết một phần về những cảm xúc và câu chuyện chính họ từng trải qua. Có thể là lần đầu gặp gỡ một ai đó đặc biệt, hay sự tiếc nuối khi nhìn một mối tình đã kết thúc vì những sai lầm trẻ con. Các ca sĩ thế hệ mới đều coi Tùng là một trong những thần tượng lớn nhất để hướng đến, họ đều được truyền cảm hứng ít nhiều từ con đường mà Tùng đã đi. Và khi Tùng chững lại, họ lại đang tiến về phía trước như vũ bão. Không chỉ với âm nhạc thú vị hơn, mà còn đầy sức hút với người nghe trẻ. Trong khi đó, âm nhạc của Tùng vẫn là câu chuyện của chàng trai năm ấy.
Đừng Làm Trái Tim Anh Đau là một bản nhạc pop ngọt ngào với những rung động rất dễ thương của một chàng trai đang yêu, Muộn Rồi Mà Sao Còn cũng vậy và Có Chắc Yêu Là Đây cũng thế. Vẫn là câu chuyện của những đêm thao thức, suy tư, tâm sự cùng trăng sao về một mối tình đẹp tựa chiêm bao khiến chàng trai vấn vương, vu vơ, ngẩn ngơ, đắm chìm. Dù năm nay, Tùng đã… 30 tuổi.
Một điều nữa khiến Tùng trở nên hụt hơi với thế hệ trẻ trong cuộc chơi âm nhạc, đó chính là điều mà ai cũng nhắc trong suốt hơn 2 năm nay - Tùng không có một album riêng. Có thể với thời điểm Tùng nổi tiếng trong Vpop, việc ra mắt một album là không quá quan trọng khi các nghệ sĩ thường tập trung đầu tư cho MV và một bài hát để trở thành hit. Sau một thời gian dài, cách làm đó được chứng minh là… ngược đời và không giúp cho nền âm nhạc được phát triển một cách lành mạnh.
Việc nghệ sĩ chỉ chăm chăm ra bài hát, tìm cách lên top trending - không giúp định hình được cá tính và màu sắc âm nhạc của riêng họ, cũng không kể được với khán giả câu chuyện về người nghệ sĩ đấy, không cho khán giả được thấy sức sáng tạo và chất xám của anh/cô ta dành cho nghệ thuật của mình đến đâu. Không phải tự nhiên mà ở mọi giải thưởng danh giá nhất về âm nhạc trên thế giới, Album của năm - luôn là một trong những hạng mục quan trọng nhất và khiến các nghệ sĩ phải nỗ lực hết mình để đạt được. Một album là sản phẩm thể hiện thế giới quan, phong cách, góc nhìn và cái tôi của người nghệ sĩ ở từng thời điểm khác nhau.
Một bài hát hay có thể là nhờ may mắn chọn bài tốt, nhưng một album hay là nhờ chính tài năng và chất xám của người nghệ sĩ đó. Ở vị trí của một nghệ sĩ số 1 Vpop, lẽ ra Tùng nên nhìn thấy điều này trước tất cả những nghệ sĩ khác, nhưng cậu đã bỏ lỡ thời điểm của một người đón đầu xu hướng vì một sự chần chừ và tính toán nào đó. Và khi các nghệ sĩ Vpop lũ lượt cho ra mắt album như những bản tuyên ngôn hùng hồn về cái tôi của mình, thì Tùng vẫn loay hoay ra nhạc, quay MV chục tỷ rồi lại… gỡ MV, rồi lại quay tiếp MV chục tỷ nữa, trong khi lời hứa về một album vẫn cứ mãi bặt vô âm tín.
Có một lý giải nữa - của riêng tôi - cho việc 3 năm nay Sơn Tùng vẫn không có sự khởi sắc trong âm nhạc, đó là hạn chế đến từ chính khả năng của Tùng. Không thể phủ nhận bản năng của Tùng với những giai điệu bắt tai khán giả Việt Nam là thứ vốn đã rất rõ nét kể từ những ngày đầu tiên. Nhưng, việc Tùng vươn đến đỉnh cao hiện tại không chỉ nhờ âm nhạc.
10 năm trước, khi thị trường âm nhạc Việt Nam vẫn còn quanh quẩn với những cái tên cũ kỹ thì sự cá tính có phần ngông nghênh của Tùng là một gia vị mới lạ. Gương mặt đẹp trai, những ồn ào góp phần vào việc phủ sóng tên tuổi, cộng với thứ âm nhạc lạ tai nhưng rất dễ nghe, dễ cảm - Tùng dễ dàng vươn lên vị trí số 1. Ở thời điểm đó, người hâm mộ Việt Nam khao khát một hình tượng mới mẻ và thú vị như Tùng, thị trường cũng không có một đối thủ nào khác xứng tầm về sức ảnh hưởng, vậy nên không khó để Tùng chiếm trọn sự yêu mến của cả một thế hệ người hâm mộ. Đó là câu chuyện của việc đúng người, đúng thời điểm.
