Nhắc tới những công việc tay trái giúp dân văn phòng kiếm thêm “đồng ra đồng vào”, chắc hẳn đây sẽ là những cái tên đầu tiên bật ra trong tâm trí của phần lớn chúng ta: Làm affiliate (liên kết tiếp thị), bán hàng online, viết lách, dịch thuật,...Chứ ít ai nghĩ một nhân viên văn phòng lại đi làm giúp việc ngoài giờ hành chính; một phần vì chúng ta thường mặc định chỉ có các cô, các bác trung niên, đã nghỉ hưu mới làm công việc này; một phần vì niềm tin “lương giúp việc theo giờ chẳng đáng bao nhiêu”.
Nhưng chuyện gì cũng có ngoại lệ. Ngọc Linh (30 tuổi) - Cô gái mà chúng tôi có cơ hội trò chuyện, là một trong số ít những người từ chối các công việc trí óc khi tìm nghề tay trái, để đi làm giúp việc theo giờ, mà nói chính xác hơn là người dọn nhà theo giờ.
Quay trở lại khoảng thời gian giãn cách xã hội vì đại dịch Covid-19, thời điểm mọi hoạt động vui chơi giải trí “đóng băng” cũng chính là lúc Ngọc Linh nhận diện được “đam mê ra tiền” của mình.
“Trước đây, mình chỉ nghĩ là mình không ghét việc rửa bát hay dọn nhà thôi, chứ bảo đến mức đam mê hay nghiện thì không phải, vì mình cũng chưa bao giờ có cơ hội rửa mấy chục mâm cỗ, hay dọn nhà mấy trăm mét vuông cả. Mãi tới lúc giãn cách xã hội, mình mới nhận ra mình thích rửa bát, thích dọn nhà hơn mình vẫn nghĩ.
Hồi đó, mình ở cùng bạn trai, quanh quẩn trong nhà cả ngày, chẳng biết làm gì nên một đứa bày vẽ nấu nướng, một đứa cắm cúi dọn dẹp. Một ngày mình rửa 3 mâm bát, dọn từ phòng ngủ đến phòng khách, rồi vắt sang cả nhà vệ sinh. Ngày nào cũng như vậy, nhưng không thấy chán hay mệt, ngược lại còn thấy rất vui.
Đến lúc ấy mình mới nhận ra là trước đây, mình có quá nhiều lựa chọn để giải trí, nên mình cũng chỉ dọn nhà như một việc “phải làm”, mà không tập trung và không chú tâm vào nó” - Ngọc Linh chia sẻ.
Tua nhanh đến khi dịch bệnh qua đi, mọi người quay lại nhịp sống bình thường, và Ngọc Linh cũng thế. Không còn quanh quẩn ở nhà 24/7, không còn đủ thời gian để bày vẽ nấu nướng, hay dọn nhà mỗi ngày 1 lần vì phải đi làm từ 9h sáng đến 5h chiều, nhưng Ngọc Linh vẫn quyết không từ bỏ việc rửa bát, dọn dẹp - lúc này, đã trở thành đam mê.
Dọn nhà mình mãi cũng thành quen, cũng chán, nên Ngọc Linh “xin” bạn bè cho mình sang dọn nhà giúp, vào cuối tuần.
Cô cho biết ban đầu, bạn bè còn tưởng cô nói đùa, nhưng với sự khẩn thiết van nài “em dọn nhà em chán lắm rồi, nó không thể bẩn hay bừa được nữa”, bạn cô mới tin cô thích dọn nhà thật.
Và cũng nhờ người bạn ấy mà Ngọc Linh mới bén duyên với công việc dọn nhà theo giờ.
“Mình sang dọn cho 1 lần, bạn mình ưng quá thế là bảo mình sang dọn hàng tuần luôn, hứa trả 180k/lần. Nghe xong mình còn giãy nảy lên bảo thôi chẳng lấy tiền, vì mình đang thích dọn quá chẳng được. Nhưng bạn mình bảo nếu không có mình tới dọn, bạn cũng phải thuê dịch vụ dọn nhà, cũng tốn tiền tương tự mà lắm khi dọn xong nhà vẫn còn tóc, gầm bàn vẫn đầy bụi, lại còn phải ở nhà trông người ta.
Lúc ấy, mình mới nhận ra mình dọn nhà cũng “đường được đấy chứ”, và mới bắt đầu nghĩ tới việc đi dọn nhà theo giờ để kiếm tiền”.
Ngọc Linh cho biết người bạn của cô ở chung cư, mà chung cư nào cũng có 1 nhóm cư dân cả. Thi thoảng có người đăng bài tìm người dọn nhà, bạn cô “review nhẹ đôi lời” là cô lại có thêm khách mới.
Cứ như vậy, từ một người phải “xin bạn cho đến dọn nhà”, Ngọc Linh bắt đầu bước vào trạng thái "phải xếp lịch" mới có thời gian làm công việc này.
