Một trong những nguyên tắc vàng khi mua nhà trong giai đoạn đô thị thường xuyên đối mặt với ngập lụt là phải dành thời gian tìm hiểu kỹ lưỡng tình trạng ngập úng của khu vực. Thực tế cho thấy, có nhiều tuyến đường, con phố tại các thành phố lớn như Hà Nội, TP.HCM… thường xuyên rơi vào tình trạng nước dâng cao mỗi khi có mưa lớn.
Người mua không nên chỉ tin vào lời quảng cáo từ môi giới hay chủ nhà, mà cần chủ động hỏi thăm hàng xóm xung quanh, tìm kiếm thông tin trên báo chí, mạng xã hội hoặc thậm chí trực tiếp khảo sát sau những trận mưa để có được đánh giá thực tế.
Việc này sẽ giúp bạn tránh được rủi ro bỏ tiền tỷ mua nhà nhưng phải sống chung với cảnh ngập lụt, hư hỏng tài sản và tiềm ẩn nhiều nguy hiểm.
Một bí quyết quan trọng khác là xem xét hệ thống thoát nước của khu vực bạn định mua nhà. Ngay cả những nơi từng có nguy cơ ngập nhưng đã được đầu tư hệ thống thoát nước hiện đại, đường cống ngầm lớn, máy bơm chống ngập thì khả năng chịu tác động từ mưa lũ cũng giảm đáng kể.
Người mua nên quan sát độ rộng của cống thoát nước trên đường, độ cao của nền đường so với mặt nhà, hoặc tìm hiểu các dự án hạ tầng đô thị mà chính quyền đã và đang triển khai.
Sự khác biệt về hạ tầng có thể quyết định trải nghiệm sống: cùng một quận, nhưng nơi có hệ thống thoát nước hiện đại sẽ gần như không bị ngập trong khi những con phố lân cận vẫn chìm trong nước mỗi khi có mưa lớn.

Ngập lụt là thực tế không thể tránh khỏi tại nhiều khu vực đô thị Việt Nam, nhưng điều đó không có nghĩa bạn không thể tìm được một nơi ở an toàn và bền vững. (Ảnh minh họa: Dân trí)
Khi mua nhà trong thời điểm thường xuyên xảy ra ngập lụt, người mua nên chú ý đến yếu tố cao độ của mảnh đất cũng như cách thiết kế nền móng và cấu trúc ngôi nhà. Một căn nhà được xây dựng trên nền đất cao hơn mặt đường, có sân trước hoặc bậc thềm cao sẽ giúp hạn chế đáng kể việc nước tràn vào trong nhà. Ngoài ra, bạn nên kiểm tra hệ thống thoát nước trong sân vườn, ống thoát nước trên mái, và cách bố trí sàn tầng trệt. Những chi tiết tưởng nhỏ này lại có ý nghĩa vô cùng quan trọng trong việc bảo vệ tài sản cũng như duy trì sự khô ráo, sạch sẽ cho không gian sống lâu dài.
Một trong những sai lầm phổ biến khi mua nhà trong khu vực dễ ngập là bị hấp dẫn bởi mức giá rẻ hơn mặt bằng chung. Nhiều người nghĩ rằng chỉ cần sửa sang lại, nâng nền hoặc lắp máy bơm là có thể khắc phục tình trạng ngập, nhưng thực tế chi phí này thường rất lớn và không mang tính bền vững.
Ngôi nhà từng bị ngập có thể xuống cấp nhanh chóng, tường ẩm mốc, sàn bong tróc, hệ thống điện hư hỏng, khiến chi phí bảo trì hằng năm tăng cao.
Vì vậy, thay vì chỉ nhìn vào giá ban đầu, bạn nên tính tổng chi phí dài hạn, bao gồm sửa chữa, bảo dưỡng, thậm chí cả rủi ro giảm giá trị khi muốn bán lại. Một ngôi nhà có giá nhỉnh hơn nhưng khô ráo, an toàn và nằm trong khu vực quy hoạch tốt sẽ là lựa chọn khôn ngoan hơn nhiều.

Cứ mưa lớn, nhiều khu vực tại Hà Nội lại ngập lụt nặng. (Ảnh: Znews)
Đây là chi tiết nhỏ nhưng vô cùng quan trọng khi đánh giá khả năng chống ngập của một ngôi nhà. Bạn nên quan sát xem xung quanh có cống thoát nước lớn hay không, miệng cống có bị tắc nghẽn, bị rác che lấp hay không.
Bên trong nhà, hãy kiểm tra cao độ sàn tầng trệt, độ kín của cửa chính, hệ thống điện có đi âm tường không, bởi khi ngập nước, đây chính là những vị trí dễ gây nguy hiểm nhất.
Ngoài ra, nhà nên được xây bằng vật liệu chịu ẩm tốt như gạch đặc, sơn chống thấm, xi măng mác cao, tránh sử dụng vật liệu dễ mục hoặc hấp thụ nước. Nếu mua nhà cũ, bạn có thể thuê kỹ sư hoặc chuyên viên xây dựng đi cùng để đánh giá kỹ chất lượng công trình trước khi quyết định.
Trong thời điểm biến đổi khí hậu ngày càng phức tạp, việc mua bảo hiểm nhà ở hoặc bảo hiểm rủi ro thiên tai là lựa chọn nên cân nhắc. Nhiều công ty bảo hiểm hiện đã cung cấp gói sản phẩm bảo vệ tài sản trước rủi ro ngập lụt, giúp giảm thiểu thiệt hại khi sự cố xảy ra.
Bên cạnh đó, khi mua nhà, bạn cần xem xét kỹ hồ sơ pháp lý, sổ đỏ, giấy phép xây dựng, để đảm bảo ngôi nhà không nằm trong khu vực quy hoạch thoát nước hoặc dự án nâng cấp hạ tầng có nguy cơ giải tỏa trong tương lai.
Một tài sản có pháp lý rõ ràng, được xây dựng đúng quy chuẩn và có tiềm năng tăng giá luôn là khoản đầu tư an toàn, ngay cả trong bối cảnh “ngập lụt” trở thành vấn đề thời sự của đô thị hiện đại.