Bộ Y tế vừa có quyết định phê duyệt đề cương nghiên cứu thử nghiệm lâm sàng phương pháp mới: "Đánh giá tính an toàn và hiệu quả bước đầu điều trị bệnh nhân COVID-19 thể trung bình, nặng và nghiêm trọng bằng huyết tương của người bệnh đã phục hồi".
Đề tài này do TS.BS. Phạm Ngọc Thạch, Giám đốc BV Bệnh Nhiệt đới Trung ương và GS.TS. Nguyễn Thanh Liêm, Viện trưởng Viện Nghiên cứu tế bào gốc và công nghệ gene Vinmec đồng chủ trì, với sự tham gia của nhiều nhà khoa học, bác sĩ của Viện Vệ sinh dịch tễ Trung ương, Viện Huyết học-Truyền máu Trung ương.
Bệnh nhân số 196, chị H.T.T. là nhân viên của công ty Trường Sinh mắc bệnh từ tháng 3 là một trong những bệnh nhân đã đăng ký hiến huyết tương. Trước khi ra viện 22/6, chị T. đã được bệnh viện cách ly 14 ngày. Sau đó chị đã chủ động gọi điện xin hiến máu, nhưng lúc đó tình hình dịch đã ổn định nên bệnh viện không lấy.
TS. Văn Đình Tráng, Phụ trách Khoa Vi sinh-Sinh học phân tử (BV Bệnh Nhiệt đới Trung ương)
Đến hiện tại, chị T. thấy vui hơn vì có cơ hội hiến máu. Những ngày nằm viện, chị được chăm sóc chu đáo. Thấu hiểu nỗi vất vả vì người bệnh của các nhân viên y tế nên việc được hiến huyết tương càng khiến chị vui mừng hơn. Bệnh Covid-19 đã khiến chị T. phải nằm viện điều trị gần 3 tháng.
Chị T. tâm sự, dịch bệnh đến với tôi như một tai nạn không báo trước, khi nhận điện thoại báo tin dương tính, bầu trời như sụp đổ: lo lắng, hoang mang, sợ hãi nhưng đau lòng nhất là 1 vài đồng nghiệp còn trách móc chị thiếu ý thức, viết những lời không đúng sự thực hướng người đọc kết án tôi là con người vô ý thức trên mạng xã hội khiến dư luận dậy sóng căm phẫn, chửi bới thậm tệ.
Chị T. lo lắng, sợ hãi, căng thẳng đến cùng cực. Đến lúc đó, chị T. được chính quyền địa phương, người thân, bạn bè, đồng nghiệp động viên. Nhà nước, bệnh viện giang tay che chở, tận tình điều trị, chăm sóc giúp chị khỏi bệnh trở về với gia đình, với các con đang ngày đêm ngóng mẹ. Vì vậy, chị T. sẵn sàng hiến huyết tương để cùng điều trị cho các bệnh nhân COVID-19 khác.
Theo TS. Văn Đình Tráng, Phụ trách Khoa Vi sinh-Sinh học phân tử (BV Bệnh Nhiệt đới Trung ương), phương pháp dùng huyết tương của người hồi phục đã được sử dụng để ngăn chặn sự bùng phát của các bệnh gây ra bởi virus như viêm đa cơ, sởi, cúm và dịch SARS.
Truyền huyết tương có thể làm tăng phản ứng chống lại virus ở người, giúp hệ thống miễn dịch trở nên mạnh mẽ hơn. Hiện nay việc lấy huyết tương người khỏi để điều trị COVID-19 cũng đang được thực hiện tại một số nước châu Âu và Trung Quốc.
Lấy huyết tương của người nhiễm COVID-19 đã bình phục truyền cho bệnh nhân ở thể trung bình, nặng mục đích cứu bệnh nhân nặng có thể thoát tử vong, ngăn chặn bệnh nhân mức độ trung bình nặng tiến triển đến giai đoạn nguy hiểm.
Giai đoạn đầu chưa thể phán đoán được tình hình và cũng chưa có phương thức điều trị nhưng đến hiện nay ngay các loại thuốc kháng virus trong điều trị HIV cũng không có tác dụng. Các loại thuốc sốt rét cũng không có tác dụng.
Người ta nghĩ ra phương pháp mới và đây là hi vọng chữa cho bệnh nhân thoát khỏi nguy cơ tử vong.
Những người bệnh đã khỏi tình nguyện hiến máu không phải tế bào hồng cầu để truyền cho những người đang bị bệnh hiện tại, đặc biệt là bệnh nhân nặng đang có nguy cơ tử vong.
Trung Quốc và một số nghiên cứu ở châu Âu sử dụng huyết tương điều trị cho người bệnh và có một số kết quả ban đầu. Y văn thế giới cũng ghi nhận từng có việc sử dụng huyết tương điều trị cho người bệnh cúm, SARS và một số căn bệnh tương tự khác.
Hiện trong hướng dẫn chẩn đoán và điều trị COVID-19 mới cập nhật lần 4 của Bộ Y tế đã cho phép sử dụng huyết tương người bệnh đã bình phục để điều trị cho người đang nhiễm bệnh.