Trưa 20-5, tại cầu bộ hành số 7 (đường Võ Văn Kiệt, đoạn giáp ranh quận 5 và quận 8), một phụ nữ cùng con nhỏ chừng 4 tuổi nhanh chân leo lên giữa cầu tìm góc khuất. Sau khi nhìn trước ngó sau thấy không có ai, người này đẩy con sang một góc rồi kéo tay áo mình, vỗ nhẹ tìm đường gân trên tay, rút ống kim tiêm thủ sẵn ra chích. Đứa con 4 tuổi đưa mắt ngây thơ nhìn mẹ.
Chích ma túy công khai tại khu vực cầu bộ hành số 7 (đường Võ Văn Kiệt, đoạn giáp ranh quận 5 và quận 8). Ảnh: LÊ PHONG
Ngang nhiên tiêm chích, chào mời
Hơn 20 phút sau, một người đàn ông lớn tuổi cùng một phụ nữ khác lần lượt tìm đến khu vực trên. Mất rất nhiều thời gian để tìm chỗ chích trên cánh tay chi chít vết kim tiêm nhưng cuối cùng, cả hai không thể tự mình chích được, nên người này phải giúp người kia, sau đó họ ngã ngửa ra vì "phê thuốc".
Cũng tại vị trí này, một đối tượng mặc quần đùi xanh, áo sơ mi nâu liên tục đảo qua đảo lại. Hễ có con nghiện tìm đến là nhanh chân tiếp cận. Thấy chúng tôi đứng gần đó khá lâu, anh ta chạy đến kéo khẩu trang nói nhỏ vào tai: "Dùng hàng không?". Không nhận được cái gật đầu, người này nhanh chân bỏ đi.
Một số cây cầu bộ hành khác cũng trên đường Võ Văn Kiệt la liệt kim tiêm nằm giữa đường đi, trên các chân trụ cầu, trong gốc cây do người nghiện bỏ lại sau khi sử dụng.
Thường xuyên đi qua cầu bộ hành số 7, em Võ Hoàng Long (học sinh Trường THPT Võ Văn Kiệt, quận 8) cho biết: "Giờ tan học, luôn có chú bảo vệ đứng canh chừng cho học sinh vì nhiều người nghiện ngang nhiên chích ma túy. Mấy bạn nữ gần như không dám đi qua cầu một mình, phải đợi mấy bạn nam đi chung hoặc phải có chú bảo vệ đi theo. Có mấy lần em suýt đạp trúng kim tiêm vì họ chích xong vứt thẳng trên đường đi hoặc trong bụi cây. Mấy chú bảo vệ ngày nào cũng đi lượm để bỏ đi mà cũng không xuể".
Tiêm chích ma túy dưới gầm cầu Nguyễn Văn Cừ (quận 5). Ảnh: HÂN TRIỆU
Ngày 25-4, dưới gầm cầu Nguyễn Văn Cừ (nằm trên trục đường Trần Hưng Đạo, quận 5), chúng tôi ghi nhận một người đàn ông và một phụ nữ bỏ chiếc xe đạp chơ vơ trên vỉa hè, xuống ngồi dưới gầm cầu để tiêm chích, bất chấp sự e dè, ái ngại của người đi đường.
Tương tự, dọc kênh Nhiêu Lộc - Thị Nghè, cầu Kiệu (bắc qua kênh Nhiêu Lộc, nối quận 3 và quận Phú Nhuận), cầu Bông (quận Bình Thạnh) cũng là những điểm tụ tập lý tưởng của người nghiện. Tại đây, kim tiêm chất đống, xen lẫn với rác thải dưới chân cầu, trong lùm cây.
Đi tập thể dục dọc bờ kè kênh Nhiêu Lộc trên đường Hoàng Sa, chị Nguyễn Thị Kim Phi (quận Phú Nhuận) chia sẻ: "Buổi sáng, buổi chiều mọi người đi thể dục dọc bờ kè nhiều lắm nhưng ai cũng ái ngại mỗi khi đi ngang qua dưới chân cầu vì hay gặp những người nghiện tiêm chích ma túy. Nhìn cây kim tiêm lăm lăm trên tay họ, tôi sợ không dám đi, cứ đến đoạn đó là đi vòng ngược lại".
