Billboard siết chặt luật tặng kèm: fan Kpop lo lắng vì sẽ khó khăn hơn nhiều để giúp idol thăng hạng BXH, nhưng sự thật có phải như vậy?

Nhật Nguyên, Theo Trí Thức Trẻ 12:00 16/07/2020

Việc Billboard siết chặt việc kiểm soát các "bundle" trên các BXH là động thái đối phó việc "lách luật" của không ít nghệ sĩ trước đây.

Mới đây, tin tức về việc Billboard đã thay đổi luật, siết chặt việc quản lý "bundle" (tặng kèm) đang được người yêu âm nhạc khắp nơi chia sẻ rộng rãi và đưa ra thảo luận. Đây là động thái mới nhất của Billboard nhằm hạn chế việc rất nhiều nghệ sĩ đã "lách luật", sử dụng các gói "bundle" để làm tăng doanh số album. Rất nhiều fan Kpop cũng lo lắng về "số phận" của idol trên BXH Billboard xứ cờ hoa, vậy chúng ta nên hiểu việc này cụ thể như thế nào?

Siết chặt việc quản lý các album và vật phẩm tặng kèm, tránh "lách luật"

Theo luật cũ của Billboard, khi một nghệ sĩ bán các vật phẩm (merchandise), nếu vật phẩm này có tặng kèm với một album/đĩa đơn thì album/đĩa đơn đó vẫn được tính là một đơn vị để quy đổi thành điểm chính thức, dùng để "cạnh tranh" cho 2 BXH quan trọng nhất: Billboard Hot 100 (đối với bài hát) hay Billboard 200 (đối với album). 

Billboard siết chặt luật tặng kèm: fan Kpop lo lắng vì sẽ khó khăn hơn nhiều để giúp idol thăng hạng BXH, nhưng sự thật có phải như vậy? - Ảnh 1.

Bộ sưu tập các album của BTS từ một người hâm mộ.

Một trường hợp khác cũng được quy đổi tương tự đó là việc một ca khúc/album bản điện tử (digital sales) được tặng kèm với một ca khúc/ album bản vật lý (physical sales) thì số điểm quy ra sẽ được tính bao gồm cả "physical sales" lẫn "digital sales", tức mua 1 nhưng số điểm quy đổi được tính gấp đôi.

Dựa theo luật cũ của Billboard này, khá nhiều các nghệ sĩ đã tìm cách "lách luật" bằng nhiều phương thức, gây nhiều bức xúc trong dư luận. Tiêu biểu là với album debut của nhóm nhạc SuperM vào năm ngoái, SM Entertainment đã "lách luật" bằng cách bán album tặng kèm với rất nhiều các merchandise khác nhau. Fan Kpop vốn "chịu chi" về khoản mua merch, thế nên số lượng merch được tiêu thụ tỉ lệ thuận với số album được bán ra, dẫn đến kết quả là vị trí debut #1 trên Billboard 200. 

MV "Jopping" - SuperM

Chiến thắng này của SuperM từng gây tranh cãi một thời gian dài vì nhiều người tỏ ra không phục khi nhà SM lại dùng "thủ thuật", lạm dụng việc bán merch để tăng doanh số. Nhiều người lo ngại việc làm này sẽ tạo tiền lệ xấu cho các nghệ sĩ khác.

Billboard siết chặt luật tặng kèm: fan Kpop lo lắng vì sẽ khó khăn hơn nhiều để giúp idol thăng hạng BXH, nhưng sự thật có phải như vậy? - Ảnh 3.

Các merch tặng kèm album SuperM được nhà SM áp dụng trước đây.

Tuy nhiên, kể từ khi luật mới của Billboard được áp dụng, mọi thứ sẽ trở nên khó khăn hơn, quy định cũng sẽ được "siết chặt" với các album tặng kèm như thế này để tránh các trường hợp "lách luật" như trên. Luật mới được Billboard chính thức áp dụng từ tuần lễ này có các điểm đáng chú ý sau:

Thứ nhất, vé concert hoặc merch từ nay chỉ có thể được tính là "đồ tặng kèm" với album/ single mà thôi. Và việc này phải được thông báo công khai, đính kèm trong chính sách mua album chính thức. Nếu áp dụng trường hợp ngược lại, tức vé concert hoặc merch là chính, album/single chỉ là "tặng kèm", thì album/single ấy sẽ không được tính là một đơn vị để tham gia vào cuộc đua trên BXH.