Tiếng lành đồn xa tới cả cộng đồng người nước ngoài tại Hà Nội (Hanoi Massive Group), Ngọc Linh không chỉ dọn nhà cho người Việt, mà còn dọn nhà cho cả khách tây.
Hiện tại, lịch dọn nhà của Ngọc Linh gần như luôn kín cả tuần, và khách cũng đều là khách quen. Cô cứ dọn cho ai 1-2 lần là họ gần như sẽ đặt lịch cố định hàng tuần, nên khoảng 1 năm trở lại đây, Ngọc Linh hiếm khi nhận lịch dọn nhà cho những người mới vì lịch đã kín cả rồi.
Phải nhắc lại, Ngọc Linh vẫn là một nhân viên văn phòng, dọn nhà theo giờ chỉ là công việc ngoài giờ hành chính của cô gái 30 tuổi này.
"Tiếng Anh mình giao tiếp cũng tàm tạm, nên dọn nhà cho người nước ngoài cũng không gặp khó khăn gì mấy. Mình thì không phân biệt khách tây hay khách ta, khách nào mình cũng tính tiền như nhau thôi, 100k/tiếng. Nếu phải mang theo máy hút bụi (loại hút bụi sàn và hút bụi giường đệm/sofa) thì 120k/tiếng, nhưng cũng hiếm nhà như vậy lắm.
Công việc thì mỗi nhà 1 kiểu. Có nhà thì vừa rửa bát, vừa dọn dẹp, thậm chí là cả tắm cho chó nữa. Mình cũng đang nuôi chó nên chỉ cần làm quen được với "các cháu", thì chủ nhà cũng nhờ mình tắm cho "các cháu" luôn" - Ngọc Linh kể.
Dù không tiết lộ mức thu nhập cụ thể từ công việc đi dọn nhà thuê, nhưng Ngọc Linh cho biết "cũng ngang ngửa lương văn phòng". Thấy cô thật thà, dọn dẹp lại có tâm nên không ít người còn "làm tròn" tiền mỗi lần chuyển khoản vào ngày cuối tháng. Tháng trước Tết, thậm chí có người còn "lì xì sớm" cho cô thêm 1 triệu.
Coi việc dọn nhà là một hình thức thiền định, một cách giải tỏa stress, mà còn kiếm được tiền nữa, nên cũng không quá khó hiểu khi Ngọc Linh từ đam mệ dọn nhà, thành "nghiện" dọn nhà, đến mức đi làm full 2 ngày cuối tuần, và các tối trong tuần, chỉ nghỉ đúng 1 buổi tối thứ 6.
"Càng làm công việc này, mình càng thấm thía một điều là sự chỉn chu trong những công việc thuần tay chân cũng là thứ phải rèn luyện, và để rèn luyện được thì cũng không đơn giản chút nào.
Đơn cử như việc dọn nhà tắm chẳng hạn, chai sữa tắm trước khi mình dọn, nó ở vị trí nào, thì lúc mình dọn xong, nó vẫn phải ở vị trí đó, vì họ quen tay với lấy nó ở chỗ ấy rồi. Bản thân mình cũng rất khó chịu nếu đồ đạc của mình bị thay đổi vị trí.
Mình mang tâm thế ấy đi dọn nhà thuê, và nhận được không ít feedback ưng ý, hài lòng, chỉ vì 1 chi tiết tưởng là vô thưởng vô phạt ấy. Có khách còn bảo với mình là trước đây, họ sử dụng dịch vụ dọn nhà, ai đến dọn họ cũng dặn là dọn cẩn thận giúp cháu và đừng đảo lộn đồ đạc, nhưng người ta chẳng để tâm nên họ rất bực".
Có thể không ít người vẫn còn giữ suy nghĩ phân biệt “công việc tay chân” với “công việc trí óc”, và cho rằng làm được công việc trí óc mới khó, chứ công việc tay chân thì ai cũng làm được, miễn là… còn lành lặn.
Nhưng những chia sẻ của Ngọc Linh đã phần nào chứng minh điều ngược lại.
30 tuổi, đương nhiên không thể gọi là trẻ, nhưng cũng không phải là độ tuổi “đủ già” để Ngọc Linh có thể được tin tưởng, và có thể gắn bó với công việc dọn nhà theo giờ, nhất là với những vị khách là phụ nữ đã có chồng. Lý do vì sao, có lẽ, chúng ta đều có thể ngầm hiểu được.
Nhưng Ngọc Linh làm được, thậm chí, cô còn khiến các khách hàng từ bỏ hẳn các app cung cấp dịch vụ dọn nhà theo giờ, để gắn bó với cô. Vậy mới thấy đúng là công việc nào cũng vậy, phải đặt cái tâm của mình vào đó, mới thành công được.
Sau cuộc trò chuyện với Ngọc Linh, tôi chợt nhớ tới một câu nói rất nổi tiếng của nhà văn Nam Cao: “Sự cẩu thả trong bất cứ nghề gì cũng là một sự bất lương”.