Dự thảo nghị định được xây dựng để thay thế Nghị định 93/2019 quy định về tổ chức, hoạt động của quỹ xã hội, quỹ từ thiện và Nghị định 136/2024 sửa đổi, bổ sung một số điều Nghị định 93.

Hoạt động hỗ trợ nhu yếu phẩm cho người dân bị ngập lụt ở tỉnh Bắc Ninh vào tháng 10-2025. Ảnh: Minh Chiến
Theo Bộ Nội vụ, Nghị định 93/2019 có hiệu lực từ ngày 15-1-2020, là văn bản pháp lý quan trọng về các quyền của tổ chức, cá nhân được thành lập quỹ theo quy định của pháp luật nhằm mục đích hỗ trợ và khuyến khích phát triển văn hóa, giáo dục, y tế, thể dục, thể thao, khoa học, từ thiện, nhân đạo và các mục đích phát triển cộng đồng, không vì mục đích lợi nhuận.
Với hành lang pháp lý từ Nghị định 93, các quỹ xã hội, quỹ từ thiện đã tổ chức, hoạt động cơ bản tuân thủ quy định pháp luật và điều lệ. Từ đó, các quỹ này góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế, văn hóa, xã hội cùng với sự phát triển của đất nước trong quá trình hội nhập quốc tế sâu rộng.
Tuy nhiên, theo Bộ Nội vụ, cần thiết ban hành nghị định về tổ chức, hoạt động của quỹ xã hội, quỹ từ thiện thay thế các nghị định trên nhằm đáp ứng yêu cầu thực tiễn, nhiệm vụ phát triển đất nước nhanh, bền vững kỷ nguyên vươn mình của dân tộc.
Đồng thời, việc ban hành nghị định mới để tiếp tục tạo điều kiện thuận lợi tổ chức, hoạt động và quản lý các quỹ xã hội, quỹ từ thiện, đảm bảo vận hành tổ chức chính quyền địa phương 2 cấp được hoạt động thông suốt, liên tục, hiệu năng, hiệu lực, hiệu quả.
Tại dự thảo, Bộ Nội vụ đề xuất sửa đổi quy định về tôn chỉ, mục đích thành lập quỹ, giải thích từ ngữ về quỹ xã hội, quỹ từ thiện. Theo đó, bổ sung, hoàn thiện quy định về cơ sở dữ liệu của quỹ để làm cơ sở xây dựng, triển khai và quản lý cơ sở dữ liệu của quỹ xã hội, quỹ từ thiện phù hợp với nghị quyết của Bộ Chính trị về đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia.
Bổ sung quy định về phạm vi hoạt động của quỹ để làm rõ phạm vi hoạt động của các quỹ theo địa giới hành chính. Gồm quỹ hoạt động trong phạm vi toàn quốc hoặc liên tỉnh; quỹ hoạt động trong phạm vi tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương và quỹ hoạt động trong phạm vi xã, phường, đặc khu phù hợp với chủ trương của Đảng, Luật Chính quyền địa phương về tổ chức chính quyền địa phương 2 cấp gồm cấp tỉnh và cấp xã.
Dự thảo nghị định bổ sung quy định về việc cấm việc thành lập, tổ chức các hoạt động của quỹ để thực hiện việc nhận tiền gửi, cho vay, góp vốn đầu tư nhằm để đảm bảo việc các quỹ hoạt động theo đúng tôn chỉ, mục đích và vì mục tiêu phi lợi nhuận.
Cơ quan soạn thảo cũng đề xuất bổ sung quy định về quyền đề cử của ban sáng lập, hội đồng quản lý khi thành lập quỹ và khi hội đồng quản lý quỹ hết nhiệm kỳ nhằm tạo điều kiện thuận lợi trong quá trình tổ chức, hoạt động của quỹ.
Về tài sản, tài chính của quỹ, dự thảo quy định rõ về quyền sở hữu và trách nhiệm đối với tài sản của sáng lập viên, cá nhân, tổ chức đóng góp tài sản, tài trợ vào quỹ.
Đối với trách nhiệm của cơ quan nhà nước với quỹ, dự thảo nghị định sửa đổi quy định liên quan trách nhiệm của cơ quan quản lý nhà nước về ngành, lĩnh vực hoạt động của quỹ xã hội, quỹ từ thiện theo quy định pháp luật.
Theo dự thảo, đối với quỹ do công dân, tổ chức Việt Nam thành lập phải đảm bảo tài sản đóng góp thành lập quỹ được quy đổi ra tiền đồng Việt Nam như sau: Quỹ hoạt động trong phạm vi toàn quốc hoặc liên tỉnh là 8 tỉ đồng; Quỹ hoạt động trong phạm vi cấp tỉnh là 1,6 tỉ đồng; Quỹ hoạt động trong phạm vi cấp xã là 100 triệu đồng.
Đối với trường hợp có cá nhân, tổ chức nước ngoài góp tài sản với công dân, tổ chức Việt Nam thành lập quỹ phải đảm bảo tài sản đóng góp thành lập quỹ được quy đổi ra tiền đồng Việt Nam như sau: Quỹ hoạt động trong phạm vi toàn quốc hoặc liên tỉnh là 10 tỉ đồng; Quỹ hoạt động trong phạm vi cấp tỉnh là 4,6 tỉ đồng; Quỹ hoạt động trong phạm vi cấp xã là 1,2 tỉ đồng.