Bệnh viện Chợ Rẫy tiếp nhận nhiều người ngộ độc sau ăn pate Minh Chay

Sáng 30-8, Bệnh viện Chợ Rẫy cho biết đã tiếp nhận hàng loạt ca ngộ độc pate Minh Chay. Trong khoảng thời gian từ ngày 24 đến 30-7, khoa Bệnh Nhiệt đới đã lần lượt tiếp nhận và điều trị cho 5 trường hợp bị sụp mi, liệt cơ hô hấp sau khi ăn cùng một loại thực phẩm pate chay đóng hộp.

Cụ thể vợ chồng cùng cư ngụ tại Khánh Hòa là anh H.M.C. (36 tuổi, tiền sử bệnh tăng huyết áp) chị N.Đ.H.O. (36 tuổi, khỏe mạnh, đang có thai con đầu 19 tuần).

Diễn tiến bệnh 12 giờ ngày 19-7, hai vợ chồng cùng ăn pate Minh Chay, đến khoảng 9 giờ ngày 20-7, người chồng đột ngột nôn ói, chóng mặt, mờ mắt, nuốt khó, sụp mi mắt, không sốt. Anh C. nhập Bệnh viện Khánh Hòa điều trị sau 4 ngày nhưng tình trạng bệnh nặng hơn, nói khó, khó thở nhẹ nên được chuyển vào Bệnh viện Chợ Rẫy ngày 24-7 trong tình trạng tỉnh, tự thở nhanh, sụp mi mắt trái hơn mắt phải, sức cơ tứ chi 5/5.

Người vợ khởi phát buồn nôn, nôn ói và mệt mỏi vào ngày 21-7, đến ngày 24-7 xuất hiện thêm các triệu chứng mờ mắt, sụp mi mắt, nuốt khó, nói khó. Bệnh nhân nhập Bệnh viện Chợ Rẫy ngày 24-7.

Cả hai vợ chồng tỉnh táo, tiếp xúc tốt, không sốt, sụp mi mắt hoàn toàn, nói khó, nuốt khó, yếu tứ chi sức cơ từ 2-4/5, khó thở tăng dần, suy hô hấp phải đặt nội khí quản, thở máy ngày 27-7. Chẩn đoán thời điểm này theo dõi ngộ độc botulinum nghi do ăn pate chay đóng hộp bị nhiễm khuẩn.

Ba người còn lại là bạn bè, trong đó 2 người ngụ tại Đồng Nai và 1 người ngụ tại Vũng Tàu, gồm: N.T.T. (20 tuổi), N.T.N.T. (24 tuổi), T.T.G. (26 tuổi). Ngày 24-7, cả 3 người cùng ăn pate Minh Chay. Lần lượt từ ngày 25 đến 26-7, đột ngột nôn ói, đau thượng vị, nói khó... nhập Bệnh viện Đồng Nai, Bệnh viện Bà Rịa.

Tại các bệnh viện địa phương: cả ba bệnh nhân đều xuất hiện triệu chứng như trên, yếu tứ chi với sức cơ từ 2/5 đến 3/5 nên được chuyển Bệnh viện Chợ Rẫy lần lượt vào các ngày 27, 29 và 30-7. Tình trạng lúc nhập tỉnh, không sốt, sụp mi hoàn toàn, suy hô hấp, thở máy, sức cơ tứ chi 2-3/5.

Các bác sĩ cho biết 5 bệnh nhân trên bị ngộ độc Botulinum, đây là một chất độc tác động lên các dây thần kinh, được vi khuẩn C. botulinum sản sinh ra trong quá trình phát triển (nhân đôi hay sinh bào tử).

Vi khuẩn C. botulinum là một loài vi khuẩn yếm khí (sống trong môi trường không có không khí). Có khả năng tự tạo ra bào tử (hiểu nôm na là vi khuẩn tự đóng kén để tồn tại trong môi trường có không khí) nằm lẫn trong đất cát. Khi có điều kiện thuận lợi là môi trường yếm khí, thường gặp nhất là những thức ăn bị nhiễm vi khuẩn được đóng hộp, thì các bào tử này sẽ tái hoạt động trở lại, sinh sản, phát triển và tạo ra botulinum.

Trung bình từ 12-36 giờ (có thể vài ngày) sau khi khi ăn phải các loại thức ăn bị nhiễm này, con người hay động vật sẽ bị ngộ độc botulinum dẫn tới các triệu chứng sau: Đau bụng, đau cơ, mệt mỏi, nhìn mờ hay nhìn đôi, khô miệng, nói khó, nuốt khó, sụp mi mắt, yếu cơ toàn thân và sau cùng là khó thở, không thở được do liệt các cơ hô hấp dẫn tới tử vong nếu không được điều trị kịp thời. Các triệu chứng này xuất hiện chậm hay nhanh tùy thuộc vào lượng botulinum ăn phải.

Mặc dù được điều trị tích cực thì tình trạng liệt vẫn kéo dài vài tháng, thậm chí có thể liệt không hồi phục cho thấy ngộ độc botulinum là một bệnh cảnh vô cùng nguy hiểm.

Ngoài xâm nhập vào cơ thể qua đường ăn uống, bào tử vi khuẩn C. botulinum còn có thể xâm nhập qua các vết thương ngoài da không được giữ sạch. Khi vết thương liền miệng tạo ra môi trường yếm khí thì các bào tử có thể tái hoạt sản sinh ra chất độc botulinum dẫn tới ngộ độc.

Khác với người lớn, trong đường ruột của trẻ em nhũ nhi bào tử vi khuẩn này cũng có thể phát triển (do ăn phải thức ăn bị nhiễm bào tử không đóng hộp) dẫn tới ngộ độc.