Các ngân hàng tranh nhau chức “quản gia” cho giới siêu giàu Việt Nam

Giới siêu giàu Việt Nam ngày càng đông

Là một trong những nước có tốc độ tăng trưởng kinh tế nhanh trên thế giới, số lượng người giàu, siêu giàu tại Việt Nam đang gia tăng nhanh chóng.

Theo báo cáo do Henley & Partners kết hợp với New World Wealth thực hiện, hiện Việt Nam có 19.400 triệu phú có tài sản trên 1 triệu USD, 58 triệu phú có tài sản trên 100 triệu USD và 6 tỷ phú. Trong giai đoạn 2013-2023, số triệu phú USD của Việt Nam đã tăng 98%, tức gần gấp đôi. Tốc độ này vượt cả Trung Quốc (92%), Ấn Độ (65%) và Mỹ (62%).

Ngày càng có nhiều người giàu hơn, đồng nghĩa nhu cầu về quản lý tài sản (Wealth Management) tại Việt Nam sẽ ngày càng tăng.

Theo Báo cáo của McKinsey, giá trị tài sản tài chính được quản lý tại Việt Nam ước tính đạt 45-52 tỷ USD vào năm 2022 và có thể tăng lên 110-130 tỷ USD vào năm 2027. Tuy nhiên, con số này mới chỉ chiếm khoảng 20% tổng tài sản tài chính của người Việt Nam, cho thấy tiềm năng khai thác trong lĩnh vực này vẫn còn rất lớn.

Đến năm 2027, thị trường tư vấn tài chính cá nhân (PFA) tại Việt Nam được kỳ vọng đạt giá trị 600 tỷ USD, trong đó phân khúc khách hàng HNWI (cá nhân sở hữu tài sản từ 1 triệu USD trở lên) sẽ đóng góp tới 50% doanh thu, với tốc độ tăng trưởng doanh thu từ quản lý tài sản lên đến 23%/năm, đạt khoảng 2 tỷ USD.

Ngân hàng bước vào cuộc đua hút khách triệu đô

Nhận thấy cơ hội từ thị trường trăm tỷ USD này, các ngân hàng tại Việt Nam đang tích cực chuyển mình để đáp ứng nhu cầu của nhóm khách hàng giàu có. Với uy tín lâu năm, mạng lưới khách hàng rộng lớn và danh mục sản phẩm đa dạng, các ngân hàng hiện là đơn vị dẫn đầu trong lĩnh vực quản lý tài sản, vượt qua cả các tổ chức tài chính phi ngân hàng và các công ty fintech đang nổi lên.

Nhằm tăng “sức hút” với khách VIP, bên cạnh việc xây dựng năng lực đầu tư nội bộ, chất lượng đội ngũ chuyên gia, các ngân hàng tiên phong trong mảng này như Techcombank, MB còn thành lập các công ty con như công ty chứng khoán và quản lý quỹ (Techcom Securities, MB Securities) nhằm cung cấp tốt hơn các dịch vụ đầu tư và quản lý tài sản, giúp khách hàng tiếp cận các sản phẩm tài chính đa dạng như cổ phiếu, trái phiếu và chứng chỉ quỹ.

Một số ngân hàng cũng đang thiết lập quan hệ đối tác quốc tế (như BIDV bắt tay với tập đoàn Rothschild, MB kết hợp với Bordier & Cie) để học hỏi tích lũy nền tảng kiến thức chuyên môn toàn cầu nhằm nâng cao năng lực quản lý gia sản của họ trên các khía cạnh sản phẩm và cũng như năng lực quản lý rủi ro theo tiêu chuẩn toàn cầu.

Song song với đó, các ngân hàng như Techcombank, MB, BIDV, VPBank, hay ACB đẩy mạnh phát triển các dịch vụ private banking như một phần quan trọng của chiến lược kinh doanh. Không còn loanh quanh các phân hạng Bạc, Vàng, các ngân hàng mở rộng thêm nhiều phân hạng mới đẳng cấp hơn như Priority, Premium, Imperial, Private,...nhằm thiết kế các gói sản phẩm phù hợp nhất với nhu cầu của từng nhóm khách hàng.