Billboard siết chặt luật tặng kèm: fan Kpop lo lắng vì sẽ khó khăn hơn nhiều để giúp idol thăng hạng BXH, nhưng sự thật có phải như vậy? - Ảnh 4.

Vé tham dự một concert của BTS trong khuôn khổ "Love Yourself World Tour".

Thứ hai, nếu giá bán của album được gộp chung với merch và vé concert, trường hợp này sẽ không được tính. Nếu album được bán riêng lẻ với giá riêng, tách bạch khỏi tiền merch và vé concert, trường hợp này được tính. Điều này có nghĩa là khi mua "combo" gồm album + vé concert/ merch sẽ không được tính; bắt buộc phải mua riêng lẻ album thì mới được tính.

Thứ ba, kể từ lúc này, các hình thức tặng kèm 1-1 (1 album vật lý tặng kèm 1 album digital hoặc 1 đĩa đơn digital) sẽ không được tính cho bản digital nữa. Điều này có nghĩa là, khi bạn mua một album vật lý có tặng kèm một album digital, chỉ có bản vật lý là hợp lệ để tính vào thông số chung, bản digital tặng kèm trở nên vô giá trị trong cuộc đua BXH.

Fan Kpop bắt đầu "nháo nhào" vì nếu luật mới áp dụng, sẽ khó khăn hơn cho nghệ sĩ của họ để debut trên các BXH Billboard?

Như chúng ta đã biết, các nghệ sĩ Kpop thường bán album tặng kèm với rất nhiều merch như photobook, photo card và nhiều thứ khác, thế nên người hâm mộ đang không khỏi lo lắng về vấn đề này. Tuy nhiên một điều đáng chú ý chính là việc đa số các merch trong các album Kpop hiện tại đều được xác nhận là đồ tặng kèm. Album vật lý vẫn sẽ được tính trọn vẹn một đơn vị dựa theo điều thay đổi thứ nhất đã được đề cập phía trên. Thế nên, các album Kpop vật lý sẽ không bị ảnh hưởng quá nhiều.

Tuy nhiên, việc các album vật lý Kpop tặng kèm với bản digital kể từ nay sẽ bị ảnh hưởng ít nhiều với luật mới của Billboard. Nếu như trước đây, khá nhiều album Kpop và không ít các album của Ariana Grande hay Justin Bieber đã được tiêu thụ bằng hình thức tặng kèm 1:1 (1 bản vật lý tặng kèm 1 bản digital), số điểm quy đổi được tính cho cả bản vật lý lẫn bản digital cho doanh số tuần đầu, thậm chí ngay cả khi album chưa được ship đến tay khán giả. Giờ đây, chỉ khi album ấy đã được ship đến khán giả thì mới được tính, và theo luật mới của Billboard, chỉ bản vật lý là được quy đổi, bản digital thì không.

Billboard siết chặt luật tặng kèm: fan Kpop lo lắng vì sẽ khó khăn hơn nhiều để giúp idol thăng hạng BXH, nhưng sự thật có phải như vậy? - Ảnh 5.

Ekip của Justin Bieber và Ariana Grande vẫn áp dụng việc tặng kèm nhằm tăng doanh số album.

Trong cái rủi có cái may, một ưu điểm vượt trội mà fan Kpop đang hơn hẳn khán giả Hoa Kỳ chính là việc rất "mạnh tay" trong việc mua album bản vật lý. Trong khi thị trường phương Tây chứng kiến sự sụt giảm qua từng năm của việc tiêu thụ album vật lý, tăng mạnh việc tiêu thụ bản điện tử, thì các nghệ sĩ Hàn Quốc lại không gặp tình trạng trên. 

Với fan Kpop, việc sở hữu một album chính thống, có thể cầm nắm "bằng xương bằng thịt" có ý nghĩa rất lớn thế nên dù có giá không thể nói là rẻ, người hâm mộ vẫn cố gắng sở hữu ít nhất một bản album vật lý của idol. Có thể nói, việc tiêu thụ album bản vật lý theo cách truyền thống vẫn luôn là cách đơn giản nhất và giành được số điểm trọn vẹn. Chính vì thế, có thể khẳng định các nghệ sĩ Kpop sẽ không bị ảnh hưởng quá nhiều về thành tích so với như trước khi luật được thay đổi.