Việc Tùng ở trên đỉnh cao quá lâu cùng sự ủng hộ tuyệt đối của fandom hùng hậu - dễ khiến chúng ta đặt vào Tùng một thứ kỳ vọng của người được chọn. Rất có lẽ, khả năng của Tùng… chỉ đến thế thôi.
Tùng là một ca sĩ thần tượng sáng chói nhất trong thế hệ này và có một tài năng nhất định trong việc sáng tác ra những giai điệu dễ thương. Nhưng khi thị trường bắt đầu được nếm những món ăn lạ hơn, ngon hơn, phức tạp và có chiều sâu hơn, họ sẽ đặt ngược lại câu hỏi cho người được coi là mạnh nhất. Lúc đó, Tùng chới với trong việc vừa phải thể hiện mình xứng đáng với những kỳ vọng của công chúng, vừa phải giữ vững vị thế số 1 của mình trong khi chưa tạo ra được một sản phẩm khiến cậu đủ tự tin để so kè với các đàn em.
Trong nền âm nhạc ngày càng phát triển về chất lượng, một ca sĩ không thể nào một mình hoàn thiện, nhất là một ca sĩ thần tượng. Họ cần sự đồng hành của cả một ekip, trong đó có nhà sản xuất âm nhạc riêng. Tùng - ở chiều ngược lại - làm mọi thứ một mình. Sự xuất hiện chớp nhoáng của onionn. trong âm nhạc của Sơn Tùng để lại một câu hỏi về việc: Liệu có phải cái tôi và những lo toan của Sơn Tùng đã giới hạn không gian sáng tạo của cả onionn. lẫn chính Tùng? Và khi onionn. ra đi, thiếu đi một producer thật sự có cá tính và tầm nhìn, Sơn Tùng lại quay lại với cái vòng lặp luẩn quẩn của những ca khúc ngẩn ngơ, vu vơ, thẫn thờ với trăng sao…
Có thể với các fan, việc Tùng ra một album hay thay đổi màu sắc âm nhạc chẳng quan trọng đến thế. Họ yêu mến Sơn Tùng như một người thân và sẵn sàng chấp nhận việc Tùng ra 10 bài hát na ná nhau trong 10 năm tới, chỉ cần Tùng ra nhạc là đủ. Nhưng có lẽ, khi Sơn Tùng M-TP chấp nhận điều đó cũng có nghĩa là Tùng yên phận chấp nhận rằng mình là một ca sĩ thần tượng, chấp nhận rằng sức sáng tạo của mình có hạn và chặng đường lao động, làm nghề của mình với tư cách một ca sĩ sắp kết thúc. Điều này dường như đang xảy ra khi người ta có thể cảm nhận nhiệt huyết của Tùng trong việc nỗ lực làm mới mình đã không còn nữa, và thế hệ mới cực kỳ tài năng đang phát triển như vũ bão.
Tuổi 30, cái tuổi chín nhất của một người nghệ sĩ, cái tuổi đã kinh qua những trải nghiệm, thăng trầm, đã có cho mình kinh nghiệm xương máu và ngấm đủ những tinh hoa, đã có trong tay đủ thành công để tự tin sáng tạo - thay vì tiếp tục nghĩ về những thử thách mới, dường như Tùng đang chậm lại đằng sau và tính đường hướng về phía một bãi đáp đủ đẹp và hoành tráng để kết lại 10 năm trên đỉnh cao.
Dĩ nhiên, Tùng vẫn sẽ là ông vua của Vpop trong 1-2 năm tới, vẫn sẽ thống trị mọi bảng xếp hạng, vẫn là thần tượng có fandom hùng hậu nhất Việt Nam,... Nhưng đến cuối ngày, người ta sẽ cần nhiều hơn thế để đánh giá về di sản của một người nghệ sĩ. Và với gia tài còn chưa đến 20 bài hát và 0 album, Tùng sẽ để lại điều gì cho người ta thấy về con người đã ngồi trên ngai vàng trong suốt 10 năm ấy?
Câu hỏi này, Tùng có thể trả lời hoặc không. Nhưng nếu Tùng vẫn còn tham vọng đứng trên đỉnh cao nhiều nhiều năm nữa, Tùng cần phải rốt ráo thay đổi và nghiêm túc trong việc đầu tư vào các sản phẩm lớn tiếp theo để thể hiện khả năng và tầm vóc của mình. Chiếc đồng hồ đếm ngược đang dồn dập hơn bao giờ hết và thế hệ sau đang thiện chiến xông lên, thời gian của Tùng không còn nhiều để tiếp tục quanh quẩn với những sản phẩm nhàng nhàng chỉ để duy trì sức hút.
Một năm tiếp theo sẽ là thời điểm then chốt để nhìn thấy được thật sự Tùng đang tiến lên hay muốn… về hưu. Và với sự yêu mến Tùng từ những ngày đầu tiên, tôi thật sự mong chờ - một lần được nhìn thấy Tùng vẫy vùng với những bản sắc độc đáo và sự mạo hiểm của một ngôi sao lớn.
