Bên trong ‘thủ phủ’ cơm rượu cận ngày Tết Đoan Ngọ ở Hà Nội
Vào ngày Tết Đoan ngọ, người dân làng xôi Phú Thượng (quận Tây Hồ, Hà Nội) lại bận rộn với những mẻ cơm rượu nếp phục vụ cho nhu cầu tiêu dùng của người dân khắp Thủ đô.
Tết Đoan ngọ (mùng 5 tháng 5 âm lịch) còn được biết với tên gọi Tết diệt sâu bọ, là một trong những ngày lễ quan trọng trong truyền thống người Việt Nam. Vào ngày này, cơm rượu nếp là món ăn không thể thiếu trên mâm cỗ cúng. Trong những ngày này người dân làng xôi Phú Thượng đẩy mạnh chế biến cơm rượu nếp.
Khắp làng Phú Thượng trong những ngày này đượm nồng mùi cơm rượu, mùi men thơm của gạo nếp, gạo cẩm được người dân ủ để bán ra thị trường.
Chị Thuỷ, với kinh nghiệm 15 năm làm rượu nếp cho biết năm nay người dân trong làng bắt đầu ủ cơm rượu sớm hơn mọi năm do lo thời tiết xấu. "Năm nay nhà tôi ủ tổng cộng 3 tạ cơm rượu nếp gồm 2 tạ nếp trắng và 1 tạ nếp cẩm. Tết Đoan ngọ năm này vào cuối tuần nên rất đông khách, tính đến giờ tôi đã bán được hơn 3 tạ cơm rượu và lượng khách vẫn chưa giảm", chị Thuỷ cho biết.".
Cơm nếp sau khi nấu để nguội sẽ được rây men và ủ trong vòng 2-3 ngày là đã hoàn thành một mẻ cơm rượu thơm ngon.
Sau khi rắc men, cơm sẽ được tách thành từng phần để ủ.
Nguyên liệu để làm cơm rượu nếp được lựa chọn kỹ càng, đảm bảo hạt gạo to tròn và đẹp, riêng với nếp trắng phải ngâm qua 2 đêm mới đạt tiêu chuẩn còn gạo nếp cẩm thì phải vo thật sạch.
Theo chị Thuỷ, công đoạn khó nhất là nấu chín cơm gạo vì phải kiểm tra thật kỹ để cơm không bị cháy. Sau khi gạo chín sẽ tiếp tục được đồ thêm 15 phút nữa cho gạo được mềm, dẻo.
Cơm sau khi chín sẽ được dàn đều và để nguội tự nhiên. "Cơm nên để nguội tự nhiên thì mới giữ được độ mềm, dẻo, không bị cứng và khi cho ra thành phẩm mới ngon", chị Thuỷ chia sẻ.
Lá sen được sử dụng để lót ổ ủ rượu, giúp cơm rượu nếp vừa lên men tự nhiên lại có mùi sen thơm nhẹ.
Loại men được sử dụng để ủ rượu nếp là men nấu rượu vỏ trấu được giã hoặc xay nhuyễn.
Giá rượu nếp bán lẻ hiện tại là 70.000 đồng/kg với loại nếp cẩm và 55.000 đồng/kg với loại nếp trắng. "Năm nay người làm ít đi, thời tiết cũng không thuận lợi nên giá tăng khoảng 5.000 - 10.000 đồng/kg", chị Tươi - một người làm cơm rượu làng Phú Thượng chia sẻ.
Chị Tươi cho biết, hằng năm cứ đến dịp Tết Đoan ngọ cả làng Phú Thượng lại tấp nập từ sáng tới đêm, đi đến đâu trong làng cũng thơm nức mùi gạo nếp, mùi men rượu. "Năm nay số lượng cơm rượu bán ra của nhà tôi cũng tăng nhiều so với năm trước do nhu cầu của người dân tăng mà ít nhà làm", chị Tươi cho hay.