Quay lại điểm nóng tại Bến xe An Sương, sau khi cơ quan chức năng gắn nhiều camera, dân nghiện đã di dời đi chỗ khác. Các con hẻm đằng sau bờ tường bao quanh bến xe hiện là "bãi đáp" mới của dân nghiện. Đặc biệt nơi được xem là an toàn và kín đáo nhất là khu nghĩa trang nép bên hông Bến xe An Sương, dưới chân bờ rào xung quanh nghĩa trang đầy kim tiêm, nằm len lỏi trong lớp lá cây rải rác ven đường. Dù mới khoảng 9 giờ ngày 25-4 nhưng đã có vài người tấp vội xe vào khu vực nghĩa trang, chọn một góc khuất bên cạnh ngôi mộ rồi vạch tay tự tiêm.
Anh Lê Hoàng Giang sống gần khu vực này cho biết: "Dân nghiện hay tấp vô khu nghĩa trang và bãi rác gần đây để chích. Chuyện họ đến đây chích và sốc thuốc chết là bình thường. Có nhà sáng ngủ dậy thì thấy người nghiện nằm chết trước cửa nhà mình".
Khó xử lý triệt để
Ông Lê Tấn Đạt, Chủ tịch UBND phường Phạm Ngũ Lão (quận 1), cho biết hiện nay, các quy định pháp luật về việc xử lý người nghiện còn nhiều bất cập, khó khăn. Tại Công viên 23 Tháng 9, từ đầu năm đến nay, chính quyền địa phương đã phát hiện 65 trường hợp người nghiện ma túy. Tuy nhiên, không ít trường hợp sau khi bàn giao cho các trung tâm cai nghiện thì hôm sau đã thấy họ xuất hiện do khi bị đưa đến trung tâm, họ giả vờ đau, yêu cầu chở đến các bệnh viện rồi lợi dụng sơ hở tự ý bỏ trốn. "Khổ nhất là các đối tượng mua bán ma túy ở các vùng ven sau đó đi xe buýt về công viên quận 1 làm bãi đáp" - ông Đạt chia sẻ.
Nói về tình trạng tiêm chích ma túy diễn ra công khai, đại diện Công an quận 8 cho biết một số người nghiện ma túy lang thang ở các tỉnh bị bắt quả tang đang chích ma túy, lực lượng chức năng có nhiệm vụ tạm giữ và xác minh. Hồ sơ gửi đến địa phương người nghiện cư trú để nhờ phản hồi nhưng hầu hết các đơn vị tỉnh, thành khác không trả lời. Vì vậy, sau một thời gian bắt buộc phải thả đối tượng ra cộng đồng. Hơn nữa, việc cai nghiện tại cộng đồng còn bất cập, các đối tượng tái nghiện vẫn còn diễn ra khá nhiều.
Cai nghiện ở trung tâm hiệu quả hơn cộng đồng
Phòng CSĐT tội phạm về ma túy Công an TP HCM cho rằng hiện nay, nhiều đối tượng sử dụng chất ma túy nhưng vẫn chưa được đưa vào danh mục chất cấm. Trong đó, một số dạng hợp chất sử dụng có biểu hiện gây phê, nghiện không khác gì ma túy nhưng khi kiểm tra nước tiểu thì chất này không nằm trong danh mục ma túy, vì vậy không xử lý mà chuyển qua trung tâm chữa bệnh.
"Chúng tôi nhận thấy ngoài việc tăng cường triệt phá các đường dây ma túy, cần phải rà soát, bổ sung các hợp chất vào danh mục ma túy. Ngoài ra, việc cai nghiện tại trung tâm hiệu quả hơn cộng đồng vì nhiều trường hợp cả gia đình cùng nghiện nên rất khó ngăn chặn tình trạng tái sử dụng những hợp chất này" - đại diện Phòng CSĐT tội phạm về ma túy kiến nghị.