Có nên thay đổi loại vắc xin HPV trong liệu trình tiêm hay không, ảnh hưởng thế nào?

Hiện có mấy loại vắc xin HPV và khác nhau như thế nào?

Có nhiều cách phân loại nhóm vắc xin HPV, nhưng phổ biến nhất là theo nhóm chủng virus HPV mà nó bảo vệ. Như vậy hiện có 3 loại chính:

- HPV2: Bảo vệ 2 chủng nguy cơ cao là HPV 16 và 18 - hai chủng gây ra khoảng 70% các ca ung thư cổ tử cung.

- HPV4: Ngoài HPV 16 và 18, còn bảo vệ thêm 2 chủng HPV 6 và 11 - nguyên nhân chính gây mụn cóc sinh dục.

- HPV9: Bảo vệ tổng cộng 9 chủng - bao gồm 7 chủng nguy cơ cao (HPV 16, 18, 31, 33, 45, 52, 58) và 2 chủng gây mụn cóc sinh dục (HPV 6, 11). Đây là loại có phạm vi bảo vệ rộng nhất hiện nay.

Mỗi loại vắc xin có liệu trình tiêm cụ thể (2 hoặc 3 mũi tùy độ tuổi) và việc hoàn thành đúng liệu trình là rất quan trọng để đạt hiệu quả phòng bệnh tối ưu.

Có nên thay đổi loại vắc xin HPV trong liệu trình tiêm hay không?

Các tổ chức y tế trong nước và quốc tế cũng như nhà sản xuất vắc xin HPV đều khuyến nghị: KHÔNG NÊN thay đổi loại vắc xin trong liệu trình tiêm, nên hoàn thành đủ và đúng lịch liệu trình tiêm bằng MỘT LOẠI vắc xin đã tiêm ở mũi đầu.

Lý do là:

- Nghiên cứu chỉ thực hiện theo từng loại: Mỗi vắc xin được thử nghiệm hiệu quả riêng biệt. Trộn lẫn các loại chưa có bằng chứng đầy đủ về hiệu quả lâu dài.

- Khác biệt thành phần và tá dược: Dù cùng mục tiêu bảo vệ HPV, các loại vắc xin có nồng độ kháng nguyên và công thức khác nhau, ảnh hưởng đến phản ứng miễn dịch.

- Hiệu quả không đảm bảo như liệu trình chuẩn: Tiêm đúng loại từ đầu đến cuối giúp cơ thể tạo miễn dịch bền vững và mạnh nhất với các chủng đích.

- Khó theo dõi và đánh giá kết quả tiêm chủng: Việc trộn vắc xin khiến bác sĩ khó xác định hiệu quả hoặc xử trí nếu có phản ứng phụ.

Hậu quả của việc thay đổi loại vắc xin trong liệu trình

Mặc dù không nên nhưng trong một số trường hợp bất khả kháng vẫn xảy ra tình trạng thay đổi loại vắc xin trong liệu trình tiêm. Có thể kể đến như hết vắc xin tạm thời, chuyển nơi sinh sống, tình trạng sức khỏe đặc biệt… Lúc này, bác sĩ có thể cân nhắc chuyển đổi vắc xin, nhưng chỉ theo hướng tăng mức độ bảo vệ. Ví dụ cụ thể như:

- Từ HPV2 hoặc HPV4 sang HPV9: Có thể chấp nhận được trong một số trường hợp. Bạn vẫn nhận được bảo vệ bổ sung từ 5 chủng HPV nguy cơ cao khác trong HPV9. Tuy nhiên, hiệu quả miễn dịch với toàn bộ 9 chủng có thể không đạt như khi tiêm HPV9 từ đầu.

- Ngược lại, từ HPV9 sang HPV2/HPV4: Không được khuyến nghị, vì bạn sẽ mất đi sự bảo vệ với 5 chủng bổ sung trong HPV9. Việc chuyển sang loại ít chủng hơn không mang lại lợi ích, còn làm giảm hiệu quả phòng ngừa.

Điều quan trọng nhất là chúng ta không được tự ý quyết định thay đổi loại vắc xin HPV trong liệu trình tiêm. Chỉ thực hiện khi có chỉ định của bác sĩ và đã thực hiện các kiểm tra, thông báo vấn đề sức khỏe cần thiết. Hơn nữa, dù thay đổi loại thì bạn vẫn cần hoàn thành liệu trình 3 mũi đủ thời gian để đảm bảo hiệu quả và an toàn.