"Cuốn mùa xuân" và "cuốn mùa hè": hai cái tên… chẳng biết từ đâu ra của nem rán và gỏi cuốn Việt Nam

Người Việt Nam có hai món cuốn đã vươn ra thế giới, đó là nem rán (miền Nam gọi là chả giò) và gỏi cuốn. Đi bất cứ nhà hàng món Việt nào ở nước ngoài, bạn cũng sẽ thấy hai loại cuốn này chiễm chệ ngay đầu thực đơn như một món khai vị "must-try" (nhất định phải thử). Hai món ăn này nhiều lần được bạn bè quốc tế khen ngợi và yêu thích, và họ gọi chúng bằng hai cái tên nghe có phần… lạ lẫm.

Nem rán được gọi là spring roll và gỏi cuốn được gọi là summer roll bởi bạn bè quốc tế.

Đó là spring roll và summer roll, dịch ra có nghĩa là "cuốn mùa xuân" và "cuốn mùa hè". Điều này quả thật lạ lùng vì người Việt Nam dường như chẳng ai gọi hai món này như thế, hay liên hệ chúng với mùa màng. Những món này cũng không hẳn là món ăn theo mùa ở Việt Nam, chúng có những nguyên liệu gần như có thể ăn được quanh năm. Vậy thì hai cái tên này do đâu mà có?

Nem rán được gọi là cuốn mùa xuân là do người ta ăn món này vào mùa xuân rất nhiều.

Theo như nhiều người, sở dĩ gọi nem rán là spring rolls là vì món ăn này được người nước ngoài cho là thích hợp ăn vào mùa xuân. Mùa xuân ở các nước phương Tây thường có nhiệt độ lạnh, một số nơi thậm chí còn có tuyết rơi (ở Đức, nem rán được gọi là frühstücken rollen, cũng là "cuốn mùa xuân"). Vào thời tiết lạnh như vậy, những món ăn chiên ngập dầu nhiều năng lượng là lựa chọn lý tưởng. Khi trời lạnh, con người ta tiêu hao nhiều năng lượng để "bật" chế độ tự sưởi ấm, nên món nem rán thường được ăn vào mùa này. Vậy nên cái tên "cuốn mùa xuân" có lẽ bắt đầu từ đây.

Gỏi cuốn được gọi là summer roll cũng vì lý do tương tự.

Ngược lại, cuốn mùa hè cũng được cho là có xuất phát điểm tương tự. Mùa hè là mùa nóng nực rõ ràng, vậy nên người ta sẽ hướng đến món ăn nào đó thanh lành, mát mẻ và ít calorie. Món gỏi cuốn với nguyên liệu chính là rau củ, thịt và tôm luộc thanh đạm không nghi ngờ gì sẽ là lựa chọn phù hợp ở thời điểm này trong năm.

Spring roll và summer roll thường được dùng để phân biệt giữa hai món cuốn với nhau. Có đôi khi, người ta cũng gọi gỏi cuốn bằng spring roll, nhưng khi nem rán đứng cùng với gỏi cuốn thì cái tên summer roll lại được mang ra để phân biệt.

Một số nghiên cứu khác cũng cho thấy, nem rán thực ra có nguồn gốc từ Trung Quốc, và vì đây là món ăn năm mới của người Hoa nên nó được gọi là spring roll. Song, giả thuyết này lại không giải thích được vì sao người nước ngoài lại gọi gỏi cuốn là summer roll.

Vậy nên, nếu có muốn gọi món Việt khi ở nước ngoài thì hãy nhớ đến sự khác biệt giữa hai món này, kẻo không lại gọi nhầm đấy nhé!