Chẳng hạn, MB có MB Private Banking dành cho phân khúc khách hàng siêu giàu có với số dư tiền gửi 1 triệu USD trở lên (hơn 23 tỷ). Đầu năm nay, VietinBank cũng đã bổ sung thêm các phân hạng cao (Diamond Plus, Elite) dành cho khách hàng với khối tài sản trên 10 tỷ đồng và nâng cấp các đặc quyền, cho thấy nỗ lực hút khách VIP của ngân hàng.

Trong một cuộc trao đổi với nhà đầu tư gần đây, bà Phạm Thị Thanh Hoài, Thành viên HĐQT VietinBank cho biết, tại nhiều ngân hàng lớn trên thế giới, tỷ lệ của thu nhập từ phí có thể chiếm đến 30% trong tổng thu nhập hoạt động của ngân hàng. Trong đó, sản phẩm chủ lực bao gồm quản lý tài sản, các sản phẩm liên quan bảo hiểm, đặc biệt là bảo hiểm nhân thọ. Do đó, từ cuối năm 2024, VietinBank đã xác định dịch vụ quản lý tài là sản phẩm chủ lực mà ngân hàng cần phải có sự cải thiện trong giai đoạn sắp tới.

Nhà giàu Việt vẫn thích tự đầu tư

Dù có tiềm năng vô cùng to lớn, theo McKinsey, ngành quản lý gia sản tại Việt Nam vẫn chưa phát triển tương xứng và hầu như không theo kịp nhu cầu của khách hàng.

Nguyên nhân có thể đến từ hành vi đặc thù của khách hàng Việt Nam. Ở nước khác, dịch vụ ủy thác, quản lý gia sản rất phát triển, đặc biệt là thói quen đầu tư qua các quỹ. Còn ở Việt Nam, khách hàng giàu có và siêu giàu chủ yếu tự kinh doanh, tự đầu tư bất động sản, chứng khoán, trái phiếu, thói quen sử dụng dịch vụ đầu tư qua ngân hàng chưa thực sự phổ biến.

Một nguyên nhân khác, các ngân hàng, tổ chức tài chính chưa chiếm được lòng tin của khách hàng, họ có thể nghi ngờ không biết các tổ chức tài chính quy mô lớn có thực sự quan tâm đến lợi ích của họ không. Do đó, các công cụ tiết kiệm, đầu tư truyền thống vẫn được người Việt ưa chuộng hơn cả.

Ngoài ra, dù đang nắm giữ vị thế hàng đầu trong thị trường quản lý tài sản, theo McKinsey các giải pháp sản phẩm của ngân hàng hiện nay vẫn ở giai đoạn sơ khai vì họ vẫn đang trong quá trình thử nghiệm để tìm kiếm mô hình hoạt động phù hợp. Khách hàng cảm thấy rằng RM (Relationship Manager), chuyên viên tư vấn thiếu kỹ năng và kiến thức thị trường để quản lý các yêu cầu tài chính của họ cũng là một hạn chế.

Theo bà Hoài, vừa qua, thị trường chứng khoán, thị trường vàng cũng có những biến động rất lớn. Theo đó, ngân hàng cũng cần có sự tư vấn phù hợp để đảm bảo lợi ích đầu tư cho khách hàng. Tuy nhiên, để đạt kết quả thực sự tối ưu thì phải củng cố năng lực ngân hàng và thay đổi thói quen khách hàng, ngoài ra cũng cần có những tín hiệu tích cực từ các sản phẩm đầu tư trên thị trường hiện nay.

Để phát triển mảng này, nhiều ngân hàng tại Việt Nam sẽ phải nâng cao năng lực toàn diện từ mô hình bán, mô hình phục vụ, chất lượng của các RM (Relationship Manager). Trước đây, các RM của ngân hàng sẽ chỉ bán các sản phẩm truyền thống, nhưng giờ cần phải được đào tạo để có chất lượng tư vấn cao hơn.