Chỉ cần cô bán hàng hét giá cao, tôi cũng chẳng dám phản ứng. Chỉ cần có người bán nói nhanh mấy câu "hàng chị đẹp đấy em", tôi lại cười cười trả tiền. Trong lòng biết rõ mình đang bị "hớ", nhưng vì ngại, vì sợ "quê", tôi cứ thế mua luôn.
"Vài ngàn thôi mà, có đáng gì đâu", tôi tự trấn an mình. Cho đến khi tổng kết một tháng, tôi giật mình: tiền chợ bị đội lên gần 400.000 đồng chỉ vì không mặc cả.
Mỗi lần đi chợ, tôi mua rau, mua thịt, thêm chút hoa quả: Tổng cộng 150.000–200.000 đồng/lần.
Nếu mỗi lần bị "hớ" khoảng 10.000–20.000 đồng, thì:
- 5 lần đi chợ/tuần → thiệt 50.000–100.000 đồng/tuần
- 4 tuần/tháng → thiệt 200.000–400.000 đồng/tháng
Số tiền ấy, nếu giữ lại, đủ để tôi trả tiền điện, hoặc góp thêm vào quỹ tiết kiệm cá nhân.
Tôi quyết định thay đổi thói quen đi chợ ngay từ tháng sau.
Tôi thay đổi rất nhỏ thôi:
- Không vội mua ngay tại sạp đầu tiên.
- Đi lướt vài vòng, nhìn bảng giá treo, nghe những người mua xung quanh hỏi giá.
Ví dụ:
- Cá nục ở sạp đầu tiên hét 90.000 đồng/kg, nhưng sạp cách đó 5 bước chỉ bán 75.000 đồng/kg.
- Rau muống sạp A nói 15.000 đồng/bó, nhưng hai sạp khác chỉ bán 10.000–12.000 đồng/bó.
- Chỉ cần bớt vội vàng, tôi đã tự giảm thiểu nguy cơ bị mua đắt.
Mẹ tôi dạy: "Trả giá cũng là một phép xã giao, không phải là cuộc đấu khẩu".
Thay vì phán "đắt thế" hay "bên kia rẻ hơn", tôi tập nói: "Em mua ăn thôi, chị bớt chút nhé" hay "Hôm nay em lấy thêm mấy món, chị tính nhẹ tay giúp em".
Với thái độ nhẹ nhàng, cười tươi, hầu như lần nào tôi cũng được bớt từ 2.000–5.000 đồng/món. Có lần mua đủ đồ cho cả tuần, chị bán hàng còn chủ động bớt thêm 10.000 đồng và cho ít rau thơm, hành lá.
Tôi cũng thay đổi thói quen:
Không mua tản mạn mỗi sạp một món.
Ưu tiên gom mua 3–4 món tại cùng một quầy.
Điều này vừa tiết kiệm thời gian, vừa dễ thương lượng giá: "Chị tính cho em gọn 3 món này nhé, em lấy luôn".
Thay vì mặc cả từng món, tôi mặc cả cả đơn hàng. Thành ra, không chỉ đỡ lúng túng, mà còn tạo thiện cảm với người bán.
Tôi tổng hợp lại chi tiêu tháng 3 và tháng 4:
Chỉ tiêu | Trước (không trả giá) | Sau (trả giá khéo) |
---|---|---|
Tiền chợ trung bình/tuần | ~850.000đ | ~750.000đ |
Tiền chợ trung bình/tháng | ~3.400.000đ | ~3.000.000đ |
Thực phẩm bỏ phí | 10–15% | <5% |
Tính ra, mỗi tháng tôi tiết kiệm gần 400.000 đồng – tương đương một khoản tiền đủ cho 3 lần đi cafe, hoặc 1 bữa ăn nhà hàng nhỏ.
Bây giờ, mỗi sáng cuối tuần đi chợ, tôi không còn sợ bị nói thách. Tôi cũng không còn xấu hổ khi nhẹ nhàng xin bớt giá.
Tôi đi chợ chủ động hơn, tỉnh táo hơn, và mỗi bữa cơm tôi nấu cho bản thân cũng vì thế mà thấy vui hơn. Đi chợ – giống như tiêu tiền – cần học cách biết mình đang làm gì.
Không tranh giành, không cò kè từng đồng, nhưng cũng không dễ dàng để ví tiền "rò rỉ" lúc nào không hay.