Bi kịch tranh giành thừa kế của gia tộc tỷ phú từng giàu nhất Trung Quốc

Giới tài chính Trung Quốc dậy sóng vì vụ kiện thừa kế trị giá 3 tỷ USD. Có 3 người tự nhận là anh em cùng cha khác mẹ của Kelly Zong – con gái duy nhất được công khai của cố tỷ phú đồ uống Zong Qinghou, đang kiện cô tại tòa án Hong Kong (Trung Quốc).

Ba nguyên đơn – Jacky, Jessie và Jerry Zong – lần đầu tiên được xác nhận là có quan hệ huyết thống với Kelly, người được mệnh danh là “công chúa Wahaha” (tập đoàn đồ uống Hàng Châu Wahaha) tại Trung Quốc. Luật sư của nguyên đơn cho biết 3 người yêu cầu tòa án ra lệnh ngăn Kelly xử lý số tài sản lên tới 1,8 tỷ USD đang được giữ trong tài khoản ngân hàng HSBC ở Hong Kong.

Đồng thời, Jacky, Jessie và Jerry khởi kiện tại tòa án Hàng Châu, yêu cầu được hưởng quyền lợi từ ba quỹ tín thác trị giá 700 triệu USD mỗi quỹ mà người cha quá cố từng hứa hẹn.

Cuộc chiến gia tộc

Ông Zong Qinghou, người sáng lập tập đoàn đồ uống Wahaha năm 1987, từng là người giàu nhất Trung Quốc. Tỷ phú ngành giải khát qua đời vào tháng 2/2024 ở tuổi 79. Sau đó, con gái ông là Kelly Zong tiếp quản công ty và giải quyết các tranh chấp cổ đông nội bộ.

Jacky, Jessie và Jerry Zong - tự nhận là con của Zong Qinghou - cho biết cha của họ trước khi qua đời đã chỉ đạo trợ lý thiết lập các quỹ tín thác tại HSBC cho 3 anh em này thừa kế. Ngoài ra, ông Zong Qinghou còn ra lệnh chuyển đổi tiền từ nhân dân tệ sang USD để thêm vào các quỹ này. Họ cáo buộc Kelly không thực hiện ý nguyện của cha và yêu cầu cô phải trả lại tài sản, bồi thường thiệt hại và thanh toán lãi suất đã phát sinh.

Theo tài liệu pháp lý, 1,1 triệu USD đã bị rút khỏi tài khoản HSBC tính đến tháng 5 năm ngoái.

Luật sư của Kelly tuyên bố không chấp nhận bằng chứng từ phía nguyên đơn, cho rằng không hề nhận được chỉ thị nào từ ông Zong và không rõ số tiền nhân dân tệ cần được chuyển đổi là bao nhiêu.

Thẩm phán Gary Lam bày tỏ lo ngại rằng bất kỳ quyết định nào của tòa Hong Kong cũng có thể ảnh hưởng đến vụ kiện đang diễn ra ở Hàng Châu. Ông dự kiến sẽ ra phán quyết trong khoảng hai tháng tới.

Công ty Wahaha phản hồi bằng tuyên bố ngắn gọn rằng đây là vấn đề riêng tư của gia đình, không liên quan đến hoạt động kinh doanh.

Nối dài các cuộc chiến thừa kế khác

Dù gia đình Zong sở hữu khối tài sản ít nhất 3,3 tỷ USD theo Chỉ số Tỷ phú Bloomberg, vụ kiện lần này đã phơi bày những tranh chấp âm ỉ trong nội bộ một gia tộc từng được xem là biểu tượng thành công kinh tế Trung Quốc. Tuy nhiên, điều này không hiếm gặp trong các gia tộc tài phiệt. Từng có không ít vụ tranh chấp căng thẳng, liên quan đến khối tài sản khổng lồ và kéo dài với nhiều diễn biến phức tạp.

Năm 2011, gia đình Stanley Ho – tỷ phú casino Macau, người có 4 vợ và 17 con, cũng gây ra ồn ào liên quan đến tài sản. Vợ và con cái của vị tỷ phú lao vào cuộc chiến giành quyền kiểm soát số tài sản ước tính trị giá 3,2 tỷ USD từ SJM Holdings. Cuộc chiến kết thúc tạm thời sau vài tháng, nhưng đây là một ví dụ điển hình về tranh chấp phức tạp trong gia đình đa thê Trung Quốc.

Tranh chấp trong gia đình Nina và Teddy Wang cũng phức tạp không kém. Nina Wang từng là nữ tỷ phú giàu nhất châu Á. Chồng bà, Teddy Wang, bị bắt cóc hai lần (1983 và 1990), rồi không trở về nữa. Sau lần thứ hai, tài sản trị giá hàng trăm triệu USD của Teddy Wang bị đem ra tranh chấp giữa Nina và gia đình chồng. Sau khi Nina qua đời, người tình của bà là Tony Chan tung ra bản di chúc đáng ngờ để thừa kế số tài sản, nhưng bị tòa án kết luận là di chúc giả. Cuối cùng số tài sản được chuyển làm từ thiện.

Chen Din‑hwa, ông trùm dệt may Hong Kong, giao tài sản cho cô con út Vivien sau khi phát bệnh Alzheimer năm 2009. Tuy nhiên vợ và con gái lớn tố cáo cô dựng "quỹ tín thác" để chiếm cổ phần, dẫn đến một loạt vụ kiện kéo dài đến khi ông mất năm 2012.