Cao Khảo - kỳ thi có thể thay đổi vận mệnh cả cuộc đời học sinh Trung Quốc

Đầu tuần này, người dân trên cả nước Trung Quốc lại chộn rộn, lo lắng khi một mùa Cao Khảo nữa lại bắt đầu. Đây là kỳ thi quan trọng nhất với học sinh Trung Quốc khi năm nay, có khoảng 9,4 triệu em học sinh tham cuộc thi để giành lấy 1 chỗ trong các trường đại học Trung Quốc. 

Tuy nhiên, trong số 9,4 triệu thí sinh, sẽ có khoảng 3,7 triệu người có cơ hội vào đại học, theo bộ giáo dục chia sẻ. Con số này hơn năm ngoái khoảng 10,000 thí sinh.

Nhìn chung là như vậy nhưng để có thể lọt vào các trường đại học thuộc vào hàng top của Trung Quốc, cuộc cạnh tranh còn gay gắt và khốc liệt hơn nhiều. Chính quyền cũng thực hiện nhiều biện pháp để ngăn chặn việc thí sinh gian lận. Từ năm ngoái, việc gian lận trong kỳ thi Cao Khảo được xem như một hành động phạm tội.

Các thí sinh kiểm tra bài sau khi hoàn thành bài thi.

Với các em học sinh Trung Quốc, kỳ thi Cao Khảo có thể mang đến một tương lai tốt đẹp hơn cho cuộc đời các em. Con em của các gia đình nghèo ở nông thôn cũng trông chờ vào kỳ thi này để thay đổi vận mệnh, thoát nghèo. 

Tuy nhiên, có điều gì đằng sau kỳ thi Cao Khảo mà nhiều người còn chưa biết?

Cao Khảo là gì? 

Cao Khảo là kỳ thi đầu vào đại học tại Trung Quốc - một bài kiểm tra chất lượng học thuật với tất cả các học sinh trung học, mong muốn theo đuổi sự nghiệp học hành với bậc đại học.

Kỳ thi Cao Khảo đầu tiên tại Trung Quốc được tổ chức vào năm 1952. Tuy nhiên, vì vài vấn đề trong nước, kỳ thi này đã bị hoãn 25 năm rồi mới được tiếp tục tổ chức.

Các em học sinh hoàn thành bài thi đại học của mình.

Đến năm 1977, Cao Khảo được tổ chức lại trên cả nước và năm nay là năm đánh dấu kỷ niệm 40 năm kỳ thi Cao Khảo. Năm 2001, bộ giáo dục Trung Quốc đã bỏ những quy định về hạn chế độ tuổi trong kỳ thi đại học và bất cứ ai có bằng trung học đều có thể đăng ký thi Cao Khảo.

Năm 2008 đạt kỷ lục về số lượng người thi khi có tới 10,5 triệu học sinh đi thi đại học. Tuy nhiên, con số đó đã giảm dần qua các năm và tới năm nay chỉ còn khoảng 9,4 triệu học sinh đăng ký thi Cao Khảo. 

Có bao nhiêu môn thi tại Cao Khảo?

Kỳ thi Cao Khảo sẽ bao gồm 3 môn học bắt buộc: Tiếng Trung, toán và tiếng Anh - ngoài ra sẽ còn một môn thi tùy thuộc vào khối ngành mà học sinh định học; khoa học hay xã hội. Toàn bộ kỳ thi kéo dài 9 tiếng trong 2 ngày, bắt đầu từ ngày mùng 7. Trong một số trường hợp đặc biệt, các thí sinh vùng dân tộc thiểu số sẽ thi bằng tiếng dân tộc vào ngày mùng 9. 

Tại sao kỳ thi Cao Khảo lại quan trọng vậy với người Trung Quốc?

Cao Khảo được coi là bước ngoặt quan trọng với học sinh trung học tại Trung Quốc khi điểm số của các em sẽ phần nào quyết định tương lai - các em có thể vào đại học không, các em sẽ học ở trường nào và công việc nào sẽ đợi các em phía trước.

Các thí sinh phải được điểm cao trong kỳ thi Cao Khảo mới có thể vào các trường đại học tốt. Đây là những ngôi trường có thể đảm bảo các công việc tốt và tương lai xán lạn cho các em học sinh sau khi tốt nghiệp.

Với người dân Trung Quốc, đặc biệt là các em tới từ gia đình khó khăn, nông thôn, điểm cao trong kỳ thi Cao Khảo là cách duy nhất để thay đổi định mệnh. 

Với nhiều em học sinh và bậc phụ huynh, đây là một kỳ thi mang tính quyết định đến vận mệnh cuộc đời.

"Đó là một con đường hẹp nhưng đó là con đường duy nhất để tôi có thể rời bỏ vùng quê nghèo và có cuộc sống tốt hơn", Yu Minhong, người sáng lập của tổ chức New Oriental Education - một trung tâm ngoại ngữ tư nhân nổi tiếng tại Trung Quốc. "Cao Khảo đem đến nhiều cơ hội cho các em học sinh, cả ở nông thôn và thành thị. Nếu không có kỳ thi này, hàng triệu trẻ em nông thôn, trong đó có tôi, sẽ chẳng còn hy vọng gì".

Học sinh đối mặt với kỳ thi như thế nào?

Câu trả lời là chỉ có học, học và học. Nhiều học sinh đã hoàn thành chương trình trung học từ năm lớp 11 và dành cả năm lớp 12 để ôn thi. Trường trung học Hengshui tại tỉnh Hồ Bắc, nơi có hơn 100 học sinh đỗ vào trường đại học danh giá Thanh Hoa hay đại học Bắc Kinh, cho biết họ sẽ làm mọi cách để các em có thể tập trung ôn thi như phát thuốc tránh thai cho các học sinh nữ nhằm trì hoãn kỳ kinh nguyệt cho tới cuối kỳ kiểm tra. 

Các bậc phụ huynh đứng ngoài cửa nhìn vào trường thi.

Cha mẹ sẽ làm gì để giúp các em học sinh?

Thông thường, các bậc phụ huynh học sinh là người lo lắng còn hơn cả con em mình. Họ thường đặt các khách sạn gần nơi tổ chức kỳ thi để con em mình có thể nghỉ ngơi giữa 2 buổi thi sáng chiều và tránh tắc đường giờ cao điểm.

Mặc dù chính phủ Trung Quốc không thường xuyên chặn đường phố gần nơi tổ chức kỳ thi nhưng đã có những trường hợp, các bậc phụ huynh quá lo lắng cho kỳ thi của con em mình nên đã đứng chặn đường. Họ lo sợ rằng tiếng ồn của ô tô có thể ảnh hưởng tới kỳ thi nghe tiếng Anh của con em mình.

Thông thường, các công trường xây dựng cũng sẽ ngừng một số giờ trong ngày để học sinh tập trung ôn thi. Nhiều bậc phụ huynh mặc trang phục đỏ khi tới trường thi để mong con cái may mắn. 

Nhiều bậc phụ huynh mặc áo đỏ để cầu mong may mắn cho các con.

Cuộc thi nhiều chỉ trích?

Áp lực từ kỳ thi Cao Khảo và điểm số cao đã khiến nhiều bậc phụ huynh và bản thân các em học sinh gặp nhiều căng thẳng. Tại nhiều trường đại học, việc phân bổ số lượng đầu vào đều đến các tỉnh hay thành phố, như là Bắc Kinh hay Thượng Hải, dựa vào hộ khẩu của học sinh, khiến nhiều học sinh không có hộ khẩu hoặc là người nhập cư, không thể thi đại học và nhập học tại Bắc Kinh hay Thượng Hải.